No. 2900 De Groene Amsterdammer van 31 December 1932 Spreekzaal Uitgeverij Het Bestuur der Vereeniging ter bevor dering van de belangen des Boekhandels schrijft ons: Naar aanleiding van de vragen van Dr. II. Pinkhof in Uw nummer van 17 December 1.1. verzoeken wij TT het onderstaande wel in Uw blad te willen opnemen, waarvoor bij voorbaat dank. Het is den boekhandel aeenszins verboden, boeken, welke niet door erkende uitgevers zijn uitgegeven, te verkoopen. Voorgeschreven is slechts, dat de boekhandel zich voor dergelijke boeken niet bijzondere moeite mag geven door etaleeren, in voorraad nemen, enz. En nu de vragen. i. Onze Vereeniging beoogt niet rechtsreeks het al gemeen belang, maar een bijzonder belang, zooals reeds uit haar naam blijkt. Intusschen kan een krachtige uitgeversstand, gezien de beteekenis daarvan voor de volksbescliaving, een algemeen belang worden ge noemd . 2. De ,,uitgeversbevoegdheid" is niet van wetswege ingesteld. 3. De instellers dier bevoegdheid" ontleenen hun bevoegdheid daartoe aan een reglement, in onderling overleg door boekhandelaren en uitgevers vastgelegd. 4. De vraag, of de uitgeverij een groote kunst" is, laten wij liever onbeantwoord, daar zij o.i. niets ter zake doet. Dr. van Dieren kan zelf zooveel uitgeven als hij wil; het ontstemme hem echter niet, dat hij de hartelijke medewerking van den boekhandel moet missen, als hij de uitgevers voorbijgaat. 5. Het Bestuur der Vereeniging is niet bevreesd, dat de boekhandel zal gaan denken aan willekeur, daar de boekhandel weet, dat hij zich nimmer (en dus niet: nu eens wel, dan weder niet) moeite mag geven voor boeken van niet-erkende uitgevers. Het is eenigszins bevreesd, dat het publiek aan willekeur gaat denken, als het wordt voorgelicht door personen, die schrijven over dingen, waarvan zij niet voldoende op de hoogte zijn. Vandaar dit stukje. 6. Hiermede is ook reeds vraag 6 beantwoord. Wij voegen er nog slechts de verzekering aan toe, dat voor ons slechts de vraag ter zake doet, of een brochure of boek al of niet door een erkend uitgever is uitgege ven, en dat de inhoud ervan geheel buiten beschouwing blijft. Het is mogelijk, dat boekhandelaren zich in vorige gevallen hebben vergist. Daarom van willekeur van ons Bestuur te spreken, is toch wel zeer onjuist. Willekeur Naar aanleiding van liet door Dr. Pinkhof in de Groene van 17 December gevraagde, meenen wij van antwoord te kunnen dienen, door mee te deelen dat de Vereeniging ter Bevordering van de Belangen des Boekhandels" een Vereeniging van particuliere ondernemers in het boekhandelsen uitgeversbedrijf is, die ter wering van ongcwenschte concurrentie de door haar erkepde firma's verplicht gén uitgaven met korting te leveren aan, en niet meer dan 2 exemplaren van een uitgave in huis te hebben (zonder deze te etaleeren) \an niet door haar erkende firma's. Om erkend te worden, hetzij als uitgever of als boekverkooper, hangt men geheel van de gunst van deze Ver eeniging af, welke haar beslissingen pleegt te nemen zonder opgaaf van redenen. Konder erkend uitgever te zijn, kan men echter ook dispensatie voor het uitgeven van een bepaald werk verkrijgen: deze kan ook evengoed zonder opgaaf van redenen worden geweigerd. Het is dus een machtsinstituut van gevestigde handeldrijvenden tegenover de genen die zich zouden willen vestigen, waarbij deze Vereeniging den schijn tegen zich kan krijgen dat zij niet besluit in het algemeen of cultureel belang, maar in het financieele van haar leden of uit persoonlijke motieven. Dat deze schijn niet ongegrond is, moge blijken uit de gevallen van willekeur waaraan deze Vereeniging zich den laatsten tijd heeft schuldig gemaakt, waarvan men voorbeelden vindt in de nummers van De Litteraire Gids van 25 November. 2^5 December 1.1. en 27 Januari aanstaande. N.V. LITTERAIR K BOKKAVIN K K L, Den Haag Rust, kalmte en zelfbeheersching keeren weer terug na het gebruik van Mijnhardt's Zenuwtabletten. .Glazen Buisje 75 et. Bij Apoih. en Drogisten. Open deur-politiek Tcekening J. F. Doeve De minister overweegt verzachting van de wet op de winkelsluiting Monumenten eit nos' iets Mijn verzet tegen opdrachten tot schepping van monumenten e.d. in de Groene van Zaterdag 10 December heeft een protest uitgelokt van den beeldhouwer Theo van Reijn. die in do eerste plaats vindt, dat ik mij niet duidelijk heb uitge sproken of er wel of geen monumenten van over leden kunstenaars moeten gesticht worden. Laat ik het dan scherper formuleeren. Geen monumenten. Ken monument sticht de kunstenaar of volksleider in en door zijn werk. I f et best kunnen wij Querido o.oivn door zijn geestesarbeid te verspreiden, te koopen, te lezen. Kn het is nog eens Ileine, dien ik wil gedenken toen hij vond, dat het schoonste monument voor hem \\erd ge sticht tijdens /.ijn leven dooi' eenigo geestverwanten. die in een Duitsch bier-kroegje, bij zijn binnenkomst zongen: Ich weisz nicht was soll es bedeuten, Dasz ich so traurig bin. De heer van Hcijn vindt verder, dat ik lo-vecl leek ben om het borstbeeld van Herman l leyermaris door Dr. Metides da Costa op de juiste waarde te schatten. Ik heb niet anders dan mijn leokenoordeel, maar vraag mij af of Dr. M. d. C. J l -yormans heeft gekend, ge/,ieii, bestudeerd. Als ieder menscli had l leyermaris een zeer wisselend ge/ieht. /ijn gelaatsuitdrukking bij hot zien van een solnildeischer verschilde enorm met de expressie bij aan schouwing van vrouw en kinderen. Ifct was alsof hij steeg uit, de ..koele meren des Doods" naar ., l )<* Stille l.ach". Do. synthese, van droefheid, vreugde. ironio, hoon, humor, temperament, is voor mij in den gebeeldhouwde!), kop niet aanwezig. Het beeld drukt niet uit de fantazie van de realiteit maar de fantazie van de fantazio. lOn deze is niet verdedigbaar. Dan blijft do schepping het geeste lijk eigendom'vun den kunstenaar 011 eet) kleinen kring vomvanten. Tot. het algemeen zal dit beeld niet? sproke-ir. 'Wij ooreii m.i. Herman lleyerman.s sterker door woderopvooringen van Oj> Hoop van Xi'g'en. de Wijze Kater. c.a. dan door beelden. monumenten, etc. l Tot geen dan ook geschiedt. Opdrachten aan kun<t(viaars kunnen alloen da') vruchtbaar zijn. indien de artiest hot werk niet tot industrie verlaagt, maar zelf voor de opdracht veel gevoelt, omdat hij den overleden kunstenaar heeft gekend et) zijn werk vereert. (Tit die vereoring, die genegenheid, dus uit kunstetiaarslièfdo voor het object, kan oen nieuw kunstwerk ontstaan. Maar geschiedt do aanvaarding van (Ie moeste opdrachten niet om redenen van geheel anderen aai d 'i ' ' De lieer Van Reiju stolt, voor een Commissie van advies inzake het monument voor Querido. Kon commissie vau \ akkundigen. Geen looken ! Kon wijs besluit! Hoewel de lieer van Ueijn hot wol met mij eens zal zijn, dat niet alloen do schoen maker hot recht hooft om te oordoelon, over' het schoeisel van zijn collega, maar ook degene, die hot draai;!. FRANS IfULLKMAN NIEUWE ZENDING PERZISCHE T A P IJ T E N EN KLEEDJES