Historisch Archief 1877-1940
De Groene Amsterdammer van 31 December 1932
No. 2900
..
f v
p
De tragische zijde
Dr. R. Feenstra
\ Radium
Br zijn deze week twee dingen
'. gebeurd, die je even tot nadenken
; stemmen met betrekking tot een
?? wonderstof als het radium, waarvan
', wij te veel den lichtkant zien.
: De Fransche kranten vermeldden:
! Le radiologue Georges Haret a
! succombéhier a un long martyre", en
zij gaven het portret en de
verschriki Jkelijke lijdensgeschiedenis van dezen
! Stillen heroieken werker, wien de
gevreesde radiodermitis wel op een
! helsche tortuurmanier sloopte, aan
wiens bed Paul Doumer nog was ver
schenen met de groote roset van het
Legioen van Eer, die jaren lang
offerde: doigts, des paquets, de
muscles et de nerf s" altijd stil, altijd
volkomen conscient, temidden van
zijn collega's, de behandelende chirur
gen tot dat deze week de gelukkige
bevrijding" kwam.
De Engelsche bladen gaven de
jaarlijksche rede van den viscount of
Lee, den voorzitter van de Engelsche
Radium Cie in het British Institute.
Deze rede had een tendenz. Deze
tendenz was de volgende. Voor allerlei
vergiften hebben de wetgevingen min
of meer regelingen getroffen omtrent
een controle op de afgifte en het
gebruik. Radium echter is een vrij
handelsartikel. Ieder mag het koopen
en verkoopen, invoeren en uitvoeren.
EQ toch is deze stof, in atomair
verval, eigenlijk het
allerverschrikkelijkst vergift, dat zich laat denken.
De wereld bezit nu zoowat 500 gram
radium, ter waarde van 65 millioen
gulden. Hiervan heeft Engeland 68
gram. En van deze 68 gram zijn
wederom slechts 21 gram in het bezit
van officiëele Staats of Gemeente
ziekenhuizen, zoodat de Staat geens
zins garant is voor Wat er met het
leeuwendeel kan gebeuren.
Viscount dr. Lee liet een gram zien,
wat niet veel is, een pincetkluitje;
maar genoeg om in een groote stad de
heele ziekenbevolking radiologisch een
noodzakelijke behandeling te
garandeeren.
Maar, voegde dr. Lee er aan toe,
met deze zelfde hoeveelheid kan men
een buurman, waarvan men de
bedplaatsing weet, dwars door muren en
schotten heen, allerellendigst ter dood
veroordeelen, zonder dat er ooit een
haan naar kraait of eenige verdenking
zal worden wakker geroepen.
Een gram radium is reeds weinig,
maar een milligram is heelemaal
niets; kost ook niets, en toch hoeft
het menschelijk lichaam slechts een
honderdste part hiervan op te nemen,
en het is reeds veroordeeld tot den
zekeren dood, na jaren van het
smartelijkst lijden.
Viscount Lee kwam toen op de
treurige gevallen van fabrieksmeisjes
uit New Yersey te spreken, die lich
tende wijzerplaten hadden moeten
tnaken, middels radium en
mesothoriumsulfiden, voor horloge en klokjes
industrieën.
De eerste verschijnselen begonnen
pas vier jaar na het eerste
penseellikken; vaak nadat de meisjes al in
een ander vak werkten. Hij schetste
den ondergang van 18 meisjes, het
martelaressenlot van dertig. Niets is
vreeselijker dan dit bombardement
van alpha deeltjes van binnen uit, die
met een snelheid van 19,000 tot 30,000
kilometer per seconde het leven murw
kloppen, trots de schier onstoffelijke
fijnheid. Nog 1700 jaren lang zullen in
de beenderen van deze meisjes, of wat
daarvan rest, de radium-emanaties
vliegen. Zeven gram van een gepoe
derde bot geven nog een duidelijke uit
slag aan den galvanometer.
Ook patent-medicijnen en
kosmetische preparaten, die radium be
vatten, zijn niet zoo onschuldig, als
men ze langen tijd dacht. Een bekend
ijzermagnaat uit Pittsburgh, groot
golfspeler, dronk een Amerikaansch
radiumwater. Hij dronk het onmatig,
omdat hij zich den eersten tijd erna
extra fit voelde. Hij is met vreeselijko
kaaknecrose langzaam ten gronde
gegaan, en de meting op last van den
coroner, gaf 30 mikrogram radium
aan, zeker een drievoudig-letale dosis.
Hoeveel kennissen, hoeveel
sportkameraden had hij inmiddels het
radiumwater aanbevolen; hoeveel on
geluk ingeleid.
Een geluk bij al dit ongeluk is, dat
de meeste radiumpreparaten
zwendelpreparaten zijn, met geen radium er in,
of zoo weinig, dat het gevoeligste
toestel het niet meer meet.
VRAAG NU
TE.O05TTlC5LLk
PRIJSOPGAAF VOOR HEUESELEN
EN TOPFEERINQ
VERZORGDE. EN NIET DURE UIT
VOERING?QARANTIE ook BIJ
CENTR. VERWARMING?LEVERING
FRANCO MUI5 NEDERLAND
VICTORIA-WATER
Bij geregeld
gebruik
OBERIAHMSTCIM
digestie
bevorderend
jprovucien
vormen de basis onzer beroemde schoonheidsmethode
Zij zijn: de Ckansing Cream en de
Orange Flower Skin Tonic, die zeep en water ver
vangen. Cleansing Cream dringt diep in de poriën
en reinigt grondig, terwijl Orange Flower Skin
Tonic de poriën weder sluit en de huid verfrischt;
de Special Mixture: een nacht cream, die de huid
oliet en verzacht.
Voor home-treatment" zijn deze drie producten
onontbeerlijk! Ook in onzen Salon te Amsterdam
(Hirsch & Cie) en te 's-Gravenhage (M. G. van
Ankorven, Plaats 10 A), worden zij, als onderdeel der
volledige schoonheidsbehandeling steeds toegepast.