Historisch Archief 1877-1940
De Groene .Amsterdammer van 7 Januari 1933
No. 2901
Televisie in de [huiskamer
L. J. van Looi
A. Gloeidraad met metalen kokertje er om. E. Plaat of anode
met gat in het midden. C. en D. Stuurplaten die de kittende
straal heen en weer trekken.
Zonder dat de radioluisteraars er
veel van bemerken, maakt de techniek
voortgang. Zslfs de alleroudste
radioratten, die de ontwikkeling van den
beginne af meegemaakt" hebben,
moeten zich wel eens opzettelijk terug
verplaatsen in het verleden, als zij
tot zich willen laten doordringen,
hoever wij gekomen zijn. De ontwik
keling van den radio-omroep is zoo
geleidelijk gegaan, dat wij er zelf
niet veel erg in hadden. Bovendien
was eigenlijk alles, wat we nu gebrui
ken om ons allermodernste toestel
te bouwen, reeds jaren geleden ook
bekend. Alleen was het nog niet
voldoende onder/ocht en .. .. er wa
ren ook handelsbelangen tegen een
al te snelle ontwikkeling. Een
rationeele organisatie van den
Europeeschen omroep zou Europa overtrok
ken hebben met een net van krach
tige zenders, minder in aantal dan
de thans bestaande, en zou de luis
teraars hebben voorzien van
superheterodyne toestellen, die op het
oogenblik opgeld doen als het laatste,
wat geleverd kan worden, doch in
derdaad ook jaren geleden reeds
gebouwd werden. Dat zou inéns
een groot kapitaal gekost hebben,
maar in totaal belangrijk minder
dan thans is uitgegeven.
Doch hiermede zou slechts n
periode van de radio-ontwikkeling
7,ijn afgesloten. Het tweede deel ligt
op eenigszins ander terrein. Het is de
wereld-omroep, die inderdaad ook
theoretisch nog niet verwezenlijkt
kan worden. Een ding weten wij ei'
van en dat is, dat de wereldomroep
zich gaat bewegen op golflengten onder
de 100 meter. Waarschijnlijk zal de
wereldomroep voortkomen uit de
onderzoekingen van den
commorcioelen omroep, die thans reeds een. ta
melijk uitgebreid net van
telefonieverbindingen rond de wereld gelegd
heeft. Men moet zich echter zoo'n.
telefonieverbiridmg nog niet al te
ideaal voorstellen. De kwaliteit is
meestal ternauwernood voldoende om
een telefoongesprek te kunnen voeren,
voor het overzenden van muziek is
de verbinding bijv. roet Amerika of
Indiëabsoluut onvoldoende. Wij zul ?
len waarschijnlijk op den wereld
omroep nog vele jaren moeten wach
ten.
Parallel aan de onderzoekingen naar
de mogelijkheid van
muziekoverbrenging op groot e afstanden loopt
liet onderzoek naar de televisie, het
vér-zien. En dat is inderdaad al
zoover gekomen, dat men zich er over
verbazen moet, dat de televisie nog
geen regelmatig onderdeel va-n de
radio-programma's van alle landen
uitmaakt, zooals dat in Londen het
geval is. De televisie is stellig nog
lang niet volmaakt, maar ik kan de
verzekering geven, dat de onvolmaakte
televisie-uitzendingen van den
Engelschen omroep interessant genoeg zijn,
tot navolging te verleiden. Onbegrij
pelijk is ook, dat de radiohandel
J
Televisie-ontvanger met Braunsche buis. Het beeld verschijnt
op het platte einde van de buis.
zich nog niet van de zaak heeft
meestor gemaakt en makkelijk
be3ienbare televisie-ont-s angers in den han
del brengt. Want dat is het voor
naamste : de televisie is thans zoover,
dat zij voor de huiskamer geschikt
is geworden en dat men er geen groote
technische kennis voor noodig heeft,
noch ingewikkelde apparaten, die
een voortdurend toezicht vereischen.
Er bestaan principieel twee ma
nieren om televisie te ontvangen.
De eene is de zg. mechanische en de
andere de electrische methode. Dat
wil zeggen, dat men bij de eerste
methode een machine" en bij de
tweede een nietbewcgend electrisch
apparaat noodig heeft. De eerste
methode werkt mot de thans wel
algemeen bekende Nipkowschijf of
rnot een spiegelrad, waarbij de uit
vinding van ingenieur Okonysciany
een belangrijke stap vooruit was.
Daardoor wordt het mogelijk om
beelden te verkrijgen, die ongeveer
een meter in doorsnee zijn, '/.onder
dat zij hun brillante helderheid ver
liezen. Het spiegelrad moet echter
door een motor in beweging worden
gebracht; die motor moet eenbepaald
aantal toeren maken, die men even
tueel moet kunnen bijregelen, enfin
het is een bewegende geschiedenis,
die ook slijt en waarvoor kennis van
de kwestie noodig is om het toestel
te kunnen bedienen. Dus: niets \ oor
de huiskamer, waarin wij slechts
een toestel willen hebben, dat even
weinig moeite veroorzaakt als ons
rail io-apparaat.
* *
*
De tweede televisioontvanger be
staat uit oen samenstel van
olortrisoiu> apparaatjes, waarvan een Braun
sche buis het hoofdbestanddeel vormt.
Een Braunsche buis is een soort
olectrononka^ion. een ding, waarmee
men een straal o]oetii,.iieitdragortjes
(de electronen} kan veroorzaken. -Ken
Brannsciie buis is een radiolamp in
poervorm met afgeplatte basis. In
dit glazen omhulsel bevindt yich een
gloeidraad, die evenals in een gewone
ontvanglamp eloetronon uitzendt, in
de ontvanglampen worden de elec
tronen naar alle richtingen uitge
worpen, doch in do Braunsche buis
is er voor gezorgd, dat het een stiaal
wordt. In de eerste jilaals is rond de
gloeidraad een klein-metalen koker
tje A, dat een negatieve spanning
heeft, waardoor eveneens negatieve
electronen worden afgestooten. Alleen
aan de open zijde van het kokertje
treden dus electronen te voorschijn.
Die vliegen dan als gewoonlijk met
razende snelheid naar de plaat B
(anode) die in een Braunscho buis
een ander aanzicht heeft als in een
radiolamp. De anode is daar namelijk
een vierkant plaatje, met een gat
in het midden. Door de positieve
spanning van dat plaatje trekt het
de. electronen van den gloeidraad aan,
doch een groot gedeelte vliegt, door
dat zij al gebundeld zijn door liet
kokertje rond den gloeidraad, een
voudig weg door het gat van de anode
heen en vervolgt den weg door de
buis, totdat zij op de glazen wand
botsen. En nu volgt een belangrijk
feit. Men kan namelijk den binnenkant
van hei glas voorzien van een laagje,
dat oplicht als er electronen tegen
botsen. De gebundelde straal electro
nen, die door het gat van de anode
vliegen, veroorzaken dus op het licht
scherm van tic Braunsche buis een
lichtende vlek: Het is slechts een
hél klein plekje en men kan het
plekje grooter of kleiner maken door
de lampconstructie naar behoefte iets
te wijzigen.
De electronen-straal, die het lich
tende plekje op het scherm te
voerStadskind
De beesten en de bloemen,
de hoornen en het
gras,en alles wat geschapen werd
vóór dat de Mensch er was,
verheugen zich nog altijd
(het is de moeite waard)
wanneer er weer een menschen-Jcind
geboren wordt op Aard.
Straks waggelt het naar buiten,
en als 't een beetje groeit
dan is het zelf een bloem gelijk
die uit de Aarde bloeit.
Maar komt er zoo een kind in
de stads-u'oestijn terecht,
wal is er dan ran beest of bloem
dat ,,wclkom baby" zegt!
Misschien doen het de auto's
het asfalt en de steen,
al klinkt hun welkom dart ook eer
als een verstikt geween ?'
Jij arme kleine drommel,
jij srhanm'le asfalt-bloem,
jij ijsco-khitL jij motor-spruit,
w«t kom je hier toch doen f
Jij tockomxl-wfrkeloose,
jij ziet de Aardt niet:
hier ju alleen cultuur e» kunxt,
techniek en tjfijs verdriet.
eit oude. wijze kind'ren,
gezooijd met motor-gas,
en alles u'tit f/cschaiien werd
nadat de J\Ic>iscli er was.
JOH. C. P. ALllHRTS
schijn roept, moot cclitor in do buis
oen tweetal hindernissen passoeren,
hij moet namelijk tweemaal langs een
tweetal platen e en d. J)ic platen
worden voorzien van een
wisselspaniiing. die op den electrorienstraal
inwerkt. De eerste platen trekken den
straal in horizontale richting heen en
weer en hot tweede stel in verticale
richting. In werkelijkheid is het in
gewikkelder, doch voor het begrijpen
van de werking is liet dit genoeg. Kr
ontstaat daardoor op het lichtscherni
een vierkante, lichte vlek, die bij de
nieuwste Braunsche huizon l'.'< hij
18 centimeter groot is. («K
l lot eenigo wat wij nu nog te doen
hebben, is ervoor te zorgen, dat de
electronenstraal zoodanig beïnvloed
wordt, dat hij o]5 de oogenblikken,
waarop in den televisie-zender
een donkere plaats van het uit te
zenden beeld wordt belicht, d o
nk o r d e r wordt en in het geval,
dat een lichte plaats aan de beurt is,
zijn volle intensiteit houdt. Dan zal
uit de aaneenschakeling van lichte
en donkere vlekjes op het lichtscherm
van de Braunsche buis het uitgevon
den beeld duidelijk te voorschijn
treden. Dat gebeurt, door de trillingen,
die wij met ons radio-ontvangtoestel
van de televisie-stations ontvangen,
(dat gierende geluid, dat men van
Londen wel kent !) te verbinden
met het kokertje, dat rond den
gloeidraad van de Braunsche buis ligt.
Daardoor wordt de snelheid van de
electronen beïnvloed en daardoor
weer de helderheid van de
lichtvlokjos, die zij op het lichtscherm
veroorzaken. **8 M*
Misschien lijkt da-t alles nogal
ingewikkeld - het is liet echter
practisch niet. Ken televisie-ontvanger
met Braunsche buis bestaat uit een
Braunsche buis, die tegenwoordig
al voor een 25 gulden te krijgen is,
en een paar transformatoren voor
de spanning der stuurplaten en den
stroom voor den gloeidraad. Ik geloof,
dat een fabriekmatig televisie-toestel,
waarvoor gén bediening noodig is,
niet meer dan 75 gulden zou behoeven
te kosten en dan zeer behoorlijk
betaald zou zijn.