Historisch Archief 1877-1940
De Groene Amsterdammer van 7 Januari 1933
N o. 2901
Doelmatige instellingen Toegepaste Kunst
Melis Stoke
Teekciiiiijjen door Harmsen van Beek
Het A. E. I. O. T.
De wereld biedt een troosteloos aspect op de
oogenblikken, waarin we noodeloos en tegen onzen
wil of ons verlangen eenzaam zijn.
ledere man, die wel eens voor zaken in een
buitenlandsohe stad heeft vertoefd, kent dat gevoel.
Hij heeft zijn zaken afgedaan en is verheugd over
het resultaat. Na den overvloedigen maaltijd dien
hij zich veroorloofd heeft, wandelt hij door do stad,
en de duizend mogelijkheden tot vermaak die ze
blijkt te bieden, trekken hem niet aan, wanneer
hij er niet voor voelt zich in zijn eentje te laten
amuseeren.
lOen ander voorbeeld: in deze Kerstdagen ont
moette ik twee aardige levenslustige en met
i' schoonheid gezegende vrouwen, wier echtgenooten
:in het buitenland vertoefden. Ze wisten niet wat
'ze met haar avond zouden doen, en zeiden het op
prijs te zullen stellen indien er menschen mochten
zijn, die zich haar lot zouden willen aantrekken.
Ze verkeerden in hetzelfde geval, en dezelfde
gedachte die den eenzamen man in den vreemde
overvallen heelt, kwam ook over haa r: in deze
stad zijn wellicht tienduizenden menschen die
geen raad weten met hun tijd en die noodgedwon
gen een vervelenden avond tegemoet gaan.
Waar is de bemiddeling tusschen eenzamen te
vinden ....'?'
Het antwoord wordt ons gegeven in de serie
klinkers die boven dit artikel staat afgedrukt:
A.E.T.O.TJ Het Anti Ken/aaniheids instituut
Onderling Uitgaan.
uit zijn tent lokken
Het instituut bestaat nog niet, maar liet is de
bedoeling van deze regelen om den ondeï-nemenden
man, die in deze tijden zoo moeilijk emplooi kan
vinden voor zijn energie en zijn kapitaal, uit zijn
tent te lokken.
Het instituut moet interloeaal eri internationaal
georganiseerd zijn, en de lijnon waarlangs het te
werken heeft, staan hieronder aangegeven.
Men verzamelt gegevens omtrent eenzame men
schen en hunne karaktereigenschappen zoo onge
veer als een behoorlijk werkend
hnwelijksbemiddelingbureau dat doet. .Maar het karakteristiek
verschil tussclien die soort instellingen en het
Instituut is gelegen in de snellere en uiteraard ook
oppervlakkiger want minder verantwoordelijke
werkingswijze van liet laatste.
Bij het A.K.I.O.t*. heerscht een voortdurende
bedrijvigheid. Particulieren en hotelportiers, res
taurateurs, bioscoophouders en dames voor het
stationswerk, kioskjuffrouwen, taxichauffeurs en
bankinstellingen bellen voortdurend op.
Do vragen zijn ongeveer als volgt' een Duilsch
handelsman van ongeveer vijftig jaar, groot lief
hebber van bier, niet kunnende dansen, zoekt aan
sluiting voor hedenavond. Liefst introductie in
een kegelclub.
.. ..Een paar Amerikaansche dames op doorreis
willen vanavond dansen. Ze betalen voor zichzelf:
leeftijd veertig en drie en veertig.
....we hebben een Parijsche zakenrelatie op
bezoek. Hij wil om acht uur dineeren in smoking en
zoekt een dame. Betaling fifty-fity....
Al deze vragen worden onmiddellijk genoteerd,
met het nummer van den aanvrager, en de vraag
wordt vergeleken met het permanent of tijdelijk
aanbod dat op kaarten is geregistreerd. Men ont
dekt dat mevrouw X. zich heeft opgegeven voor
den Dinsdagavond aangezien haar man dan zijn
bridge-avond heeft op de club, en aanstonds wordt
zij in kennis gesteld van de aanwezigheid van den
Franschman.
Toevallig hebben zich twee 7'7ngelschen door den
hotelportier laten inschrijven voor dansen en ze
worden in contact gebracht niet de twee Ameri
kaansche toeristen.
Natuurlijk bewijst het bureau al die diensten
geheel gratis. De inkomsten worden gevormd door
de commissies, die de bioscopen, restaurants,
schouwburgen, dancings, taxiondernemingen
enzoovoort hebben af te staan op de verteeringen.
Liefst een kegelclub...
Menschen die op reis gaan laten zich inschrijven
bij het A.E.l.O.L'. Al gaan zij maar naar Arnhem
of Groningen, steden die allervermakelijkst kunnen
zijn indien men aardig plaatselijk georiënteerd
gezelschap heeft doch fchuw vervelend wanneer
men aan de leestafel in zijn hotel moot blijven
plakken.
Overal in de weield zijn eenzame menschen.
Men ziet ze verveeld en bedroefd ziften op caf
terrassen of slenteren langs de straat. Dat allen zou
veranderen indien op werkelijk broede en betrouw
bare wijze een instituut als hierboven geschetst
tot stand kwam.
Keil allereerste oisch if. echter dat do nienschen
die zich daarvoor spannen Aan erkend fatsoen zijn
en van zooveel standing dat zij het kal' in vraag
en aanbod in staat zijn te scheiden van het
koren.
l']n tenslotte is het een nadrukkelijke eisch dat
het bureau rechtsgeldige formulieren aan zijn cliën
te n ter onderteekening voorlegt, zoo ongeveer als
die welke passagiers bij luchtvaartmaatschappijen
hebben in te vullen, namelijk waarbij do cliënt
alle risico van het gebodene uitdrukkelijk voor
eigen rekening noemt.
De bemiddeling van het A.K.l.O.C. houdt
namelijk op bij do totstandkoming van de
gezolligheidsconibinat ie. en alles «al .-r mocht, volgen,
of liet een hmvelijk is of een moord, een a ut o-ongeluk
of een berooving blijft het i isico van den of de
betrokken cliënt.
Aan de leestafel van zijn hotel
Hetgeen niet wegneemt dat het A.E.T.O.U. na
tuurlijk weer commissie-relaties kan aanknoopen
met huwelijksbureaus van erkende standing, voor
het geval ze bepaalde zaken zouden willen gedele
geerd krijgen. Steller doze.s verzoekt toezending
van visitekaartjes met adhaesiebeluigingeii voor
het Internationaal Anti Eenzaamheids Instituut
Onderling Uitgaan.
Tentoonstelling van moderne
Toegepaste Kunst
Als men niet verwacht iets nieuws onder oogen_
te zullen krijgen en men bemerkt dat de weinig
hoog gespannen verwachting inderdaad verwer
kelijkt wordt, dan brengt dit toch een gevoel van
teleurstelling met zich mede, welke moeilijk te
onderdrukken valt.
Tmmers men had zoo heel graag anders ontmoet
en het wachten in onzen tijd is gericht op een of
ander jong en rijk-begaafd, sterk en oorspronkelijk
talent dat voor de groote verrassing zorgt.
Zulke tentoonstelllingen als nu iri het Stedelijk
Museum te Amsterdam door de V.A.N.K. zijn
ingericht hebben we al zoo vaak gehad en men
kent ze door en door ! Maar er zijn er ook geweest
die veel beter en belangrijker waren dan deze, hoe
wel de poging, door het houden van steeds
wissellende overzichts-tentoonstellingen zeker dient te
worden toegejuicht al ware het alleen maar om de
belangstelling levend te houden.
Zoo is dan ook nu weder het werk van ouderen
en jongeren, bekenden en minder bekenden
keurigbijeengezet. O, zeker, het is alles heel fraai en heel
degelijk en heel duurzaam, maar eerlijk gezegd een
beetje vervelend !.. .. Het is allemaal zoo mooi.
zoo heel erg Hollandsen zwaar-op-de-handsch
maarook: het riekt, met uitzondering van enkele inzen
dingen, wat al te zeer naar het salon-achtige en.
het is eigenlijk niet voor velen maar voor enkelen
ontstaan, voor menschen met een vetgemest spaar
varken, liefst....
Het is dan ook geen wonder dat kunstnijveren
klagen in onzen tijd want hun werk is veel te weinig;
ingesteld op de veralgemeen ing van het massa
product. Zeker, hun hulp en medewerking wordt
door fabrikanten te zelden ingeroepen tot schade
van wat er aan de markt komt. Het
onmiskenbaarfeit dat magazijnen en winkels overladen zijn met
wanstaltige dingen is daarvan een direct ge
volg. Maar ook daar waar kunstenaren vooralsnog te
vaak de kanseno?itho'.iden worden,zich dienstbaar te
maken door het scheppen van modellen en ont
worpen, bestemd om in groot en getale met behulp
van de machine te worden uitgevoerd, zou men
toch in hetgeen zij geven het verlangen moeten
aflezen, althans in die takken van toegepaste kunst.
welke daartoe in het bijzonder geëigend zijn. om
van het kostbaar unic'im los te komen en meer in
het groot te gaan arbeiden. Hat verlangen ontmoet
7iion nog te schaars en dit zal toch moeten groeien
in de naaste toekomst.
Dat ook ton onzent verschillende
kimstonaroii do gaven be/.ilten om in deze. richting werk
zaam te zijn bewijst opnieuw do/o tentoonstel l inir
in de hoofdstad des l'ijks. Maar nion hoede zich
voor voreoii'.amhig. snobisme en voor een levreden
burgerschap !
Itoeii's Patent Seliukelmcuheleit
Men verzocht mij in :,ako mijne opmerking
bot: effende Uecn's Patent Schakel-meubelen in een
bespreking van de tentoonstelling in ,.Hij den
Dom" te rtrecht nog even te willen vermelden dat
de fabriek wel degelijk ook in blank eiken uitvoe
ring levert (ii'.et geringe verliooging in kostprijs).
Dat is gelukkig, want we moeten in Holland nu
eens eindelijk van het z.g. ..gerookt eiken'' af.
.Maar er is nog iets-: mij bleek dat het.bezigen van
houtvezol-platen voor de achterzijde dor kaston
enz. in plaats van multiple1; uit technische over
wegingen geschiedt, in hoofdzaak omdat, het pu
bliek moeite ondervond om de aehlorw
ud-pani'elen der meubels in do gleuven te bevestigen. Wolk
bezwaar met het nieiHVe matoriaa.l is bezworen. Ik
blijf het betreuren omdal, ook al /iet men gewoon
lijk hot aeliter-paiieol niet omdat er boeken en/,.
voor slaan, toch ondanks het feit dat- dit materiaal
veel houldeelen bevat een papieraelitig
karakterdraagt. Maar het is ongetwijfeld duurzaam en het
trekt niet, wat ook veel waard is. Dit dus even ter
nailo!o toelicht in;!-.
OTTO VAN Tl'SSKNBROKIv