Historisch Archief 1877-1940
No. 2902
De Groene Amsterdammer van
Januari 1933
13
Radio en Grammofoon
Na de restauratie
Sprekende boeken
Teelccning Jo Spier
Het oerwoud thuis
. Edison en Marconi hebben ons
met hun uitvindingen erg veiwend
en wij zijn daardoor zoo veeleischend
geworden, dat radio- en
grammofoonfcechnici zich tot het uiterste moeten
inspannsn om telkens iets nieuws te
bedenken. Met de radio zijn wij
langzamerhand zoo vertrouwd ge
worden, dat een avond-ontvangst
van zeven en dertig verschillende
programmas even gewoon is als een
niet werkende automaat of een half
dozijn critici die elk een andere
meening over hetzelfde kunstwerk
hebbon.Onze discotheek verveelt soms;
zij is niet veeltalJig genoeg en al het
nieuws aan te schaffen is in dezen tijd
onmogelijk. Vroeger kon men nog
wel eens een vaste hoorder" worden
in een grammofoonzaak, maar nu er
te hooi en te gras koopers komen heeft
men daar ook al gauw in de gaten,
dat men alleen maar komt om te
luisteren. En telkens weer te moeten
zeggen, dat men zijn keus nog niet
heeft bepaald en er op terugkomt,
wordt ook doorzichtig en de geduldige
verkoopster begint U al met een scheel
oog aan te zien, wanneer de knop van
de deur nog niet koud van uw greep
is. Wij moeten het dus met onze
eigen discotheek doen en die kennen
wij van Bach tot Marie Dubas. Mooie
muziek verveelt nooit," ik hoor het
al met veel oogen-wit beweren. Maar
geef mij toch maar eens wat nieuws.
En dat is er nu.
Wilt U eens heel knus en gezellig een
avond het Af rikaansche oerwoud in uw
huis hebben, met jakhalzen, leeuwen,
olifanten, negers en mandrilapen,
schaf U dan das erste tonende Buch"
aan.
Schrei der Steppe" heet dit zacht
zinnige werk van het Verlag Knorr
und Hirth te München, en het is
geschreven door Dr. Lutz Heek,
Directeur van de Berlijnsche Dier
gaarde. Maar het is maar niet zoo een
verhaaltje van de Berlijnsche Artis,
neen, Dr.Heck is menigmaal op expedi
tie geweest in midden-Afrika en hij
weet daarvan op onderhoudende wijze
te vertellen.
Het boek verhaalt van een tocht
in de Afrikaansche wildernis, waarbij
de expeditie van Dr. Lutz Heek taj
van wilde' dieren kon observeeren en
fotografeeren. Prachtige
landschapsfotos en verschillende interessante
illustraties van leeuwen, olifanten, jak
halzen, hyenas, vogels, wilde apen,
verder afbeeldingen van etende, zwoe
gende en muziekmakende negers, zijn
in dit werk opgenomen. Maar met
dat al is er nog geen sprake van, dat
U zoo maar het oerwoud in de kamer
hebt. Als het niet meer zou zijn dan
dit, dan behoefdet ge maar een keuze
uit uw boekenkast te doen.
Het boek van Dr. Heek bevat echter
ook nog een ander deel. Achter inden
bind is een huls met
grammofoonplant bjvestigd, op welke plaat de
geluiden der dieren, het spelen en
zingen der negers zijn opgenomen. Zij
is een aan twee zijden bespeelbare
pla.it van 25 c.M. van het Lindstr
mKonzern. In den tekst van het boek
zijn de gedeelten onderstreept, die met
de geluiden op de plaat
synchroniseeren. Esn karakteristieke opname,
die U wjrkelijk de wildernis in huis
brengt. U moet echter oppassen uw
jeugdige kinderen niet mot het gebrul
der leeuwen, het getrompet der oli
fanten, het geblaf der jakhalzen en
het gehuil der hyenas te verschrikken.
Om niet direct in den heksenketel
terecht te komen en een beetje kli
maat te schieten, gaat echter het
lieflijk gefluit van vogels en het gelach
der lachduiven vooraf. Ter
afwisselingvan de dierlijke geluiden hoort IJ het
gezang van eenige negers, die zich op
een metaalklinkend instrument latsn
begeleiden.
De plaat is niet afzonderlijk te koop.
|| DE SCHIJVENSCHOUW
^?Maandblad voor Gramof oonl i ef heb be rs
Hl Redacteur: Casper Howeler. Medewerkers: Wouter
Hl Hulstijn, Piet Kloppers, Theo Uden Masman
gj Uitgave N.V. FIDELITAS, Postbox 100, - A'dam
Hl Abonnement: 95 cent per half jaar
A
Museumdirecteur: U zult allemaal naar een andere betrek
king uit moeten zien. Zoolang ik hier directeur ben., wordt er
niets meer schoongemaakt"
Breekt het exemplaar, dan verschaft
de uitgever tegen inlevering der brok
ken en drie mark een nieuwe.
* *
#
Het eerste geluidsboek !" is
uitgeversbluf. Er bestaat een soortgelijke
oudere uitgave overFrederik de
Groote. Kurt Freihorr von Forstner schreef
voor het Max Hesse Verlag een korte
biografie van deze roemruchte figuur
uit de wereldgeschiedenis, die met
teekeningen werd verlucht, waar
in op dos vorsten voorliefde voor
schoone kunsten do nadruk wordt
gelegd. Friedrich der Grosse, K
nstler und König" heet dit werk en het
bevat, evenals de Schrei der Steppe",
een grammofoonplaat als aanhangsel.
Op dezo draaischijf is opgenomen Het
fluitconcert van Sans Houci", door
Ferdinand Enke gespeeld op een fluit.
die, volgens de toelichting, eens hot
eigendom was van Fredorik de Grooto.
Maar ook dezo uitgave is evenmin
het eerste geluidsboek", al wordt zij
dan ook niet als zoodanig aangekon
digd. Heeds eerder verscheen een boek
werk over Oostersche muziek- en
liefdeleven (waarvan ons de titel helaas is
ontschoten) dat als bijvoegsel een
aantal briefkaart-grammofoonplaten
meedroeg, waarop Oostersche muziek
on zang waren geprojecteerd.
Verder zijn er nog wol
boekuitgaven met bi.'passende grammofoon
platen, maar daar is de /.aak feite
lijk juist anders om. Dat zijn series
platen mot toelichtenden tekst, zooals
do cursussen in talen van verschillende
pramiuofoonfabrieken; de verzameling
Twee duizend jaar muziek"en de reeks
Oostersche Muziek" beido van het
Lindstrom- K onzerri.
De goluidsboeken" openen in elk
geval onverwachte perspectieven. Een
druk van Alie Smeding, De Naakte
waarhc-id, mét een zestal platen, zal
zeer zeker het debiet van den uitgever
vergrooten. Ook liet Leven van Jan
Tieterszoon Ooon" of ..Onze over
winning op Atjeh", op die manier
uitgegeven, zullen nog andere lezers
dan historici en militairen trekken.
('. F. VAN DAM
Schrei der Steppe". Een van de solisten