Historisch Archief 1877-1940
W IJ WONEN
mr en Woninginrichting
M B E R G
e wih geen huissloof zijn, dus vereenvoudiging van
et huishoudelijk bedrijf met als eind-ideaal een
entrale keuken en een huisinrichting. die geen
nderhoud meer vergt.
Wie veel reist en het animo ziet, waarmee
pedaal de mannelijke reizigers in bedompte
belorven coupe-lucht vertoeven en manhaftig de
lichte raampjes verdedigen, . krijgt een begrip
an de algemeene sportieve geest. en de drang
aar luoht.. Stijve gewrichten, een buikje en
kortdemig gepuf bij een onvermijdelijke
lichaamsispanning demonstreeren de sportieve
levensVieuwe Geest
ouding. Wie zoo af en toe eens luistert naar de
elefoongesprekken tusschen dames, krijgt een
idruk van de intense behoefte tot efficiënt
tijdebruik !
Er bestaat een categorie menschen, die graag
.e spieren fit wil houden en dit als noodzakelijke
ygiëne beschouwt, maar voor de daarbij
verischte eenvoudige lichaamsoefeningen behoeft
een nieuwe woonwijze te worden uitgevonden.
ioo bestaat er stellig ook een categorie menschen,
;ie verplicht is het huishoudelijk bedrijf zoo
een'oudig mogelijk te maken, maar de verplichting
:aat meestal gepaard met het ontbreken van de
aaatschappelijke welstand, die noodig is om de
noderne efficient-keuken aan te schaffen (electr.
-pparaten, dubbele gootsteen met lage
emmerlitstorting enz) of te wonen in een huis waar
llerlei van deze geriefelijkheden aanwezig zijn.
Ie geest van het nieuwe wonen interesseert deze
aatste categorie slechts matig. ... zij hebben
[oor de noodzaak ,,in deze geest" gehandeld.
Daarvoor behoefde geen huis gebouwd te worden
n de pure doelmatigheidstijl. Integendeel, deze
Categorieën zouden niet gediend zijn met een
lemonslratie-st ijl.
Werkelijke, individueele bewegingsvrijheid,
belagelijkheid en rust wordt immers gehandicapt
loor de overdreven mode om alles terug te brengen
ot n groote kamer. Werkelijk zuinig
huishoudcundig beleid verwerpt immers een bouwwijze
als demonstratie-stijl, omdat ons klimaat zich niet
aanpast aan de openlucht-kuur en onze beurs niet
aan het kostbare verwarmen van all-glass-kamers.
De demonstratie-stijl heeft toch een belangrijke
functie. . . . zij is een soort advertentie, een
reclame, die propaganda maakt voor betere op
vattingen. (1. Geen representatie-meubileering
ten koste van bewoonbaarheid. 2. Meor licht, lucht.
3. Minder werk voor de huisvrouwen). Die reclame
is als propaganda noodig alleen moet men de
tekst der advertentie niet te woordelijk opnemen.
Dank aan de opdrachtgevers, die de reclame
campagne voor beter wonen financieren ! Zij stellen
de architecten in staat een sensationeele demon
stratie te geven, die de massa wakker schudt.
Maar werkelijke bewoonbaarheid moeten we op
andere wijze tot stand brengen. Geenszins behoeven
daarvoor z.g. ouderwetsche woningen gemeden
te worden. Heel wat kapitaal staat renteloos (in
de vorm van onverhuur- en verkoopbare huizen).
omdat die huizen niet het laatste snufje zijn. Oude
huizen hebben echter juist (door de hooge afme
tingen der verdiepingen) de capaciteit om veel
licht binnen te laten, als maar de noodzakelijke
verbeteringen worden aangebracht. Over derge
lijke en andere verbeterde bewoonbaarheid, over
dit brengen van de nieuwe geest in de oude woning,
willen we in een volgend artikel eeri en ander
vertellen.
\"Ieuwe uitgaven
De donkere Hemelvaart
J. Lindt. Andries Bliiz.
door Hendrik
Amsterdam.
Hendrik Lindt heeft voor een beginneling een
wel zér hooge greep gedaan. Dat hij de lauweren
van het meesterschap nu niet in de handen heeft,
kan men hem niet euvel duiden: met de vinger
toppen heeft hij ze aangeroerd. De jonge schrijver
stelde zich zelve een niet geringe taak: Over den
zelfkant der normen een liefde te doen opbloeien"
tusschen een die het normale verre overschreden
heeft en een vrouw, wier levenstaak het is mede
dezen overschrijders der gren7.cn don weg te wijzen
in den uitziehtloozeu doolhof voor wie ziek van
zinnen zijn. Indien men dat kan: aannemelijk
maken de sfeer van een krankzinnigengesticht,
uiterlijk een heldere en systematische samenleving
in duo-decimo, innerlijk een gruwelijke hel, waar
verwrongen zielen, gillende monden, extatische
oogen schroeien* op de vuren is men geniaal of
De nieuwe geest
dicht daarbij. Op zóó hoog plan zetten wij Lindt's
boek allerminst. Maar eerbied hebben wij voor de
wijze waarop hij dit dramatisch conflict heeft
beschreven: de verpleegster en de verpleegde in
verstolen ,,lief deleven" temidden van do besloten
wereld: het krankzinnigengesticht. Een spel afwis
selend van idyllische teederheid, van gruwelijke
afstootendheid, zuivere menschelijkheid tegen
diepste wér-val in duisterste laagten. En over
deze menschelijke ellende van geloof in waa,n,
teederste illusie en wreedst verscheuren, staat
schijnbaar sereen en zuiver gestolpt de sfeer van
hot gesticht-zelve.
Er zijn bedenkingen. Mogen wij óns de vraag
niet stellen: is dit bestaanbaar? Kan een vrouw
zich zeive zóó zeer vergeten, een vrouw die in
de/.e sfeer toch bestemd is de situaties te
behee;schen ?
Doch ondanks twijfel van velerlei aard, ondanks
zekerheid omtrent uiterst zwakke plaatsen in eeri
niet /.é:>r sterk boek. blijft de verheugende stellig
heid: Hendrik Lindt is een niet alledaagse!) talent.
die al heeft hij zich een te zware taak gesteld
juist daarom en om de uitwerking er van, lecht
heeft op on/e belangstelling.
E. EL I AS
Hoe het kan en mag