Historisch Archief 1877-1940
De Groene Amsterdammer van 28 Januari 1933
No. 2904
Automobieltentoonstelling
A. P. M. Moussault
: Il.A.I. 1933
In personenwagens exposeeren 8 landen samen
64 verschillende merken; in vrachtwagens, bussen
en trailers zijn 8 landen vertegenwoordigd
waaronder Zweden een nieuweling is met totaal
47 fabrikaten; in motorrijwielen, driewielers en
carriers brenger" 8 landen 47 verschillende merken.
Namen? We zullen ze niet noemen. We zullen
zelfs heelemaal niets noemen van de 1933-show.
U kunt beter er zelf heen gaan. Kost weinig, hél
veel waar voor uw geld en 'n prachtige gelegenhiiJ
voor vi omf wat te gaan fantaiseeren. Welken wagen
zou ik willen rijden met mijn vrouw, welken met
mij a zoon, welken met de vrouw van mijn zoon,
welken zonder vrouw? Welken als ik onbeperkt
rjjk wab? Welken als ik slechts 'n Fordje koopen
kon? Bovendien kunt ge u een
vrachtwagenchassis uitzoeken al of niet Diesel, 't chassis mins
tens op 6 .wielen, maar ook op 10 of 14 en er zal
zeker wel een handelaar zijn, die u een chassis
maakt, mét er op een geriefelijken woonwagen,
behoorlijk uitgefantaiseerd met cabine voor 4,
erachter uw huiskamer, dan de slaapkamers, keu
ken, berging en wat meer veilangd wordt.
Neen, laat ons niets zeggen van de show 1933.
Ge kunt erheen gaan en dat is voor ons gemakke
lijker dan erover te schrijven. De R.A.I. brengt
n.l. alles op auto-gebied.
R.A.I. 190O
In het Paleis voor Volksvlijt. In de groote zaal ?
klemtoon op groote", de auto's; in de bijzaaltjes
en de galerij de aanhangsels: motorrijwielen, fiet
sen, banden, bellen, hoorns, lampen, etc. In totaal
nog geen 50 stands. Verwey en Lugard brachten
er _ men raadplege den catalogus uit die jaren
een 12 persoons omnibus met gloeibuis-ontsteking,
bekleeding in laken en pegamoid. Wat pegamoid
is, zou ik u niet kunnen zeggen, maar pegamoid
zal toen wel erg modern zijn geweest. Er werd een
phaeton geëxposeerd met veel koperen beslag en
als bijzonderheid electrische ontsteking. Aan
electrisch licht werd toentertijd nog gewerkt, maar
op 'n afstand ! Een advertentie vermeldde als bij
zonderheid, dat de firma steeds rijtuigen (auto's)
in voorraad had. In dat opzicht is het tegenwoor
dig niet anders dan 30 jaar terug !
Haha ! die moderne auto van 1900 ! De catalo
gus meldt o.a.: De rijtuigen zijn voorzien, gedeel
telijk van de nieuwste phars Blériot, gedeeltelijk
van een nieuw soort petroleumlantaarns, verder
kaars- en acetyleenlantaarns." En verder ,,de
wielen loopen op kogels" en krachtoverbrenging
niet door riemen".
De beschrijving van de automobiel Pieper
Voiturette No. l - dus ook toen reeds lichte wagens !
luidt o.a. S1^ p.k., benzinemotor, twee rem
men, luchtbanden, grootste snelheid 28 K.M."
Een inzender adverteert in 1900: Voor serieuze
cliënten steeds gelegenheid tot het maken van
proeftochten mét de dos a dos automobiel 4 per
sonen." Proefritten hebben we nog in 1933, maar
zonder dos a dos l
Onze nationale industrie Spijker was behoorlijk
vertegenwoordigd: o.a. aldus luidde de beschrij
ving van de inzending was er een nieuwe gepa
tenteerde equilibrémotor. Snelheid van 7-35
K.M. (Wat je moest doen als je 6 K.M. wilde rijden
of 5 of mogelijkerwijze trek had in 4, wordt niet
vermeld). De motor is van 5 P.K. met dubbele
cylinders, zonder waterafkoeling, zonder kettin
gen, zonder riemen en riemschijven, doch alleen
met een eenvoudige overbrenging door
kamraderen."
In het tentoonstellingsgebouw een belangstel
lend publiek, dat hoe langer hoe meer interesse
krijgt voor den benzinewagen. Na enkele jaren
worden de modellen der wagens al iets beter, maar
in de oogen van den tegenwoordigen automobilist
is de Alcion twoseater 'n miezerig bakje, laag van
voren, hoog van achteren, 'n 7 paards motor,
maar. . . . versnellingsbak en cardanoverbrenging
zijn aanwezig en het geheel begint al iets op een
gewone auto te lijken.
Buiten het Paleis is de bedrijvigheid groot. Er
zijn nog geen taxi's in Amsterdam, de auto's voor
het gebouw hebben een geweldig bekijk en de
proefritten vormen voor den passagier grooter
evenement dan een Zeppelintocht voor een
H.B.S.er van 14 jaar in 1933.
Met de jaren groeit de belangstelling buiten,
met de jaren ook binnen, waar de magneet-ont
steking en andere verbeteringen haar entree doen.
De catalogus vermeldt 'n White Steam Car,
tonneau entree laterale met staande kap. Een andere
inzending laat zieu dat was luxe ! een model
Boi des Belges, doubléPhaeton entree laterale
voor ? 5250.?.
Reeds in 1902 is er in het Paleis een Phaeton
Tonneau carrosserie in aluminium, een proef, die
toch blijkbaar niet is ingeslagen, maar in ieder
.MOTORRIJWIEL
INSTELLING
GEOPEND VAN 10v.M.-5N.M.ENVAN
SLUITING ZONDAG 5FEBR. 5u. N M.
geval wees op groote vooruitstrevendheid bij
dtconstructeurs.
In dat zelfde jaar vinden we nog de volgende
beschrijving van de hand van een der grootste
Haagsche importeurs: DoubléPhaeton 2 cyl.
9 P.K. Dubbele ontsteking (door electriciteit en
gloeibuizen). Bekleeding in glad leer. Kap met
bagagegalerij, windvang, reiskoffer. Houten wie
len, 90 m.M. luchtbanden."
Carrosserieën in die jaren? Wij noemden reeds
een Phaeton, 'n DoubléPhaeton en een Roi des
Belges. Ziehier nog meer benamingen voor het
puikje der koetswerken in de jaren 1900 of daar
omtrent: DoubléPhaeton de luxe", Tonneau"i
en Tonneau de luxe", Gesloten break",
Wagonnette", Dogcart". Het klinkt ons nu eenigszins
ouderwets in de ooren, maar toen. . . . toen waren
het namen voor het mooiste en het modernste wat
de carrosserie-bouw voortbracht en ook toen
evenals nu stonden de meest volslagen leeken
met de meest technische gezichten goedkeurend
te kijken naar de meest onbekende nieuwigheden.
Dat gold n voor chassis n voor
carrosseriedat geschiedde in 1900, het geschiedt nog wel 'n
enkele maal in 1933.
i
v
e*
N.V Insulaire Hypotheekbank
te ZIERIKZEE.
Uitgifte van
^°'o Pand brie ven a 100^%
De Hoil. Voorschotbank
HAARLEM, KRUISWEG 70.
De Bonk verstrekt gelden tot elk
bedrag met een minimum van
f 1000.?op zakelijk onderpand
en onder borgtocht, met in pand
geving eener polis van levens
verzekering van gelijk bedrag
en verkoopt 5% schuldbrieven
in stukken van f 1000.?, f 600.
en f 100.?tegen Beurskoers.
RAI
J. CEONARD LANG