Reclame'poppen van Arthur Deichtnann Otto van Tussenbroek Eenigen tijd geleden heeft de Kunstenaars-vereeniging die Sieben" in den Kölnische" Kunstverein" te Keulen een tentoonstelling ingericht op welke het werk van Arlur Deich mann uit Godesberg sterk de aandacht trok: in hoofdzaak poppen van hout en metaal waarbij een deel voor reclame doeleinden bestemd bleek. Deichmann raakt hierin iets nieuws. Hoe hij daartoe gekomen is lijkt mij gemakkelijk te verklaren. Zijn talent neigt naar gezonden humor, als vanzelf leidde dit tot het teekenen van caricaturen. Zijn persoonlijke teekéatrant leidde tot het bezigen van schematische vormen. Al zijn teekeningen hebben iets hoekigs, gesnedens en het verlangen moet ?wel 'zeker .daardoor gegroeid zijn deze teekeningen plastisch te verwerken. Logisch is dat daarbij hout het eerst als middel van uitdrukking gekozen werd, maar de verbinding der onderdeelen zijner figuren was hem al te stijf en star. Toen kwam het metaal de plaats van het hout innemen en kogelgewrichten laten thans een be weeglijkheid toe welke hem in staat stelt van alles met zijn poppen te doen. Later breidde hij deze bewegings mogelijkheden uit en er ontstonden gestalten waarbij niet alleen hoofd, hals, beenen en armen konden draaien en wenden maar zelfs elke vinger der handen versteld kon worden, met als direct gevolg een waarlijk verrassend uitdrukkingsvermogen. Ongemeen vindingrijk is Deich mann bij den bouw dezer poppen ge bleken, welke, ten einde daaraan de ?zoo noodige stabiliteit te schenken op grooten voet leven", doch een vondst van bijzondere beteekenis is dunkt mij de toepassing aijner poppen in dienst van de Reclame, immers hier betrad de kunstenaar een terrein waardoor zijn werk plotseling bruik baar bleek in zeer ruimen zin. Men heeft er zijn Fyffes-figuren maar op aan te zien om te begrijpen hoezeer bij jong en oud een dergelijk buurpraatje inslaat van die twee kanarie-gele bananisteri, beplakt met knal-roode etiketten waarop niet witte karakters het bekende merk te lezen staat. Het is alsof deze sprinkhanerige poppen elkaar toevertrouwen dat zij, zonder weerga, de allerbesten van hun soort zijn ! # * * Merkwaardig ook (want men krijgt er waarlijk jeuk van .. ..) is het duivels-kereltje dat zich krabt en het fabrieksmerk van een soort vaseline-huidzalf op de heupen heeft" en de aardigheid is dat men met een gansche reeks van die zelfde dingen een geheele winkel-vitrine vol kan zetten zóó dat elk daarvan een ande ren stand inneemt. Voor een si garen fabriek maakte Deichmann een figuur, heel en al uit sigaren saamgesteld. moet maar op de idee komen. wat?.... 1 Het is dan ook geen onverstandige of overbodige maatregel, dunkt mij, om (hetgeen inmiddels is geschied) van al deze grappige dingen in ver schillende landen het patent-recht te verwerven want zoowel klein als.. levensgroot, trekken Deichmann's re clame-poppen aller aandacht en dat is geen wonder want wij hebben hier te doen met iets dat alleszins oor spronkelijke eigenschappen vertoont. Deichmann is een geboren caricaturist, maar alle venijn is hem vreemd. Hij maakte ook veel sport-teekeningen vooral van golf- en polo-spelers. Ook heeft hij een vermakelijk Alphabet geïllustreerd voor hetwelk Dr. Leopold Seligmann den tekst op rijm schreef. Ben der best geslaagde letters uit dit a-b-c is de j van den Jagers man: ,.In Gottes Meisterwerk Natur Der Jager folgt des Wildes Spur. Er schieszt und trifft auch ab und zu, 'Doch abends heiszt es Hahn in Ruh. Dann sitzt er in der Kneipe friedlich, Een bundel sigaren als romp, een sigaar als hoofd en hals, en twee stuks voor de beenen, terwijl armen, han den en voeten door lucifersdoosjes worden gevormd. Het geestige van het geval is echter dat met deze zeer beperkte hulpmiddelen de kunste* naar er toch in slaagt ongemeen expressief te zijn, want we hebben zoowaar te doen met een meneer die de sigaar is"-en zelf met klaarblijkelijken smaak een Corona rookt. Men Raucht eine Pfeife urgemütlich, Trinkt mehrere Schoppen Bier und Wein Und red et meistenteils Latein !" Iets van dit jagers-latijn leeft in de beide jacht-rijders met hun glimmend zwarten hoed en hooge, gespoorde rijlaarzen, het knalroode .frak en de smetteloos witte rijbroek, niet smaak hun panatella's roökend. Wie goed uit de oogen ziet zal be merken met n en dezelfde figuur te doen te hebben, waaruit blijk't dat er van alles mee te vcrrichjtën valt, want zoowel de staande als zittende houding is karakteristiek. Van den kop kan de neus en' de onderkin bewogen worden zoódat, ook in de handhouding, het genot van het rooken geaccentueerd kan worden. Men kan zulk een figuur in honderdlei houdingen fotógrafeerén en aldus benutten voor dagblad annonces; men kan er (wat Selfridge in Londen deed !) een heel winkelraam mee vol zetten ten einde door de herhaling van n zelfde motief (het Tiller-girl-principe !) een of ander artikel onder de aandacht van het publiek brengen; men kan er ten slotte films van maken (volgens het systeem der teeken-films) en aan de poppen eveneens voor reclame-doel einden, ten overvloede nog stem meegeven door ze te laten praten, wat ongemeen komisch aan kan doen, want dit is tenslotte nog het eenige wat dezen homunculi "ontbreekt, hoewel overigens gezegd dient te zijn, dat zij, ook zwijgend, geheel voor zichzelf spreken.... Ik zou zoo zeggen: men moet Deichmann's figuren niet al te ernstig opnemen (wat o\erigens naar vaderlandschen aard zou zijn!) maar ze veeleer als note gaie" in de hedendaagsche Reclame-Kunst beschouwen. Immers al dit werk is op te vatten als de tot tastbare gestalten geworden glimlach en dat is nu juist wat wij in dezen somberen crisis-tijd noodig hebben. KINHEIM", DE KONINKLIJKE HAND-TAPIJTKNOOPERIJ TE BEVERWIJK, vraagt in de eerstkomende weken in dit blad uw aandacht voor haar bedrijf en haar producten. Verwacht echter niet, belangstellende lezer, dat zij U onafzienbare machinehallen voor den geest zal tooveren, waarin een leger van arbeiders en arbeidsters volgens een tot in alle onderdeelen doorgevoerd ratio nalisatiesysteem, hun weinig vreugde gevende arbeid moeten verrichten. Evenmin gigantesque machines, die honderden paardekrachten in het leven roepen en met haar overdonderend lawaai U naar stilte doen snakken. ISieen, in de Kinheim-werkplaatsen regeert de handenarbeid. ... en met het schoonste resultaat / K o n i n k l ij k K i n h e i m levert U een K O N l N K L l J K product!