14 De Groene Amsterdammer van 11 Maart 1933 No. 2910 Propaganda voor het Nederlandsch fabrikaat Deze week is een nieuwe actie ingezet ter bevor dering van het gebruik van Nederlandsch fabri kaat. De Regeering heeft, niettegenstaande op alle begrootingen ingrijpende bezuinigingen zijn aangebracht, op de begrooting van het Departe ment van Economische Zaken en Arbeid een nieuwe post van f 100.000 uitgetrokken om die propa ganda te steunen. Daartoe bestaat in de huidige omstandigheden alle aanleiding, mits vaststaat, dat die propaganda het karakter draagt, dat men onder de Nederlandsche burgerij grootere belangstelling wil wekken voor het Nederlandsche fabrikaat, zonder nochtans die burgerij door invoerbelemmeringen te dwingen zich uitsluitend Nederlandsch fabrikaat aan te schaffen, ook in die gevallen, waarin een buitenlandsch product beter en goedkooper in de behoefte zou voorzien. Het staat vast, dat de propaganda, die deze week wordt ingezet, niet vervalt in de laatst genoemde fout, maar uitsluitend het goede doel nastreeft. Bij het gevaar, dat een verkeerde propaganda oplevert, behoef ik vandaag dus niet stil te staan. Wie in dat onderwerp belang stelt, verwijs ik naar hetgeen ik dienaangaande in de Groene van 16 April 1032 heb geschreven en naar het ingezonden stuk van den Heer W. Berdenis van Berlekom in de Groene van 30 April 1932. Het is bij nadere beschouwing niet zoo onbe grijpelijk, als het op het eerste gezicht lijkt, dat er in Nederland te weinig belangstelling voor de producten van onze vaderlandsche industrie bestaat. Aan het typisch Nederlandsche zwak voor het exotische hebben wij veel te danken: onzen internationalen handel, onze scheepvaart en onze overzeesche gewesten. Maar het zou een onvergeeflijke fout zijn, het zwak voor het exoti sche zoo ver uit te strekken, dat men opzettelijk aan het Nederlandsche fabrikaat voorbijging. En toch geschiedt dit menigmaal stellig. Wie van de polemiek, welke kort geleden werd gevoerd over de automatische toestellen tot regeling van het verkeer op het Leidscheplein, heeft kennis genomen en de producten van de Nederlandsche industrie voor dat doel kent, die o. a. in Den Haag in gebruik zijn, moet wel tot de conclusie komen, dat hier het Nederlandsche fabrikaat, zij het vermoedelijk niet opzettelijk, bij het buitenlandsche product is achtergesteld. Nog al te zeer bestaat niet alleen in het buiten land, maar zelfs ook hier te lande, de overtuiging, dat wij in de eerste plaats zijn een handeldrijvend, in de tweede plaats een landbouwend en slechts in de derde plaats een industrieel volk. Die stelling, welke ongetwijfeld vroeger juist was, gaat op dit oogenblik niet meer op. Op tal va,n gebieden levert de Nederlandsche industrie fabrikaten, die op n lijn staan met het allerbeste, dat het buitenland oplevert. Het zou onmogelijk zijn ons land, dat tot de dichtst bevolkte landen ter wereld behoort en waarvan de bevolking met meer dan 100.000 inwoners per jaar toeneemt, op hetzelfde niveau van welvaart te handhaven, indien de industrie niet relatief in sterkere mate toenam, dan de handel en de landbouw. Ons beperkte territoir met zijn dichte bevolking biedt niet alleen nog plaats aan tal van nieuwe industrieën, maar ons volk heeft er dringend behoefte aan. In de huidige omstandigheden, waarin het buitenland in steeds toenemende mate onze pro ducten weert, zelfs en misschien juist, omdat het d.e beste en goedkoopste producten van dien aard ter wereld zijn, is er voor ieder Nederlander dub bele reden, om er zich rekenschap van te geven, wat de Nederlandsche industrie vermag. Moge daarom de actie voor het Nederlandsche fabrikaat, die deze week wordt ingezet, de btlang stelling van alle Nederlanders wekken voor wat de Nederlandsche industrie en landbouw praesteeren. A. C. JOSEFHUS JITTA Spreektaal Fantasie en tooneclcritlck In De Groene" van 4 Maart schrijft Henrik Scholte mij voor hoe het tooneeldecor had moeten zijn bij het tooneelstuk: In den nacht van 17 April". Hij fantaseert daarbij echter een geheel ander stuk dan geschreven is. Door den tooneelschrijver werd aangegeven een tagewoning met vele verdiepingen, lift, portiersloge, opzichter (?Hausverwalter); voorts blijkt ook nog uit den tekst, dat het moderne flatgebouw voorzien is van centrale verwarming en warm watervoorziening. Bij de oeropvoering te Berlijn onder auspiciën van den auteur, vertoonde derhalve het trappen huis (als in het door mij ontworpen decor) een zeer licht modern aspect. De heer Scholte wil echter, dat er een oud partriciërshuis wordt ten tooneele gebracht met donkere trapportalen, wil dat de ex-minister financieel achteruit is gegaan (fan tasie !) en dat het huis (nota bene met al die ver diepingen !) aan mooten is gesneden en verhuurd aan plebs dat de baron noodgedwongen onder zijn dak huisvest (fantasie). Vroeger woonde de baron zeker lederen dag van de week op een andere verdieping. Hoe het ook zij, ik heb mij gehouden aan het tooneelstuk van Zilahy en niet aan dat van Scholte; daardoor trof het Schouwtooneel het slecht met mij", niettegenstaande het .,allerfleurigst stukje oranje- en yeelkleuriye binnenhuis architectuur". En waarop baseert Scholte zijn dwangvoorstelling van een in verval geraakt ouderwetsch trappenhuis? Omdat 's avonds om H uur op een der couloirs een voorbijganger niet duidelijk herkenbaar was en het er 's nachts zoo donker is, dat menschen naar andennans kamers kunnen sluipen. Het is moeilijker zich in een stuk te verdiepen en te trachten met de uiterst bescheiden middelen die thans een tooneelgezelschap ten dienste staan een passenden achtergrond voor het spel te creëeren, dan onbezonnen maar los-weg iets te beweren zonder zelfs de moeite te doen zich eerst eenigermate te oriënteeren. De heer Scholte heeft mij n.l. verklaard, dat hij het tekstboek niet heeft kunnen bemachtigen.1) PAUL BROMBERG 1) liet tekstboek is niet in druk verschenen, (Red. j Een polls der LEVENSVERZEKERING My. ARNHEM" Is een waarborg voor het welzijn van Uw gezin. N.V. UTREGHTSCHE HYPOTHEEKBANK UTRECHT Pandbrieven f64.000.000. Reserves f 1.760.854.05 DE BANK stelt beschikbaar: 4 { pCt. pandbrieven a lOOf pCt. In stukken van f 100O.?, f 500.?, en f 1OO. De Directie: Mr. A. J. S. VAN LIER. Mr. P. R. HOORWEG De Holl. Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70. De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van f 1000.?op zakelijk onderpand en onder borgtocht, met in pandgeving eener polis van levens verzekering van gelijk bedrag, en verkoopt 5% schuldbrieven in stukken van f 100U.?, f 500. en f 100.?tegen Beurskoers. N.V. STANDAARD HYPOTHEEKBANK te ROTTERDAM Directie : Mr. H. H. C. CASTENDIJK en I. MOSSELMAN De Bank geeft onder conrrêle van het Algem. Administratie- en Trustkantoor N.V. Residentie Hypotheekbank s-GRAVENHAGE Anna Paulownastraat 97 TRUSTEE'S EN ACCOUNTANTSCONTROLE. Hypotheekbrieven in circulatie f 16.970.000.?. 4lli2 pCt. Hypotheekbrieven tegen beurskoers. Directie: K. E. ABBING, D. VAN OORDT. NI DE HUtLEMSCHE HYPOTHEEKBANK Leden der directie: ^3022^ Mr. A. S. MIEDEMA, P. H. CRAANDIJK en A. E. THIERRY DE BYE DOLLEMAN Hypotheken f 41.152.862. Pandbrieven f 40.583.700. Reserves . . f 979.170. N.V. Bataafsche Hypotheekbank AMSTERDAM Anno 1889 Geeft uit tegen beurskoers: 44 % PANDBRIEVEN in stukken van fl000,-,f500,-en f10O,-. Coupons Januari en Juli Hl Insulaire Hypotheekbank te ZIERIKZEE. Uitgifte van 4 % Pandbrieven a 98 %