De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1933 15 april pagina 9

15 april 1933 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

De Groene Amsterdammer van 16 April 1933 F* J l TS ^ P, Dramatische kroniek Henrik Scholte Imstrnm A. S. T. T.: I/Ours et la Ijunc", van Paul Claudel Een heele lijst achterop het programma van deze uitvoering legt getuigenis af van het baanbrekende ?werk, dat ook de Amsterdamsche studenten later begonnen dan de meeste andere Univer siteiten verricht hebben op het gebied van het moderne dilettantentooneel: baanbrekend, omdat liet vertooningen aandurfde van door het beroepstooneel niet, of althans nog niet, gespeelde stukken en omdat het in die vertooningen den frisschen, «erlijken geest van het experiment, dat eo ipso geen resultaat naar beroepsmaatstaven wilde zijn, ?wist te bewaren. Maar juist de grenzen van dat initiatief, ja de keerzijde daarvan, toonde dit keer iet lustrumspel van de A.S.Ï.V. Nog niet zoozeer omdat de dilettanten hier boven hun kracht grepen en er op het tooneel in de zwaar te verteren kost van een in al te kennelijk Hollandsen vertaald Fransch luchtigheidje niet uit konden komen. Maar vooral, omdat het hier een misgreep betrof, die aan een al te bewuste zucht naar oorspronkelijkheid eigen is. Het gaat niet aan, elk wissewasje van een al te vruchtbaren geest heilig te verklaren, maar het moderne dilettantentooneel krijgt helaas een neiging om juist wonderen te zien in alle buitenbeentjes, die nooit en te nimmer een kans om gedrukt te worden, laat staan om xertoond te worden, gehad zouden hebben, indien de verlokkende naam van een beroemd schrijver de lading niet gedekt had. Ik laat na in hoeverre de naam van Paul Claudel "verlokkend is, ik heb mij bij zijn stukken meestal stierlijk verveeld omdat alle breedsprakigheid mij toch geen deel kon geven aan het wonder", dat er in moest zitten. Maar stellig had men aan ande ren dan maar het genoegen van L'Ours et la liune" moeten laten, waarvan ik mij, nadat ik liet meegekauwd heb, wel kan begrijpen dat het ?een wereldpremière" was. Claudel schijnt alles op te schrijven wat hem maar invalt, vandaar dat tenslotte ook dit impromptu van een diplomaatop-reis zijn weg naar den drukker vond. Het staat in nzelfde bundeltje naast een stuk, dat althans de ruggegraat der fantasie heeft: Protée", een prachtig stuk Fransch en een speelbare lyrische groteske. Dat in Groningen in 1929 als ,,wereld première" gegeven te hebben, was inderdaad een eer voor den regisseur Ad. Hóoykaas. Maar zich daardoor te laten verleiden om zoo'n misbakken droom van onderbewuste associaties ook au sérieux te nemen, was een kwade ingeving. Hóoy kaas maakte er een fraai decor voor, inderdaad. Mise-en-scène ten koste van den tekst. Want wat er nog aan bloemrijk Fransch in school, ging in een vertaling, die klonk als een wekker, hard genoeg om je uit eiken droom op te schrikken, verloren en wat er dan aan inhoud in zoo'n ongelukkiger wijze voor het nageslacht bewaard gebleven kladschrift mocht steken, was net voldoende voor «en ballet: een stuk of wat poppetjes, die alleen ?aardig zijn door hun namen: de plapper, het Mannetje-in-de-Maan, de Aviateur zonder voeten. Daar kan men mee spelen, of men kan erop dansen. Het waait voorbij op den wind en is een motief. dat om zich zelf geen bestaan heeft.. Maar plat getreden in een zwoegende vertooning van twee uur is het een schrikverhaaltje voor kinderen, waarvan het bevrijdende boe" uitblijft. Daarom zeg ik het maar. Ook omdat inderdaad het dilet tantentooneel het den laatsten tijd iri de nuttelooze «xcessen van groote mannen begint te zoeken, in plaats van in het gedegener werk van misschien minder beroemden, wier introductie op ons tooneel een wezenlijker beteekenis heeft dan een doekje voor het bloeden, in casu een looze aanleiding voor een feest, dat op deze wijze de prestaties van vorige jaren oneer aan doet. V l. '-VAN .j D:J UWEN -WIJN HANDELAAR r: N !!\i UW RESTAURANT: CHAMPAGNE KRUG&CO REIMS IN KWALITEIT AAN DE SPITs! Conferentie in Washington Teekening B. van Vlijmen HITLER MUSSOLINI MACDONALD ROOSEVELT De aanvoerder blaast verzamelen! Toegepaste kunst Reclame-ontwerpen door Pietcr Geracdts In de Kunstzaal van Lier te Amsterdam toont Pieter Gerdedts een aantal ontwerpen van reclame biljetten, alle van eenzelfde formaat, geïnspireerd op den arbeid van bestaande bedrijven en onder nemingen in den lande of wel op bekende fabrieksproductcn. Het zijn geen uitgevoerde, dus gedrukte affiches, zooals men uit de uitnoodigingskaart voor deze kleine tentoonstelling zou kunnen opmaken, doch teekeningen welke eventueel voor repro ductie geschikt zouden zijn, want klaarblijkelijk heeft deze, naar ik vermoed nog jonge, kunstenaar het nog niet tot een opdracht gebracht. Wat, het zij hier onmiddellijk aan toegevoegd, te betreuren valt, ook al kan men eenig bezwaar doen gelden tegen de door hem zonder uitzondering gebezigde vale en fletse, zoo niet ietwat smoezelige kleuren. Hij zal dit euvel stellig dienen te henden ter wille van de overige, onmiskenbare deugden die zijn werk bevat. Want een felle, open kleurno:>t is op een reclamebiljet een krachtig middel tot het opeischen van de aandacht; en debeheeisching der tegenstelling iri kleurverhoudingon is mede een der belangrijkste middelen van uit drukking op dit gebied der toegepaste kunst. Geraedts heeft een good oog voor verdeel ing van vlakken, een fijn gevoel voor lijn en bouw en ik zie in hem een vruchtbaar talent dat zich ontwikkelen kan tot een eigen persoonlijkheid. De letters die hij teekent zijn eenvoudig en strak Kunsthandel DORUS HERMSEN N. V. Kneuterdijk G R M Den Haag Doorloopende tentoonstelling van oude schilderijen maar ook juist geplaatst en er is verband tusschen den tekst en het gebezigd beeld-motief. Zijn ontwerpen zijn forse h gegeven en houden ook afstand. Een der beste dingen is een trein in volle vaart in den nacht weergegeven, met drie roode achterlampen en een groen, veilig sein in de verte. Knap is ook een oceaanstoomer, als van boven af gezien geteekend, met aan den wal lantaarns welker lampen een lichtenden cirkel doen schijnen. Een enkele maal echter, zooals in liet biljet niet een brutaal vergroote sigaar, grijpt (Jeracdts zijn doel voorbij maar alles te saam genomen kan men de verwachting gerust uitspreken dat zijn eerste opdravlit wel niet lang zal uitblijven. O. v. T

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl