De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1933 22 april pagina 9

22 april 1933 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

'<*; l- Vredespo s t ze gel prijsvraag i Otto van Tussenbroek Ter bevordering van de verbrei' '<üng der vredes-idee, zooals deze o.a. ook door den Volkenbond wordt -voorgestaan, werd destijds vanwege liet Staatsbedrijf der Posterijen, Tele grafie en Telefonie een prijsvraag tiitgeschreven voor het ontwerp van ?een Nedérlandschen Vredespostzegel, ter waarde van 12l/a cent, dus in hoofdzaak bestemd voor buitenlandsch postverkeer, af te drukken in blauw. De inzenders waren vrij in hun keuze van staand of lig gend formaat, evenals in die der techniek waarin de repro ductie, van, het zegel zou ge schieden, terwijJ in het geval dat bij, de door den ontwerper gekozen vermenigvuldigingswijze niet kon worden volstaan met foto-chemigrafische cliché's, doch, zooals bij het graveeren de kunstenaar zich eigen handig daarmede diende te belasten, de wenschelijkheid werd uitgespro ken dat de ontwerper persoonlijk die techniek beoefende en meester was. Terecht heeft men, met terzijdezetting van alle nevengedachten, aan de Jury voor deze prijsvraag het recht toegekend in de eerste plaats na te gaan of de door den ontwerper gekozen techniek In biet algemeen voor zegelproductie geschikt bleek en in het bijzonder voor het door hem ingezonden ontwerp in aanmerking kon komen, waarbij ook de voorzorgen, welke bij het ontwerp zijn genomen om nabootsing van het zegel zooveel mogelijk te bemoeilijken en te verhinderen, invloed op de beoordeeling der ingekomen ontwerpen zou doen gelden. Men was vrij meer dan n ontwerp in te zenden; hoofdzaak was dit: het ?doel d$F uitgifte van het zegel diende op zinrijke, kunstzinnige en. ... begrijpe lijke wijze tot uitdrukking te zijn gebracht! Gevraagd werd een teekening van het zegel op schaal 6 : l, uitgevoerd op it papier, opgezet op karton ter grootte van.21 X 29.7 c.M., benevens een fotografische reproductie op de ware grootte van het zegel (gelijk aan n der bestaande zegels van 6 ^ cent,. 30 cent of l gulden). Uitgeloofd worden drie prijzen, respectievelijk van ?600.?, ?400.?en ?200.?. Het was te voorzien dat in een tijd j zej "*Mwiwaarin opdrachten helaas schaars verstrekt worden velen een kans j e zouden wagen en dat is dan ook geschied. Er kwamen niet minder dan 708 ontwerpen bij P. T. T. binnen. De eindbeslissing was deze: dat naar het oordeel der Jury de bij de prijsvraagregelen beschikbaar gestelde p r ij z e n, niet konden worden uitgeloofd om dat door de inzenders niet ten volle aan de gestelde eischen was voldaan ! Zij maakte echter van het haar toege kende recht gebruik om aan drie der, naar haar meening best ge slaagde ontwerpen, een premie toe te kennen en zij heeft gemeend deze voor allen op een gelijk bedrag, dus ? 400.?te moeten vaststellen. * Voor ^deze premies zijn door de Jury aan gewezen: P. A. H. Holman te Den Haag met inzending Nr. 538 onder motto Eenvoud"; Paul Determeijer te ^Loenen a/d. Vecht met inzending nr. 65 onder motto Vrede Schept" en A. van der Valk te Den Haag met inzending nr. 457 onder motto: Rio". Het ontwerp van Hof man toont aan dat het m'o 11 o ^ waaronder het werd ingezonden, niet ij slecht gekozen is, want eenvoud is hiervan het kenmsrk. In een zeshoekige ster waar uit stralen neerschieten is, deels in een cirkel de vredes-duif geteekend tegen een opgericht zwaard. De cijfers en letters zijn dui delijk leesbaar en van een fraai type, alleen kan men tegen de oplossing der letter A van Nederland eenig gegrond bezwaar doen gelden zooals deze. . een poot oplicht. Ongetwij feld is het ontwerp nr. 4015 Olijftak" van denzelfden inzender, getuige eenzelfde oplossing der letters. Overigens is dit ontwerp veiligtraditioneel opgevat, het zou dan ook evengoed een twintig- of dertig tal jaren eerder geteekend kunnen zijn. Dat kan men in geenen deele zeggen van het ontwerp door Determeyer waarop een vrouwegestalte in strakgeplooide kleedij met beide handen een bloem beschermt welke uit een geknotten stam opbloeit. Het is mij niet recht duidelijk waarom de Jury Hofman's inzending het eerst noemt in haar rapport, te meer waar terecht omtrent Determeyer's teekening is gezegd: dat g^en uitbeelding van de vredesgedj,chte (dit ontwerp) oorspronke lijker en zinrijker is dan de meeste inzendingen en zich tevens ken merkt door een over het geheel stijlvolle teekening" (aldus de secre taris der Jury in een door hem geschreven korte bespreking der ingeNEDERLAND het oordeel der Jury beste ontwerpen is, hoe men er ook over moge denken de opvatting, teekening en stijl het meest van onzen eigen tijd. De voorstelling van dit ontwerp is daarkomen ontwerpen in enboven niet alleen zinrijk", niet P. T. T.-Nieuws". De inzending van v. d. Valk is heel wat minder, zij bezit zekere decoratieve eigenschap pen maar blijkt onge twijfeld arm aan gees telijken inhoud zooals daarop een dame met hangend haar, gehuld in een kapmantel, knie lend tusschen twee bloeiende tulpen, den gina vinden de beschouwer een olijftak lezers het ontaanbiedt, het geheel door vlammen omhuld. Neen, daar waren stellig betere dingen bij, alleen kunstvol", maar ook voor een ieder begrijpelijk", en zij beant woordt dan ook geheel en al aan de gestelde eischen. Zij mist de ver starring en het conventioneele karak ter van Hof man's inzending en stelt die van v. d. Valk m.i. volkomen in de schaduw. Op deze pawelp van P. A. H. Hofman te 's Gravenhage, met de zeshoe&LAND maar men was klaarblijkelijk ietwat kige ster en de vredesduif, waarvan bevreesd voor het buitenissige van de nieuwe opvattingen zooals deze tot uiting kwamen in de mooie en zeer expressieve teekening van man, vrouw eru-kind, als groep saamgevat, boven welke een vlucht duiven wiekt, of in -een zeer klaar en dui delijk aansprekend ontwerp waarop een arbeider een zwaard doormidden breekt. Maar zoo iets is stellig te rood van strekking £gebleken ! IKK MEDERLAKD de stralen van het voedeslicht neer schieten, links bovenaan. £jHet ontwerp van Paul Determeijer is gereprodu ceerd in het midden van het blad, de bovenste af beelding; terwijl Van der Va'k's zegel (dame met hangend haar, gehuld in een kapmantel) den rech terbovenhoek van deze bladzijde siert. Het verheugt ons, dat vele ontwerpers het doel der uitgifte: de vredesgeOok het ontwerp met het prachtige dachte op zinrijke, kunstzinnige en en uiterst gevoelig geteekende kinder kopje met daarvoor de groote, be schermende hand verdient (ondanks het ietwat on rustige karakter der com positie) in dit verband vermeld te worden. Trouwens: men heeft ten onzent niet te klagen over gebrek aan jongere talenten, het blijkt op, nieuw uit het overstelpend aantal inzendingen bij deze prijs vraag. Dat daarbij ook ..Kaf onder het' Koren" te vinden was spreekt vanzelf maar het kan toch stellig een verblijdend verschijnsel heeten dat de nieuwere opvattingen zich in zoo ruime mate deden gelden. Het is mij niet bekend welk zegelontwerp thans definitief zal worden uitgevoerd. Mocht de keuze vallen op het ont werp Vrede Schept" van Detfrmeyer dan zou mij dat ongetwijfeld verheugen ! Want van de drie naar begrijpelijke wijze tot uitdrukking te brengen, zoo met toewijding en met, gedeeltelijk, goede resultaten hebben nagestreefd. Boekverkooping Door Van Stockum's Antiquariaat (J. B. J. Kerling) zal van 22 April 3 Mei een boekverkooping gehouden worden, waarbij o.a. de Bibliotheken van wijlen Dr. J. Th. de Visser, Minis ter van Staat, Jhr. Mr. A. J. Rethaan Macaró, Oud-Lid der Staten-Generaal, Dr. N. J. Beversen, Oud-Rector van het Guymnasium te Leiden. O. H. Peters, Oud-Rijksbouwmeester, Dr. C. M. A. K. van Koy, Professor te Gent. Voorts de Topographische Bi bliotheek van den heer F. T. Valck Ijucassen,- Bloemendaal. een gedeelte der Muziek-Bibliotheek van den heer J. H. Garms Jr., Amsterdam, de Lit teraire Bibliotheek van Dr.J. Bergsma, Groningen, en anderen. Kijkdagen: 19, 20 en 21 April.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl