De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1933 29 april pagina 15

29 april 1933 – pagina 15

Dit is een ingescande tekst.

No. 2917 De Groene Amsterdammer van 29 April 1933 15 sterker dan de zwakste schakel, en onze rivier overgangen zijn even zoovele zwakke schakels in den verkeersketen. Dat deze bruggen er op den duur zullen komen, staat wel vast, en dat ons weggennet verder uitgebreid en verbeterd zal worden even eens. Maar tot nu toe is de regeering er hier te lande niet voor geweest om voor wegen en bruggen bouw geld te leenen. De uitgaven werden vrijwel geheel bestreden uit de loopende inkomsten, en wel niet uit de algemeene middelen der schatkist, maar uit een speciale voor dit doel geheven retri butie van de weggebruikers bepaalde wegge bruikers intusschen de wegenbelasting en rijwiel belasting. Heelemaal logisch was dit standpunt zeker niet, want bij het huidige autoverkeer is een weg even zeer een productief kapitaalgoed, een productie middel als een ijzeren weg" voor de spoorwegen, ats havenwerken voor de scheepvaart. En in deze beide laatste gevallen schroomt toch de 'overheid allerminst geld te leenen. Nu kan men natuurlijk van meening zijn dat hoewel op het oogenblik zeker de leeningsdienst zou kunnen worden goedgemaakt uit déopbrengst der wegen te incasseeren via de wegenbelasting het zeer goed mogelijk is dat alvorens het heele in het wegen- en bruggennet vastgelegde kapitaal géamortiseerd is, de revenuen niet meer voldoende zullen zijn. Zooals er immers ook een deel van het in de spoorwegen gestoken kapitaal verloren zal blijken te zijn ! Wil men die onzekerheid voor den Staat niet aanvaarden dan blijft er nog altijd de mogelijkheid over het parti<rulier initiatief de vrije baan ts laten, en concessie te verleenen met recht van tolheffing. Ondanks de terughoudendheid van den belegger zou zulk een project zelfs in dezen tijd wel kans van slagen hebben gehad. Proposities van dien aard zijn dan ook eenigen tijd geleden gedaan, laatstelijk door Prof. Polak in E.S.B. Inmiddels heeft het vele geschrijf over dit onderwerp toch blijkbaar succes gehad. De regee ring is in beweging gekomen en er is een wets ontwerp ingediend strekkende tot versnelling van den bruggenbouw. De bedoeling is een N.V. op te richten voor den. bouw en de exploitatie. Al het geld zal echter door den Staat worden verstrekt, zoodat men blijkbaar het risico van kapitaalsverlies nie^ van dien aard achtte, dat men dat aan den belegger wilde overlaten. De N.V. ;,Versnelde Bruggen bouw" is een schakel die wordt ingelascht om weinig doorzichtige redenen, het doet er ook weinig toe of nu het Wegenfonds bij den Staat leeningen opneemt zooals ook tot nu toe al met kleinere bedragen geschiedt dan wel of er een aparte instantie voor wordt gecreëerd. Hoofdzaak is dat de bouw van een deel onzer bruggen zal plaats vinden in een tijdvak waarin de industrieele outillage en de arbeid benoodigd voor dien bouw zonder emplooi gereed staan, terwijl ze straks over eenige jaren wellicht nuttiger aangewend zullen kunnen worden dan voor bruggenbouw. Wij kunnen dan onze bruggen bouwen met een miniem bedrag aan werkelijke maatschappelijke" kosten. De opzet is om de bedoelde N.V. de bruggen te laten exploiteeren in dier voege, dat zij tol zal heffen tot 1947 wanneer de concessie afloopt waarvan de opbrengst gevoegd bij 14 jaarlijksche bijdragen van het wegenfonds rente en amortisatie van het kapitaal moet bestrijden. Het is de vraag of deze methode om de kosten te bestrijden t.w. tolheffing althans voor een deel der lasten noodig was en wenschelijk is. Wanneer men den bouw aan het particulier initiatief had overgelaten zou er niets anders hebben opgezeten dan de bouwers een prijs voor den dienst van hun bouwwerk aan den gebruiker te laten vragen wilde men de exploitatie op commercieele basis houden. Maar nu toch de Staat de bouw en exploitatie voor eigen risico verricht, had men evenzeer uit het wegenfonds kunnen putten, hetzij door deze belasting te verhoogen, hetzij door de amortisatie over een wat langeren duur te verdeelen. Natuurlijk kan men de stelling verkondigen, dat de bruggen een zoo specialen dienst bewijzen, lang niet voor iederen weggebruiker van evenveel nut, en dat de kosten naar verhouding zoo sterk zouden drukken op het wegenfonds dat het billijk is de bruggebruikers een speciale vergoeding daarvoor te vragen, zooals men b.v. op het oogenblik ook de huizenbezitters in Amsterdam een deel van de brandweer door retri butie laat betalen. Maar dan rijst de vraag of het niet onbillijk is, dat de bruggen die in het Oosten van het land werden gebouwd en die Amsterdam met het Zuiden verbinden, uit het Wegenfonds werden gefinancierd, terwijl de Rotterdammer die naar het Zuiden trekt voor twee bruggen krijgt te betalen. Uit algemeen economisch oogpunt blijft voorloopig intusschen hoofdzaak, dat ons land een der eersten zal zijn die productieve overheidswerken in versneld tempo in de depressie zal uitvoeren. Eindelijk constructieve malaisebestrijdiiig ! Beursspiegel Donderdag;, 27 April Voor de zooveelste maal hebben alle beurzen een inflatiehausse doorgemaakt. Terwijl tot nu toe intusschen dergelijke bewegingen berustten op verwachtingen en mogelijkheden, was er dit keer althans in Wallstreet een meer tastbare aan leiding: de dollar is los van het goud en gedeprecieerd. Op verschillende goederenmarkten had deze omstandigheid trouwens ook reeds haar in vloed. Het typische is dat steeds de prijs- en koers stijgingen aanmerkelijk de depreciatie van de munt overtreft, omdat de speculatie eenerzijds vooruit loopt op verdere depreciatie van de munt, en anderszijds handelt op grond van de verwachting, dat indien eenmaal de muntontwaarding de basis heeft gelegd voor een eerste prijsstijging en con junctuurverbetering de zelfversterkende werking van die beweging niet kan uitblijven. Op het oogenblik hangt inmiddels alles nog volkomen in de lucht, de beslissing van het Amerikaansche congres over de machtigingswet moet nog vallen, en er schijnt tegen de inflatieplannen oppositie te bestaan; als de wet is aangenomen moet nog afgewacht worden hoe Hoosevelt zijn bevoegdheden zal gebruiken. De mannen die overthere aan de touwtjes trekken schijnen nog weinig positieve meeningen te hebben, of. . . . zij doen maar alsof, maar de twijfel lijkt nauwelijks gesimuleerd ! En als men er dan toe komt den dollar op lager goudbasis te brengen, b.v. 85% van het huidige gehalte, dan zegt dat op zichzelf voor het prijsniveau nog weer niets. Dan is men weer af hankelijk van de verdere maatregelen die de gecontroleerde inflatie" in daden willen omzetten. En wat de overige landen betreft moet men dan nog afwachten welken invloed Amerika op het wereldprijsniveau zal hebben. Te dien aanzien zal men ook weer moeten afwachten wat de wereld conferentie zal opleveren met betrekking tot de plannen tot verhooging van het prijsniveau. Alles afwachten, afwachten, afwachten.... De toekomst is onzekerder dan ooit, nu voorloopig blijkbaar de dollar ook ongestabiliseerd blijft evenals het pond. C. K Een polls der LEVENSVERZEKERING Mü- ARNHEM" schept kapitaal voor moeilijk? tijden. N.jf, Maatschappij voor Hypothecair Wet in Nederland gevestigd te 's-Gravenhage, Nassaulaan No. 23 waarin opgenomen de Maastrichtsche Hypotheekbank voor <xsxsx> Nederland te Maastricht, St. Servaasklooster 8 <xsx>-> Geplaatst Kapitaal met reserves ... f 5.347.400. Uitstaande Pandbrieven met gewaarborgd Kapitaal per 1 Januari 1933 ... De Directie: Mr. J. D. TEN BRUGGEN CATE Mr. S. VAN HOUTEN B. M. J. W. SCHOON f 50.162.700. NV. STANDAARD HYPOTHEEKBANK te ROTTERDAM Directie : Mr. H. H. C. CASTENDIJK en I. MOSSELMAN De Bank geeft onder controle van het Algem. Administratie- en Trustkantoor 4 h /o Pandbr. tegen beurskoers uit. N.V. Bataafsche Hypotheekbank AMSTERDAM Anno 1889 Geeft uit tegen beurskoers; 41 % PANDBRIEVEN In stukken van f1OOO,-,f500,-en flOO,-. Coupons Januari en Juli

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl