Historisch Archief 1877-1940
%'<
De Groene Amsterdammer van 6 Mei 1933
No. 2918
!:
't
w'*
Mondainiteiten
Melis Stoke
Teekenineen Harmsen van Beek
De mondaine rubriek
De goede, s:>liede Hollander die ergens aan een
Franschen boulevard door een toeval een courant in
de handen krijgt, en na alle verschrikking van de
gevolgen van menschelijke ondeugden, die daarin
geëtaleerd ligt, de zoogenaamde mondaine rubriek
onder de oogen krijgt, staat een oogenblik verbaasd
door alle deftigheid die hem daarin wordt geopen- .
baard.
Hij verneemt hoe de redactie haar verheugdheid
betuigt over eene verloving van de dochter van
een Officier de la Légion d'honneur met den zoon
van een commandeur dier nationale orde, hij leest
met droefenis omtrent den weemoed die de redactie
ten toon spreidt, in verband met het overlijden
van de weduwe van een generaal, en er bekruipt
hem een zekere eerbied als hij leest wie er de stad
hebben verlaten en wie teruggekeerd zijn naar hun
stadswoningen.
Deze Hollander is nu eenmaal niet gewend aan
dergelijke mondaine kost, evenmin als hij in ver
voering kan geraken over de illustratiepagina's van
Engelsche bladen als de Bystander e.d. die stroo
men portretten en groepen aan den man brengen,
voorstellend rijke en/of voorname lieden aan diner
tafels, op banken gedurende danspartijen, met
hunne honden, kinderen en paarden thuis en bij
alle mogelijke sportieve en gezelschappelijke samen
komsten. Er zijn cynici die beweren dat deze pers de
exploitatie voert van twee stroomen van men
schelijke ijdelheid: die van de afgebeelden die
belangrijke uitgaven ten koste leggen aan dergelijke
publiciteit en die van de snobistische massa, die een
ongezonde belangstelling heeft voor hetgeen zich
afspeelt achter deuren die voor haar gesloten zijn
en achter vensters en muren van hooge en eerbied
waardige huizen.
De indiscretie van het publiek, dat zich
buitenEen papiertje, en nog een papiertje
gesloten gevoelt, en de ijdelheid van de grooten dol
aarde die zich, zij het dan ook voor geld, afgebaeld
willen toonen met nog grooteren der aarde, vinden
een resultante in de belangen van de pers.
En aangezien op die manier iedereen pleizier
heeft en aangezien het geld nu eenmaal bestemd
is om te rollen, is er economisch geen enkel
bezwaar aan te voeren tegen deze figuur.
.Sommige, ja vele menschen, stellen er prijs op de
groote oogenblikken van hun leven vastgelegd te
zien. Ze kunnen weliswaar mondeling en als het
ware terloops vertellen van die groote oogenblikken,
toen ze aan een tafel zaten met den Hertog van
Applepy of de Markiezin de la Rivaudière, maar
de wereld eischt nu eenmaal bewijsstukken.
En zooals er in sommige landen officieel
aangestïlde menschen zijn die verklaringen onder eede
registreeren, zoo biedt de pers zich aan om naar de
traditiën van haar waarheidslievendheid ook die
feiten te registreeren en bovendien ter openbare
kennis te brengen, dienaar worden aangedragen en
opgedragen met een handvol geld er bij.
Deze uiteenzetting is noodzakelijk ter toelichting
van een avontuur op dit gebied' waarin ik zelf
betrokken ben geweest.
En om dat goed te begrijpen moet ik terugkeeren
tot de Fransche couranten, die ik in den aanhef
dezer zielkundige studie heb ingevoerd als onder
werp van verbijstering en eerbied van den goeden,
solieden Hollander.
Onder de mondaine couranten zijn stellig de
allermondainste die wier peisen draaien onder de
zon van het Zuiden.
Langs de Rivièra, de altijd zonnige kust waar de
exploitatie der milde natuur de bronnen van
inredactioneele tranen bij het verscheiden
van de weduwe van den generaal
komsten der bevolking vormt, leven, gelijk elders
ter wereld, dagbladen.
Deze dagbladen zien zich evenals andere dag
bladen gedwongen tot publicatie van de belangrijke
gebeurtenissen van 4eu <lag.
En waar die gebeurtenissen zich voor een over
groot deel bewegen rondom lunch-, eet- en
speeltafels, staan de redacties uiteraard voor de nood
zaak om haar aandacht te richten op het sociale
leven in zijn lichtzinnigste en ijdelste vormen.
Menschen komen nu eenmaal aan de Rivièra om
gezien te worden en geld uit te geven.
P Wat is dus natuurlijker dan dat de dagbladpers
vaststelt op welke wijze ze hun geld hebben uit
gegeven. Degenen die het geld hebben opgestreken
vinden hierin een stimulans voor anderen om ook
hun geld te komen aandragen, en daarom is het
zaak dat de gebeurtenissen zoo heerlijk en glorieus
mogelijk worden voorgesteld.
Vandaar dat geen feestmaal of gala-avond kan
plaats hebben of de pers constateert dat dit de
elegantste, vroolijkste, mondainste gebeurtenis van
het seizoen is geweest.
Het gaat er mee als met de reuzenfilms: elke
nieuwe slaat al het voorafgegane met stukken, en
de neutrale toeschouwer vraagt zich af tot welke
culminaties van superlatieven men zal moeten
komen om de stijgende curve als zoodanig te
continueeren.
Hier ligt de sleutel tot de mondaine rubrieken
van de Riviéra-bladen die ons dag in dag uit doen
vragen hoe het mogelijk is dat de bovenste lagen
onzer samenleving nog geen indigesties hebben
gekregen van al het eten, dat ze in de weelderigste
combinaties en permutaties tot zich hebben
genomen.
Prinsen en Hertogen, gekroonde hoofden en
milliardairs vindt men dag in dag uit gedurende
het seizoen vermeld als aangezeten hebbende
rondom tafels. Uit dit alles was voor mij een pro
fessioneel gevoel van bewondering ontstaan voor
de reportage van mijn Rivièra-collega's.
Hoe was het mogelijk dat zij alweer feilloos
konden weergeven wie er allemaal zaten te eten,
wie er gastheer of gastvrouw \\as en hoe de namen
van de gasten gespeld werden in alle talen van de
wereld. . . . ?
Hoe gaarne had ik de illusie behouden van een
a lom-aanwezige, hy per-betrouw bare pers met een
gezonde en onafhankelijke belangstelling in al die
gebeurtenissen ....
En hoe arm gevoel ik mij thans, met den
armzaligen sleutel van dit raadsel in mijn handen. . . .
Ik geef u dien over in enkele, diepverslagen
zinnen. . . .
Het geval was als volgt:
.... Een gala avond aan de Rivièra. . . .
Eenige genoegelijke Hollanders rondom een
prachtig versierde soupertafel....
Een elegante vrouw die door de zaal ging, van
tafel tot tafel....
Een papiertje dat haar in de hand werd ge
drukt. ... en nog een papiertje van honderd1
francs. . . .
Eri den volgenden dag neg een papiertje. . . .
ditmaal een courant, bevattende in drukletters de
tekst van het allereerst vermelde papiertje. . . .
We lachten allen en beschouwden de grap van
den gastheer, die ons allen beroemd had gemaakt,
als geslaa.gd. . . .
Maar onze lach klonk niet van harte.... en toen
we zagen tusschen hoeveel andere beroemdheden
we gezeten hadden, slonk bedroevend snel onze
eerbied voor mondainiteit en publicatie. . . .
Gij lezer, die wellicht in een Rivièra-courant mijn
naam hebt gelezen in verband met luisterrijke
feesten en omgeven door de lauweren van roem en
mondaniteit, weet dat gij het testament gelezen
hebt van mijn kinderlijken eerbied voor de grooten
der aarde.. . .
Want nu heb ik er ook bijgestaan, en ik weet
thans nauwkeurig hoeveel mijn entree-biljet tot de
mondaine rubriek van onze samenleving heeft
gekost. . . . Zoo wordt men illusies armer. . . . naar
mate men stijgt in roem.
Tentoonstellingen
Voor de Kunst", Utrecht. Bloemen en vruch
tenstillevens. Tot 7 Mei.
Kunstzaal van Lier, Amsterdam. Schilderijen en
teekeningen door Jan Zondag. Tot 11 Mei.
Kunstzaal Fians Buffa & Zoon, Amsterdam.
Schilderijen door A'lriaan Lubbers. Teekeningen
dcor Willem Dooyenwaard. Tot 13 Mei.
Museum voor Ouders en Opvoeders, Rotterdam.
Jeugdherbergtentoonstelling. Tot 13 Mei.
Centvale Coöperatie voor Woning-inlichtingen,
Amsterdam. Toegepaste kunst. Tot 14 Mei.
Kunstzaal Fetter, Amsterdam. Werken door
Mariette Lydis. Tot 14 Mei.
Kunsthandel A. Vecht. Amsterdam. Werken
van ManéKatz. Tot 14 Mei.
Studio 32. Rotterdam. Werken van Lodcwijk
Sengcrs en S. van den Hoonaard. Tot 14 Mei.
Mij. voor Kunst- en Antiekveilingen. Amsterdam
Reisschetsen van Bai-t Peizel. Tot 15 Mei.
Kunsthandel Aalderink, Amsterdam. Werken
door II. Ukelenstam. Tot 17 Mei.
Studio Le Grand. Amsterdam. Interieurkunst.
Tot 15 Mei.
Kunstzaal Willem Brok, Hilversum. Werken
door Paul Citroen. Tot 20 Mei.
(ïale'-'ie 't, Center, Pen ITaag. Six stiner expositie.
Tot 2(i Mei.
Kunsthandel Huinck en Scherjon, Amsterdam.
Nederlandsche en Fransche meesters. Tot 27 Mei.
Kunstkelder, Amsterdam. Beeldende en toege
paste kunst. Tot l "Juni.