N o. 2918 De Groene Amsterdammer van 6 Mei 1933 "l H Vier-landen conferentie Jhr. J. de Ranitz Na het feest Teckonlng B. ven Vlijmen der International Student Service Desie conferentie was bedoeld als een afsluiting van de Duitsch-Fransehe, de Duitsch-Engelsche en de Fronsch-Engelsche studieconferenties, die in de vorige jaren zijn gehouden. Op deze laatste conferentie, wier leden te Leiden gastvrijheid ge boden werd, zouden de betrekkingen tusschen den student en de politieke situatie in Frankrijk, Engeland en Duitschland besproken worden. Alle delegaties, behalve de Nederlandsche, dienden een memorandum in, dat als basis der besprekingen zou dienen,. Uit de toelichting van het Duitsche memoran dum door Dr. von Leers, bleek weer duidelijk met welk romantisch fanatisme de huidige Duit sche studenten hun, voor iedere andere natie aanvechtbare, denkbeelden verdedigen. Hij wees op de biologische conceptie van staat en volk en den daarmee overeenkomstigen staatsopbouw, op de cultureele (Germaansche) erfenis, die we te verdedigen zouden hebben tegen het opdringend Oosten; en ook op de Grondwet van Weimar, welke, volgens hem, geheel werd opgedrongen door Jiet buitenland. Verder verklaarde hij, hoe uit dit alles het Jodenvraagstuk practisch was voortgekomen. Daartegenover stond het vaste vertrouwen der Engelsche studenten in de laat-19e-eeuwsche democratie. Uit het stellen der individueele zelf discipline boven de autoritaire discipline bleek hun overeenkomstig voelen met de Franschen, waarvan n der delegatieleden opmerkte: l'individu, c'est quelque chose de sacré". In de discussies teekende zich als eerste punt het rassenvraagstuJc af. IVIr. Baak, leider der Neder landsche delegatie, confronteerde Reich und Rasse", een symptoom des deutschen Traunies", met het middeleeuwsche Kreuz und Adler". En toen de Engelschen hun vertrouwen in een staats gedachte, opgebouwd uit de rechten der individuen, uitspraken en de Franschen aantoonden, dat het begrip staatsburger los staat van ras en afkomst der individuen, bleek, dat de Duitsche studenten op dit punt volkomen geïsoleerd stonden. Ondanks dat von Leers Oost- en West-Joden onderscheidde, ondanks, dat hij zei, dat Duitsch land zou medewerken om het Joodsche ras, dat zich niet assimileeren kan, te localiseeren, ondanks dat hij beweerde, dat de germaansche cultuur ouder was dan de Helleensche, ja, dat het Parthenon door Germanen gebouwd was, werd het Duitsche standpunt niet aannemelijk. En ook de bewering, dat de beperkende emigratiebepalingen van Engeland en Amerika een in dit verband gezonde uiting waren, maakte het optreden der Duitsche studenten tegenover de Joden geenszins moreel verantwoord. Uit de ontstane toestanden is het anti-semitisme te verklaren, maar het menschelijk-begrijpelijke is niet altijd moreel verantwoord. Toen nu Chamson (Fr.) hun nog verweet, dat ze onoprecht waren, omdat ze de quaestie van Zuid-Tirol niet aanroerden, verklaarde Dr. Kersten (Dl.) niet te begrijpen, dat thans de publieke opinie zich tegen Duitschland keerde, terwijl noch tijdens het samengaan van Frankrijk met het officieel" anti-semitische Rusland in 1914, noch tijdens het uitroeien der Armeniërs door Turkije, de publieke opinie zich geuit had. Doch ook deze argumenten mogen zelfs op den naam verdediging geen aanspraak maken; de huidige publieke opinie mag en kan gelukkig anders ' reageeren, dan die van 1914 ! Als tweede probleem werd de houding der stu denten ten opzichte van de internationale politiek besproken. Nadat Frankrijk toegelicht had, dat de revisie der verdragen erkend was en doorgevoerd werd, wijzende op de opeenvolging: Versailles?Dawes Young?Locarno?Den Haag, zette Prof. Guillebaud (Eng.) uiteen, hoe er in Engeland een groeiende opinie begint te heerschen, om zich geheel afzijdig te houden van het continent, ook omdat de publieke opinie de vraagstukken betreffende het Empire, het Oosten en Amerika veel belangrijker vindt. De Duitschers verklaarden hierna eerst, dat zij in staat waren om Duitschland allén op te bouwen, om daarna over te gaan tot hun aanspraken op de Korridor, de Anschluss" met Oostenrijk en Opper-Silezië. Von Leers verge leek Opper-Sileziëniet een sterk dynamo in een oude postkoets ! Ook bleek het plebisciet erkend te worden, zoowel door Frankrijk als Duitschland, echter alle met beperkingen; wat betreft b.v. OpperSilezië, eischte Duitschland, dat de uitgeweken Duitschers eerst moeten repatrieeren; Frankrijk daarentegen erkende een plebisciet in Oostenrijk, mits het Europeesche evenwicht niet in gevaar werd gebracht. Positieve resultaten zijn op deze conferentie niet bereikt, toch was zij noodzakelijk, om de gelegenheid te scheppen, dat leiders der studenten van verschillende landen, op neutraal gebied en onder onpartijdige leiding, openhartig hun nieening konden zeggen. Dit is geschied zonder eenig incident ter conferentie. Het is gebleken, dat Duitschland ook op deze conferentie geïsoleerd stond. Belangrijker dan de politieke verschillen zijn de veranderde cultureele opvattingen. De Nationaal-Socialisten tasten de grondslagen van onze cultuur aan. Het breken niet het humanisme, waarvan het omvormen der Vrijmetselarij in Duitschland een symptoom is, en het begrip Duitsche Christenen", zijn voor ons onaanvaardbaar. De rassentheorie geeft de huidige Duitsche generatie een dierlijke kracht, maar vervreemdt hen van West-Europa. Wij moeten alles doen om onder de toekomstige leiders meer begrip en waardeering voor elkaar te scheppen, maar dit zal slechts kunnen, als Duitschland bereid is to enter the European order", zooals een der Engelschen dit uitdrukte. Deze conferentie heeft slechts oriënteerend gewerkt, maar meer was onder de huidige omstandigheden niet te verwachten. Nieuwe Uitgaven .JV!j Jielijdin. . . ." Vrijzinnige Beschouwingen over de Belijdenis vragen der Ned. Jlerv. Kerk, door Ds. D. Bakker, Prof. Dr. J. Lindeboom, Dr. H. de Vos, Drs. G. van Duyl en Dr. G. Sevenster. Hier wordt door eenige schrijvers aan de hand van de belijdenisvragen der Ned. Herv. Kerk een belangrijk stuk vrijzinnig-christelijk geloofs- en zedeleer ontwikkeld. Het boekje levert, zonder als strijdschrift bedoeld te zijn, een bijdrage voor het positieve recht der Vrijzinnigen in de Ned. Herv. Kerk. Uitgave van Gorcum & Comp., Assen. DE BESTE\ARINAS