De Groene Amsterdammer van 13 Mei 1933 No. 2919 Duitsche boeken l K-Op den brandstapel L. H. van Elhorst De zwarte lijst : Het is te betreuren, dat de meeste bladen en periodieken, die aan litera tuur gewijd zijn, niet over genoeg plaatsruimte beschikken om de volle dige zwarte lijst te publiceeren van werken en auteurs der moderne Duitsche literatuur, die dezer dagen op bevel der Duitsche regeering uit alle openbare bibliotheken en lees zalen verwijderd werden. Publicatie van deze lijst zou meer zeggen over den cultureelen noodtoestand in het Derde Kijk dan alle zoogenaamde Greuelnachrichten". Deze zwarte lijst zal steeds een document blijven van de schande der Hitlerregeering. Alleen de volledige publicatie der namen zou reeds voldoende zijn. Elk commentaar is in den grond van de zaak overbodig. Dagelijks rijden door de Duitsche steden talrijke transportauto's met studenten, die bij de leesbibliotheken de werken opeischen, welke op de zwarte lijst vermeld staan. Het is te eeniger tijd nocdig zich bezig te hou den met de rol, die de studenten in de nationaal-socialistische beweging spe len. Ze namen niet alleen het initiatief tot deze misdadige razzia op de Duitsche literatuur onder het motto wir sind nicht das Volk voii Goethe und Einstein, aber nur das Volk von Goethe" doch zij zijn ook de im presario's van het autodaféop de Opernplatz in Berlijn, waar duizenden boeken in het openbaar onder het zingen van het Horst-Wessel-lied verbrand werden. Vernietigd werden o.a. alle werken. die in deze kolommen de laatste drie jaren werden aanbevolen en besproken. Een paar namen van de lijst die ;vele honderden werken telt dienen ! genoemd te worden. Op de zwarte lijst staan o.a.: 'Schalom Asch, Henri Barbusse; Ber!-tolt Brecht; Max Brod (behalve Tyche Brahe"); Alfred Döblin (be halve: Wallenstein"). Ilja Ehrenburg. Lion Feuchtwanger, Ernst Glaeser. Iwan Goll, Jaroslav Hasek, Arthur ;Halitscher. Erich Kastner (behalve: Emil und der Detective"); Klaus :Mann, Beer-Hofmann, Tschuppik, Alfred Kerr, Arnim T. Wegner. 'Gladkow, Lampel, Egon Erwin ;Kisch, Alexandra Kollontai; Heinrich Mann (behalve een onbekende novellenbundel Floten und Dolche". die in Italiëspeelt). Ernst Ottwalt, Theodor Piivier, Remar.que, Henn. Anna Seghers, Scbnitzler, Upton Sinclair ;(.,Boston", Jimmi 'iggins"; ,.100 pCt", ..Petroleum" en,,de Wildernis"), Toller, B Traven, (,,de witte Koos", ..de Kar", ,.Het doodenschip") Kurt Tucholsky, Jacob Wassermann (be halve Ganse Mannchen". ..Juden von Zirndorf". .,Gaspar Hauser", Deutsche Oharaktere und Begebenheiten"). F. C'. Weiszkopf, Arnold Zweig, Stefan Zweig. Degenen, die tot nu toe nog van meening waren, dat deze actie alleen te gen revolutionaire werken gericht was. kunnen uit deze lijst dus constateeren, dat deze razzia gericht is tegen alle moderne manifestaties van den menschelijken geest, zonder welken men in deze tijden geen mensch zijn kan. Niet genoemd werden de vele autoren, wier werken reeds te voren bij de uitgevers in beslag waren genomen. Of deze autoren in de toekomst hun werken in Duitschland kunnen laten verschijnen, staat nog niet vast. Vo rloopig eischen de studenten, dat alle werken van Duitsche auteurs van Joodschen oorsprong beschouwd moe ten worden alsof ze uit het Jiddisch of Hebreeuwsch vertaald waren' en als zoodanig dienen te worden uitgegeven. ..Schreibt der Jude deutsch, dann lügt er" zegt deze spes patriaé. Op de zwarte lijst der werken uit de rubriek Politiek en Staatsweten schappen" staan natuurlijk in de eerste plaats alle werken van Marx, Lenin, Engels, Kautzky, Mehring, Lasalle enz. enz., tevens alle publicaties over Sovjet-Busland. Geoorloofd is echter Engels' werk der deutsche Bauerkrieg", alsof dit boek niet Marxistisch ware, nu het een probleem uit de Duitsche geschiedenis behandelt. Ook Lenin's brochure De kinderziekte van het communisme" is geoorloofd doch Bertha von Suttner's boek de Wapens neer" ten strengste verboden. evenals van de Velde's werk die Abneigung in der Ehe" en het werk van Gertrud Woker der kommende Gift vind Brandkrieg". Naast de zwarte lijst, die zeer on volledig is en waarin men vele werken vergat op te nemen die eigenlijk veel ..gevaar!ijker" zijn dan b.v. Bertha v. Suttner's geschriften (maar waarom titels noemen en de heeren op deze manier nog helpen ook?) naast deze zwarte lijst publiceerde men eon lijst der noodzakelijke aanschaffing". Hiertoe behooreri natuurlijk talrijke boeken over Wehrwissenschaft", .'.Germaansche" cultuur enz. enz., verder werken van Spengler, graaf Reventlaw. Alfred Rosenberg en Hitler's MeinKampf" (minstens twee exemplaren, in de openbare leeszalen 5-10 exemplaren). Het boek van Hans Heinz Ewers over Horst Wessel wordt merkwaardig genoeg niet aan bevolen doch van Hchenzinger's hoogst middelmatigen roman , .der Hit Ier j unge Quex" is men genoodzaakt, vier exemplaren te bezitten. Onder do literatoren die in Zukunft mehr in dem Mittelpunkt r]er Arbeilfüclien", zooals de studenten dit formuleerden, bevinden zich natuurlijk Hans Johst, Beumelburg, Ernst Jünger, Paul Ernst, Blunek en vreemd genoeg Oskar Maria Graf (met uitzondering van zijn boek Wir sind Gefangonc"). Alle werken van den auteur Georg Herrnann zijn eveneens verboden. Waarom Georg Hermann's boeken staatsgevaarlij k zijn en verbrand moe ten worden? In de eerste plaats is hij een Jood en in de tweede plaats schreef hij eens: liever een kwartier laf dan een leven lang dood." Zooiets is in Duitschland meer dan voldoende. Nationaal-sooialisten vergeten y.ulke woorden niet. Waarom Tucholsky gevaarlijk is? Ook hierop geeft Friedrich Husseng in een hoofdartikel in de Hugenbergcourant Berliner Lokalanzeiger" het antwoord. Tucholsky schreef in een zijner artikels in de Weltbühne" (die natuurlijk ook JttlEN HEERENKLEEDING VOOR VADER EN ZOON TOT REDELIJKE PRIJZEN ADRIAAN SCHAKEL HEILIGEWEG - TELEFOON 37273 ADRIAAN SCHAKEL's" Heerenkleeding HEILIGEWEQ IN AMSTERDAM Is de zaak, waar Zoon en Vader Steeds nog komt, en altijd kwam. Spoor's Mosterd W. A. Spoor Jr., Culernborg. VERZEKERT uw teven Verzekerd Kapitaal 85 MILLIOEN GULDEN Bijkantoor AMSTERDAM, Damrak 95/96, Tel. 32020 Bijkantoor DEN HAAG, H. Nieuwst r. 34, Tel. 117293 Snelschrïft ** -, ?e-^ir^gïln den Boekh- «nna niÊf&iTC 13 AI -r ?"?? ?-"^^ » * ^^^ postwissel bij RIËNTS ?« J oC m 7 ~~ *Z~I^<~^ ALT ~ Den HaaSZelfOnd. 95 Ct. fr. ? -^-\/^&«. Daguerrestraat 28 DEGELIJKE OPLEIDING, mond. en schrift, aan bovenstaand adres BEGRAFENISVEREENIGINQ N. SAX Jr. AMSTERDAM Z (Hoofdkantoor) P. C. Hooftstraat 38 Tal. 2O341 2425O BUSSUM (Bijkantoor v/h Gooi) Brinklaan 138 Telefoon 2275 BEGRAFENISSEN - CREMATIE - TRANSPORTEN verboden is) over de offers van den wereldoorlog o.a. ..die jnngen Leute gingen in den sinnlosesten Tod. Die Opfer dieser Massenbesoffenheit sind für einen Dreck getallen". Waarom de boeken van l'>nst Toller verbrand worden? Toller schroot' immers over de slachtoffers van den wereldoorlog: ,,Kein d mmeres Ideal als das des Helden". ,,Wie baltst du es mit der Religion ?" vraagt (Jrotchen aan Faust en wie haltst du es mit dein ^lilitarismus" vragen op hun beurt de censoren den Duitschen letterkundigen. Luidde het antwoord negatief dan werden hun werken met die van vele collega's die over andere pro blemen anders denken ,.in Anlehnung an berühmte mittelalterliche Brauche" op den b.'andstapel in het openbaar verbrand, gedachtig het beroemde woord van Wilhem II: die gan/.e Richt ung f asst mir nicht !'"