De Groene Amsterdammer van 20 Mei 1933 N o. 2820 r. ' IW* Engelsche boeken Wat is een bloemlezing? ' Boekbespreking Evert Straat The Albatross Book of Living Verse. Edited by Louis Un termeyer. Albatross Edition, 1933. Wat is een bloemlezing ? Mijn Verklarend Woordenboek der iNederlandsche Taal zegt: een ver zameling van uitgelezen proza- en dichtstukken". Een eenvoudige be paling, welke op het eerste gezicht .'niets bizonders inhoudt. Helaas, een, youdige definities hebben de onaan gename gewoonte, raadselachtig te worden zoodra men er over gaat na denken. Een verzameling van dicht ten prozastukken" daarmee heb ik geen moeite, tenminste op het oogenblik niet; tijdelijk heb ik genoeg zelf'vertrouwen om te gelooven, -dat ik weet wat een verzameling en wat een /dic.htstuk is. Maar wat is, wat betee? kent, wat wil zeggen uitgelezen"'? ,;Daar beginnen de moeilijkheden. Het is duidelijk, dat zonder dat eene woord ??de definitie van mijn woordenboek waardeloos is: een willekeurige ver zameling van dicht- en prozastukken is nog geen bloemlezing. Doch het is mij verre van duidelijk, welke kracht aan dat uitgelezen" moet worden toegekend. Het is een dubieus, een glibberig woord, troebel van associa ties, bewolkt met goed" en slecht", infit voorkeur, kennis, mode, gevoel, begrip, smaak en alle ingrediënten van een meer of minder vluchtige aesthetica. Het is een cameleon het verschiet van kleur, zoodra men sterk de klemtoon legt op de eerste lettergreep. Hoe langer ik er naar kijk, hoe vreemder het wordt. . . . Maar genoeg ! terug naar het besef, dat ik toch eigenlijk wel weet, wat er mee bedoeld wordt". Ben ik dan iets opgeschoten niet de definitie van mijn woordenboek? Neen de maker er van heeft mij alleen maar listig om den tuin geleid. Hij verklaarde het begrip bloemlezing" met den term uitlezen" en verklaarde dus eigen lijk niets. Een bloemlezing is een bloemlezing, daarop komt zijn bepa ling neer. Wat ik weten wilde, name?lijk welke eigenschap een verzame ling dicht- en prozastukken" tot een anthologie maakt, kon hij mij niet ?mededeelen. Maar wie verwacht er nou ook iets van een woordenboek, als het om be grippen gaat? Goed, laat ik definities en significa op zij schuiven en mij wenden tot den man die het weten kan, den man die bloemlezingen maald. Deskundiger op dit gebied dan Louis Untermeyer is zelfs onze Coster niet. Louis Untermeyer is een Amerikaansch dichter. Geen groote; het heeft hem na zijn eerste verzen, die Weinig meer waren dan brutale imi taties van Hefhe en Housman, bunOp e/ke wond PUROL dels gekost voordat hij een eigen toon vond. Maar hij is de koning der bloemt lezers, het neusje van de zalm der. . . . nee, dat gaat niet.. . laat ik zeggen, dat als er ooit een strafzaak komt ove^, een bloemlezing, Untermeyer onver mijdelijk tot deskundige wordt be noemd. Hij heeft anthologieën ge maakt van American Poetry since 1900", van ,.Modern American Poetiy", van Modern British Poetry", van Early American Poetry", van Poetry for Children" enz. Hij heeft het Amerikaansche publiek ingelicht over The Forms of Poetry" en een Pocket Dictionary of Verse" samen gesteld, waarin vee' wetenswaardige dingen te vinden zijn. En in 1931 ver vaardigde hij een bloemlezing uit de Engelsche en Amerikaansche dicht kunst van 1300 tot heden, welke als Book of Living Verse" in de bekende Albatross-editie is terecht gekomen. Een tikje beschadigd: de bladzijden aan den prachtigen lyricus Housman gewijd, zijn in de Europeesche editie vervangen door de mededeeling gevoelvol in versvorm gedrukt dat Housman geweigerd heeft toestem ming te verleenen voor het opnemen van zijn Songs of a Shropshire Lad." Dat is heel jammer; Housman is een uiterst merkwaardige, typisch Engel sche figuur, die grooten invloed op de moderne Engelsche dichtkunst heeft gehad; zonder een keus uit zijn verzen is een bloemlezing. . . . Maar wat is een bloemlezing? Het boekje ziet er keurig' uit. Zes honderd vijf tig aangenaam gedrukte bladzijden in een zilveren omslag; misschien iets te dik, doch de Indianpaper-edition is de helft slanker en blijft matig in prijs. Hoe zit het in elkaar? Zes eeuwen poëzie worden verdeeld in negen hoofdstukken; elk hoofdstuk wordt ingeleid met een korte karakteristiek van de periode, waaruit gebloemleesd, bloemgelezen waaruit gekozen wordt; een voor woord omsluit het geheel, aan het slot volgen uitvoerige indices, en als toegift krijgen we de Lijst. De Lijst van Longer Poems" die wegens ge brek aan ruimte niet konden worden opgenomen. It should be considered as a supplement" zegt Untermeyer.... Die lijst is curieus. Na de drie blad zijden aan Spenser besteed, (Longfellow, o hemel, krijgt «r vijf (moeten wij volgens de Lijst The Fairie Queene" lezen. The Fairie Queene waaruit alle Engelsche poëeten geleend heb ben is van de orde van 30.000 of meer verzen. De keuze uit Browning's oeuvre wenscht de Lijst te zien aan gevuld met de lectuur van The Ring and the Book". Slechts 12.000 verzen. O, ik neem grif aan, dat dichtwer ken van dergelijke astronomische af metingen niet in anthologieën thuis hooren. Maar ze in den tekst rustig te negeeren om ze daarna bij wijze van supplement aan te bevelen lijkt mij een zeer aanvechtbare manier van bloemlezen. Leerzaam is de Index of Forms and Types". The Ballad, the elegy, the epigram, the lyric, descriptive verse, didactic verse, odd forms, strange devices. . . ." alles netjes geregistreerd. Aandoenlijk is The DE 25 MODELKAMER/ ! VAN EOO/IHtëKK ZÜN /fEED/IERE2l(HÏI<iEN F" F. SI N EMU S Leldschestraat 20-22 AMSTERDAM C. Overhemden naar maat vanaf f 8.5O PRIMA COUPE Eigen Atelier SLAAPT U WERKELIJK GOED? Zoo niet, beoordeel dan onze comfortable en heerlijk zachte matrassen. Wij maken dezen, zooals U die ook in net buitenland vindt. KOLDEWEY & CORBIERE LEIDSCHESTRAAT 30 - TELEFOONNO. 37752 - AMSTERDAM Tweede week in de uitkijk* trouble in paradise regie: ernst lubitsch bl] de Leldichutrait Telef. 37460 leeftijd 18 jaar Dsgelijk» 2.30,7.30 sn 9.30 VICTORIA-WATER Nederlandsche Mij OBCRIANMSTCIM Opgericht 1887 Lullaby" als aparte dichtvorm. Voor de fameuze Spenserian Stanza worden we noodgedwongen naar Byron en Keats verwezen, want Spenser zelf kreeg immers maar drie bladzijden, nauwelijks genoeg voor een paar sonnetten. Over de verdeeling der beschikbare ruimte zou te twisten zijn. Ik heb er niets tegen, dat Kcats en ('oleridge ieder ongeveer 20 bladzijden krijgen toegewezen. Doch de gradatie Burns 13, Blake 9. Kosetti O en Swinburne 4 J begrijp ik niet. De Amerikanen hebben niet te klagen ; Walt Whitman krijgt 10 bladzijden. Poe 7, Kobort Frost S. Maar Ruport Brooke krijgt er slechts 2 J, Kobert Brul ges maar 2 en Joyce, Lawreiice en ,.AE" heelemaal niks. En Shakespeare ? Dat is een moeilijk geval. Er bestaat een ..Oxford Book of Greek Poetry" waarin van de (iOO bladzijden 100 voor Homerus worden gereserveerd. Untermeyer denkt over de verhouding tusscheii beteekenis en plaatsruimte anders: hij bedeelde Shakespeare met 15 pagina's, tien minder dan Milton. Zulks op grond, dat de beperktheid der beschikbare ruimte hem dwong ,,to oniit all blank verse passages from poetic plays.." In oen .Book of Living Verso" is voor de machtigste dichtkunst, do hoek steen der KngelscJic litteratuur geen plaats. Dat brengt mij via het voorwoord terug naar mijn vraag, wat een bloem lezing is. Untermeyer doet zijn best uit te leggen, wat hij onder Living Verse" verstaat. Hij is niet erg duide lijk. The selections in this volume are living poetry in the sense that they have persisted in spite of chauging times and sluiting tastes. Tlms they seern to possess the quality which implies permanence. They are furthermore living, since they contain that vitality which is independent of form and fashion". Hoe vaker ik deze zinnen lees, hoe meer ze op tauto logieën beginnen te lijken. Dat furthermore" is al heel mooi: wat er achter volgt is precies gelijk aan wat er aan voorafgaat. De stelling, dat levende verzen ritalUeit en duurzaam heid moeten hebben, kan toch be zwaarlijk als criterium voor een keuze dienst doen. Ik verdenk Untermeyer er van. niets anders te bedoelen. <lari dat levende poëzie de poëzie is, die hij goed en mooi vindt, of ruimer ge zegd, levende verzen zijn goede ver zen; slechte verzen zijn dood en nooit verzen geweest. Zoo is het toch eigen lijk, (jraaf in de litteratuur van ver vlogen eeuwen on ge zult altijd onbe kende producten vinden, die leven zoodra ze ontdekt zijn, eenvoudig omdat ze goed zijn. Untermeyer spreekt van verses whose essential quality is acknowledged by the caught breath and the quickened pulse". Doch dat onderstelt, als detector voor poëtisch gehalte gebruikt, ten eerste een ondenkbare gelijkheid van recep tiviteit, en ton tweede een idealen waar nemer, wiens gevoeligheid onverander lijk zuiver en wakker is. Zoo'ri wondermensch zou trouwens al heel gauw ontdekken, dat er aan vergeten modes en vervlogen smaken gebonden poëy.ie bestaat, die prachtig is en tin telend van leven, mits men die mode en die smaak kent, begrijpt en waar deert. Elke letterkunde kent het ver schijnsel, dat morsdood gewaande dichtkunst weer opleeft, gelezen wordt en triomfantelijk in ? bloemlezingen wordt ingehaald. K n wat is het resultaat van Untermeyer's jacht op levend wild? Een bundel prachtige verzen. Een boek. waarin jammerlijk veel niet te vinden is, doch welks inhoud men geenszins minder waardeert omdat men hem grootendeels ook in andere antholo gieën aantreft. Maar een bloemlezing ? Bloemlezingen zijn verzenbundels. bestemd om ons grondig te ergeren.