Historisch Archief 1877-1940
De Groene Amsterdammer van 17 Juni 1933
No. 2924
4.-,
'f
"\
Uit het kladschrift van Jantje
Radio en grammofoon
Onze discotheek
Telefunken-, Odeon-, Colum
bia- en Deccaplaten
Telefunken brengt het concert in
A moll voor vier klavieren met strijk
orkest van Vivaldi-Baoh. Bach be
werkte dit concert namelijk naar
Vivaldi's gegeven voor vier violen.
De solisten zijn Georg Bertram,
Bruno Eisner, Leonid Kreutzer en
Franz Osborn.
Het orkest: de Berliner
Philharmoniker." Dirigent is Doctor Heinz
Unger. De uitvoering van Bach's
prachtige bewerking is zeer te loven.
Wat jammer eigenlijk dat geen ge
bruik werd gemaakt van
clavecymbels, vooral omdat er voorloopig
wel geen kans meer op zal zijn dat
we dit prachtige concert in dien
vorm zullen mogen genieten. Ondanks
alles echter onzen dank, zoowel
aan de vertolkers, als aan Telefunken
voor deze mooie aanwinst (Telefunken
S. K. 1317/18.).
Dr. Heinz Unger zorgt verder voor
een waardige opvulling van den over
gebleven kant der laatste plaat door
verklanking van het tweede deel
uit het concert in B moll voor vier
violen, cembalo en orkest van Antonio
Vivaldi. Prachtig. Wat een weelde
van klank. En nu wel degelijk een
cembalo (Telefunken S. K. 1318).
Voorts werden we aangenaam ver
rast met gedeelten uit een tweetal
concerti grossi. Odeon brengt name
lijk gedeelten uit het concerto grosso
in A moll van Antonio Vivaldi, en
uit het concerto grosso in D dur
van Georg Friedrich Handel. Beide
worden uitgevoerd in de origineele
bezetting door het Keulsche kamer
orkest onder leiding van Professor
Hermann Abendroth, die o.a. door
de wijze waarop hij eenige jaren
geleden de Kurhausconcerten geleid
heeft, hier een sterken indruk achter
liet. Zijn directie van de beide ge
noemde concerti grossi bracht ona
een tweetal sfeervolle 25 cM. platen,
die te meer voldoen omdat ze qua
opname bizonder geslaagd zijn. Wat
Vivaldi betreft wordt het allegro
moderato parelend, licht en vol
overgave uitgevoerd, terwijl het warm
getimbreerde adagio (let op den
intiemen cembalo-klank) teer en vol
ingehouden weemoed gespeeld wordt.
* *
*
Van Handel's concerto grosso in
D dur wordt het allegro doorzichtig
gespeeld, gevolgd door een brillant
uitgevoerd allegro vivace. Zoowel
voor den muziek-historicus als voor
den alleen klankenweelde zoekenden
hoorder twee platen van groote
beteekenis (11.813 en 11.833).
Eenigen tijd geleden bracht Columbia
ons de Partita in C moli van den
grootmeester Johann Sebastian Bach,
gespeeld door Harold Samuel, in
een opname die zoo uitstekend is,
zoowel artistiek als technisch, dat
ze zeer zeker een bizondere aanbe
veling verdient. We zijn Harold
Samuel dankbaar dat hij het
kamermuziek-repertoire verrijkt heeft met
dezen klinkenden schat, al zouden
misschien muziek-theoretici de op
merking kunnen maken dat Samuel
zich vrijheden permitteerde ten aan
zien van den" Bachstijl. Het blijft
ontegenzeggelijk kunst van grootsche
allure. Het bezit van deze platen
(Columbia D. X. 427/8) zal menigen
muziekliefhebber een offer waard
zijn dat hij zeker nooit zal betreuren.
Liszt's oeuvre is vertegenwoor
digd met een tarantella uit Venezia
e Napoll", uitgevoerd door Karol
Sfcreter als piano-solist met een
symphonie orkest. Tintelend en bruisend
van leven, nu eens hartstochtelijk,
dan weer mediteerend, is deze taran
tella een typisch voorbeeld van het
wezen van den romanticus Liszt,
die met Paganini een der
geniaalste vertegenwoordigers van het
toenmalige virtuozendom was. Zoo
licht is men geneigd de groote
beteekenis van dit virtuozendom te onder
schatten, omdat men meestal alleen
maar met de reproductieve zijde
ervan kennis maakte. Maar de schep
pende, hartstochtelijke Liszt gebruikte
zijn virtuositeit om alle geheime,
nauwelijks te benaderen schatten,
die zijn geliefd instrument in zich
verborg, dienstbaar te maken aan
de bedoelingen van zijn rijken, tin
telenden geest, om aan zijn bewonde
raars, als het moment van optreden
daar was, te schenken volle levens
vreugde door feesten van klank.
En daarom juist zal men bij het
beluisteren van deze tarantella de
zelfde gevoelens, die Liszt toen bij
zijn bewonderaars wekte, onweer
staanbaar bij zich zelf voelen opkomen
in de verklanking door Karol Szreter's
vaardige vingers. (Odeon 11.832).
Een opname van beteekenis brengt
ons verder William Murdoch. Hij
speelt namelijk de Etude in E dur
op. 10 nr. 3 en de Nocturne in Fis
dur op. 15 nr. 2. Hoewel ik niets
ten nadeele van Murdoch's inter
pretatie van de Etude zou durven
zeggen, zou ik me de realiseering
hiervan soms iets verstilder gedacht
hebben. Daarom voldeed mij de lief
lijke, teedere Nocturne beter om de
juist getroffen sfeer van berusting
en weemoed (Decca K. 704).
Een bevredigende vertolking schonk
ons ook Alfredo Campoli met twee
brillante werkjes der viool-litteratuur.
Het overbekende Caprice Viennois
van Kreisler krijgen wij vol kleur
en verve. Vooral echter in het virtuoze
La ronde des lutins" van Bazzini
toont zich Campoli een violist met
een degelijke techniek. Soms zou ik
me den pianoklank in dit brillante
werkje iets bescheidener gewenscht
hebben (Decca K. 630).
Het viel me vooral bij deze repro
ductie op dat de kwaliteit der Decca
platen tegenwoordig zeer goed te
noemen is, zoodat practisch de
opnametechnici alleen nog maar last hebben
met de allerhoogste flageoletten.
* *
Claude Debussy, de vertegenwoor
diger van de specifiek Fransche lyriek,
is vertegenwoordigd met twee liede
ren, gecomponeerd op teksten van
Paul Verlaine, den dichter voor wien
Debussy een groote voorliefde toont.
De lyrische sopraan Ninon Vallin
zingt met pianobegeleiding Ariettes
oublices" uit Aquarelles" en Man
doline" uit Fêtes galantes". Het zijn
beeldjes vol verfijnde bekoring, ge
zongen met goed stijlbegrip. Een
zeer geslaagde opname. (Odeon
188.505).
Practisch volmaakt zijn de door
Bichard Tauber gezongen
Schubertliederen Leise flehen meine Lieder"
(Stftndchen) en Der Doppelganger".
Al heeft men deze liederen van den
romanticus Schubert ook nog zoo
vele malen gehoord, dan nog moet
men zich deze opname, indien
eenigszins mogelijk, laten voorspelen. Een
mooie opname, vol echte, onvervalschte
Schubert-lyriek, prachtig gezongen,
vol beheersching (Odeon 4523).
A. K.
Nieuwe uitgaven
Gaan wij naar den afgrond ?
M. J. Leendertse. Uitgave: Van
Gorcum & Gomp., Assen.
Drs. S. Cytsma, Conjunctuur en cri
sis. Uitgave :
Handelswet^jtjjKfhappelijke Bibliotheek, Leiden.
Beknopte uitwerkingen der opgaven
voorkomende in Beknopt Leerboek van
het Handelsrekenen, door H. L. C.
Kok. Tweede deel. B. Uitgave: J. B.
Wolters, Groningen Den Haag.
J. H. Bergmans-Beins. Het bloed
kruipt waar het niet gaan kan. Uitgave:
M. E. Kluwer, Deventer.
Het Oude Verbond, Leerboek voor
het godsdienstonderwijs voor leerlin
gen van gymnasia, middelbare,
kweekuloscholen en voor zelfstudie door
K. A. Beversluis, Van Gorcum &
Comp., Uitgevers, Assen.
A. M. de Jong, Frank vcm WezeVs
roemruchte jaren. 10e goedkoope druk.
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers,
Amsterdam.
Selectiviteit. Wat behoort iedere
radioliefhebber hiervan te weten? Uit
gave: N.V. Drukkerij Modern, Den
Haag.
H. J. Schim van der Loeff en J. A. J.
Barnhoorn. Zielszieken. 2e druk. Uit
gave: J. H. Bomen & Zonen,
Boermond.
't".