Historisch Archief 1877-1940
Mfe 2926
Groene Amsterdammer van 24 Juni 1933
i,
i
«t
tf
Moeilijkheden in de S. D. A. P.
Teekenlng B. van Vlijmen
f-*
?K
-.ft
w
">
*'
l r»
l*
?V
»\r*'
^,
Het uur van de PEN-club
Frans Coenen
Het plelzlergeBelacbap
r was dan de vergadering van de
Nederlandsche Fenclub tot onderzoek naar de houding
harer delegatie op het Pencongres te Dubrovnik.
De Penclub, naar men weet, is een zuiver ide
alistisch verschijnsel, door wijlen Galsworthy in
het leven geroepen. Schrijvers van alle landen ver
eenigen en verbroederen zich daar, als blijk van
.de eenheid des geestes boven geloof s- en nationale
verdeeldheid. Dat is mooi en kan zoo goed, omdat
de diverse schrijvers eikaars taal niet verstaan en
de waardeering dus zuiver formeel kan blijven op
de jaarlijksche congressen, die hoogte- en glanspunt
zijn der cosmopolitische verbroedering.
Zoo was het tot nog toe altijd, en de gezelligheid
vierde hoogtij op deze bijeenkomsten, welke difc
met andere dito's, congressen, jaarvergaderingen,
kampvuren, jamboree's gemeen hadden, dat het
daar meer om plezier dan om zwaarwichtige prin
cipes te doen. was.
Maar die Duitschers hebben dat weer onmoge
lijk gemaakt door den geest te annexeeren voor
uiteh^tend nationaal gebruik en deszelfs
univerBöetereenheid te ontkennen.
WSt" d«*d dan nog hun delegatie bij deze
jaarlijksche openlijke belijdenis van internationale
saamhoorigheid? Men weet het niet recht.
Duitsehete hebben vaak een harden huid en begrijpen
nfetugauw, dat men hun doen afkeurt. Misschien
RÜNSTZA AL
VAN LIER
DOORLOOPEND
TENTOONGESTELD
ROKIN 126 =
AMSTERDAM
BEZICHTIGING VRU
KUNSTWERKEN VAN
JONGE HOLLAND8CHE
.EN BUITENL. MEESTERS
wilden zij ook van de jolijt eri gezelligheid niet
laten en hadden daar wel wat half gemeende con
fessies en concessies voor over. Maar de groofce
meerderheid der overigens zoo zachtgeaarde Pen
ners dacht er anders over en wilde hen, nu zeer
principieel en sans phrase, niet zien. Zoo kwamen
zij niet eens aan hun verdediging toe, die overigens
ook tot weinig anders geleid zou hebben dan de
reeds bestaande duidelijke overtuiging, dat de
Duitsche Penclub in het algemeen verband niet
meer behoort. Men had hun dat vormelijker en
minder hartstochtelijk kunnen zeggen, maar het
feit stond er niet minder vast om en hun brutale
aanwezigheid berokkende zelf hun dezen ontvangst.
Dit is nu achteraf bezien wel zeer duidelijk,
doch in het mélée der herrie-achtige vergaderingen
schijnt de Hollandsche delegatie den kluts kwijt
geraakt te zijn en zich aan allerlei formeels te
hebben vastgeklampt. Tenminste, ter vergadering
betuigden mevr. van Ammers-Küller en de heer
Westerman om strijd, dat zij principieel evenzeer
tegenover den nieuwen Duitschen koers stonden
als de andere congresgenooten. Daar kwam het
natuurlijk vooral op aan. Men kan het betreuren
dat zij den Nederlandschen naam niet zoo'n beetje
gecomprommitteerd hebben door den gruwelijken
schijn te wekken alsof zij het met de Duitschers
eens waren, doch als het hier enkel onhandigheid
en gebrek aan inzicht gold, behoeft men de zaak
niet zwaar op te nemen, al zal het zeer gewenscht
zijn in het vervolg beter toe te zien op de keuze
der vertegenwoordigers en hun een eenigszins
bindend mandaat mee te geven. Het is wel heel
onnoozel, dat dit zelfs bij deze unieke gelegenheid
niet geschied is. Het bestuur wachtte eerst in
structies uit _Londeu....
En dit was het, wat ter vergadering dan ook
duidelijk bleek: evenmin als zijn vertegenwoor
digers, is het bestuur zich bewust geweest van wat
hier ging gebeuren en door de gansche
intellectueele wereld van de Penclub thans verwacht
werd. Men kan het niet zoo erg kwalijk nemen.
Trots haar verheven idealistische principes is de
Penclub practisch toch maar een pleiziergezelschap
voor de meesten, een occasie om relaties aan te
knoopen voor enkelen, zooals dat met zulke vaag
ideëele gezelschappen gaat, als zij internationaal
worden. En weinigen, ook niet van de andere
naties, schijnen er op gerekend te hebben, dat deze
ietwat futiele compagnie nu geroepen werd als
eerste de stem van intellectueel en artistiek Europa
te doen hooren tegen de barbaarschheid binnen
de Duitsche grenzen. Zij waren niet voorbereid, zij
hadden methode noch organisatie en dachten
tenslotte voornamelijk aan hun pleiziertjes. Dit
is uit het verslag der delegatie wel duidelijk
gebleken, en daarmee kan eigenlijk de zaak
afgedaan zijn. De internationale Penclub bleek
niet het geschikte orgaan om onze dierbare geeste
lijke goederen tegen den nieuwen inval der Hunnen
te beschermen. En wie de vergadering van het
Nederlandsche Pencentrum bijwoonde kreeg even
min den indruk, dat men zich hier van den grooten
nood en het brandend onrecht daarginds duidelijk
bewust was en den gloeienden drang gevoelde
daartegen te doen wat met steun en woord moge
lijk was.
Men heeft, in een gematigde motie, de Nederland
sche Penclub van smetten zoowat rein
gewasschen.
En dat was alles.
Boekuerkooping
A. J. van HuffePs antiquariaat te Utrecht houdt
van 26?30 Juni een verkooping van de biblio
theken van Wijlen Mr. A. H. C. Anderson, Ds.V.
Loosjes Azn., B. F. M. Mensing en Mr. . G. J.
Toutenhoofd.
CHAMPAGNE KRUG&CO
REIMS
IN KWALITEIT AAN OE SPITS?
AGENTEN F<
'ON GRONINt