De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1933 1 juli pagina 9

1 juli 1933 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

«o ea der Twentsche textielnijverheid K. W. L. Bezemer ^ J»e «eer J. H. van Heek huldigt af wijkende opvattinnen; volgens hem !? een devaluatie van. den gulden " wenscnelljk en onvermijdelijk ' ' *Eoen de interviews betreffende de moeilijk heden in Twente werden opgezet, leek eerst een bezwaar, dat de ondervraagden in groote lijnen wél*ngeveer hetzelfde te vertellen zouden hebben. -De-«orzaken van liet in een ongehoord tempo fcwggloopen van den export zijn voor alle bedrijven Zou men dus met het interviewen een of twee prominente Twentsche textielfiguren niet kunnen volstaan? -< DS bezoeken aan Twente leerden echter, dat een breedere opzet gerechtvaardigd was geweest, omjflat de inzichten nogal blijken uiteen te loopen, zoodra het er om gaat de middelen aan te geven, wa$rjloor men meent het zieke deel van Twente. ?te-Binnen cureeren. Sterk sprak zulks bij hét onderhoud met een der oudere Twentsche industrieelen, den heer J. H.--V-an Heek van de firma O. J. van Heek & Zonen. r> * ?»;? fei heer van Heek, ziet onze export-industrie .,. in wente te gronde gaan, tenzij .er zeer bijzondere maatregelen worden getroffen welke zichzelf opdrin gen. Zijn opinie echter omtrent hetgeen te doen staat wijkt belangrijk af van meer. gangbare op vattingen in Twente, hoewel in den laatsten tijd in overig 3federJand meer stemmen opgaan, die hetzelfde bepleiten als de heer van Heek, n.l. het ai^ftpEioilnaken van «||^ galden van ha»jp*KJ- . Het is zeer merkwaardig om tezeljjder tijd, dat d Nederlaodeche Regeeriog en haar meest uitge lezen vertegenwoordigers en deskundigen vechten voor behoud van den gulden op het bestaande goudpeil, een lans te hooren breken voor een zich weder bij bat pond aanpassende devaluatie van den gulden. Merkwaardig ir het, omdat men in Holland juist pp dit puat vrijwel unaniem de opvatting van de Regeenng mét haar experts deelt. (Pas in den. aÜerlaatsten tijd verheffen zich enkele stemmen meer, die zich ia gelijken geest uitspreken).f Niet aldus de heer.van Heek; hoe eerder de waarde van onzen gulden wordt teruggebracht t$& «egge twee derde van zijn huidige, hoe béte» volgens hem. Toen in het ' najaar van 1831 het Bngelsche pond viel, had ik hierover een gesprek met den heer Deterding en - *Èj| beiden waren het reeds op dat oogenblik er t»ver eens, dat h#t loslaten van onzen gulden, het depreciéeren vaa ons betaahniddel, eenig redmid del zou zijn uit de benarde positie, waarin Holland nu onvermijdelijk steeds meer zou geraken. Toen reeds voorzag ik hoe buitengewoon moeilijk het voor 'alle exporfbedrijveri in ons land zou worden, Wanneer onze veel téhooge gulden op zijn oor spronkelijk peil werd gehandhaafd. Alle landen om ons heen (mét uitzondering van Zwitserland, hetwelk in dezelfde moeilijkheden verkeert) hebben ?iW'gedeprecieerde valuta en wij kunnen den strijd niet volhouden als eenigen, die de waarde van hun betaahniddel op oorspronkelijke basis handhaven." ''?'Vt'Onze export gaat op deze wijze onvermijdelijk te gronde en wat zooiets beteekent voelt men nergens schrijnender .dan in Twente, hoewel scheepvaart, land- en tuinbouw, en andere van " *" iland afhankelijke takken van bedrijf er' ; beter voorstaan. Nog andere maatregelen echter genomen moeten? worden en betreft het hier een ingrijpen, dat Vnen olland nog niet ten volle'aandurft, n.l.\het heffen van «ftfferentieele rechten in NedarLIndië. Voor onze katoenexportindustrie b.v. verwapbt ik meer heil van het heffen daarvan, dan van?- in mijn oog in beginsel onverdedig bare contingenteering. Als uitgangspunt waye de band tusschen moederland en koloniën nauwer aan te halen. Met tact en overleg dient gezocht te worden naar de mogelijkheid van het in het leven roepen van een groot-Nederlandsche im peria! preference". Geen enkel land ontziet ons eigenlijk op eenigerlei wijze. De verstgaande iutarkische maatregelen worden er rondom ons getroffen en waarom moeten wij dan zoo schuchter zijn desgelijks te handelen, wanneer het dringend noodig lijkt? Misschien dat op deze wijze van den Twentschen export nog iets te redden valt tegen de door verschil in levens peil en sociale lasten niet op te nemen concurrentie met de Japansche industrie, die op allerlei wijze van overheidswege gesteund wordt. De eco nomische invasie van Japan, welke zich op elk gebied in Ned.-Indiëdemonstreert, zal na verloop van tijd overgaan in politieke bemoeiing. Dat mag ten deze nog wel eens door de Nederlandsche staatslieden overwogen worden. Over den toestand hier behoef ik u niets meer te vertellen en ik acht het vrijwel vaststaande, dat er van de groote export-bedrijven blijvend het grootste deel moet worden afgekapt. Waar hét er niet naar) uitziet, dat de vraag ook maar eenigszins zal toenemen voor de stapel artikelen, waarop de Twentsche fabrieken zijn ingesteld, legt Twente zich zooveel mogelijk op andere artikelen toe. Daarvoor zijn echter bedrijven van ongeveer een derde van die van den huidigen omvang vermoedelijk voldoende." Resumeereude gaf de heer van Heek mij als zijn meening, dat er van herstel der exportnijverheid slechts sprake kan zijn: Ie. wanneer Nederland door devaluatie van den gulden 1) weder in eenigszins gelijken tred met de omliggende landen op gebied van loonen levenspeil, maatschappelijke en sociale lasten is gekomen. 2e. wanneer en dit in het bijzonder wat aangaat de textiel-export-industrie door een elkaar steunen der onderdeden van het groote Nederlandsche imperium, deze industrie eenigen ruggesteun ontvangt tegen de alles doodende concurrentie van Japan. De jongste cijfers (die nog niet beschikbaar waren ten tijde van mijn eerste bezoek aan Twente) leeren ons wederom, dat het steeds bergaf blijft gaan met den uitvoer van katoenen manu facturen. Over de eerste vijf maanden van het jaar 1931 exporteerden we daarvan nog bijna 11000 ton, tegen een waarde van ongeveer 24 millioen gulden; over hetzelfde tijdvak van 1932 waren die cijfers al teruggeloopen tot 6300 ton en ruim 12 millioen gulden; terwijl ze over 1933 luiden 3900 ton tot een waarde van ongeveer 6.5 millioen gulden t De enorme achteruitgang, uit deze cijfers blij kend, wordt vóór alles verklaard door het practisch gesproken verloren gaan van de Oostersche markt, van Java in de voornaamste plaats. In enkele jaren tijds heeft Japan de Twentsche pro ducten op Java er volkomen uitgedrukt. Er was nauwelijks sprake van strijd; in de eerste ronde kreeg Twente al de knock out en kon het worden uitgeteld, maar wanneer we in deze beeld spraak voortgaan, Holland werd de facto onder den gordel" aangevallen en geraakt zonder dat n arbiter in staat is de, van Westewch stand punt beschouwde unfalre, tegenstander te dis, qualificeeren ! . ? De volgende cijfers .illustreeren treffend het verloop van een scène uit een groot drama in vele acten, dat steeds verder zal worden gespeeld, en waarbij telkens weer Westersche onderne mingen, Westersche handel en industrie, Wester sche ondernemingsgeest het opr de Oostersche markt zullen moeten afleggen tegen de in sterkte Ia dMte «mie I»te*rlewe, be-tref¥end« de utoellljÏEÏieden en a.chter*ltganff,der VweaqUcne textloUttdiietrle, Yerèchenim vraag?g«*pr«kfcen me* 4e he«r»n. H. L ede'b.eer, firmant In- de firma v*n Heek A Co., vóorfcltter van de fabr Ikantenver eenigtngteE nschede en E. va n-H e e k, directeur van deS. V.Boekeloache BtóombleekerlJ. Hiernevens vinden de lezer» de meening van den heer J. H. van Heek, firmant in de firma G. J. van Heek en Zn te Rigtersbeek. In volgende artikelen publlceeren wij Interviews met de heeren: Joan Gelderman, Iri firma Gelderman & Zn te Oldenzaal, lid van de Eerste Kamer ; <S. van der M u e l e n, Directeur van de N. V. Koninklijke Stoomweverij te Sijverdal" te Almelo; Jon. ten C at e, in firma ten Cate te Almelo en O. R e n g el ing, Voor zitter van den Algemeènen Xederlandschen Bond van textielarbei ders te Amsterdam. en omvang fabuleus wassende producenten uit het verre Oosten zelf. Ziet hier dan de afgeronde cijfers, die betrek king hebben op de Japansche importen van ge bleekte manufacturen op Java. In 1929 invoer totaal 4.4. millioen yards; in 1930 7.3 millioen yards; in 1931, 12.3 millioen yards; in 1932, 31.1 millioen yards; in de eerste 4 maanden van 1933, 26.5 millioen yards. 1) De heer van Heek meende erop te moeten wijzen, dat ook hij een overtuigd voorstander van stabilisatie der valida's op vaste goudbasis is. Doch eerst nadat de gulden op een lager niveau is gebracht, ter aanpassing aan den toestand rondom ons land. Vertaalde boeken Bij de N.V. Van Loghum Slaterus'' uitgevers Maatschappij te Arnhem is, in de vertaling van Titia Jelgersma, verschenen: De Vrouw in SowjetRualand, door Fannina W. TïaBe. De overtuiging, die aan dit boek teh grondslag ligt, is: dat zich in Rusland een scheppende arbeid van verre strekking voltrekt, in zekeren zin een vermenschelijking van vele millioeneii. En hoe dit proces ui zijn historische ontwikkeling ook mag verloopen, n duig is, naar de meening der schrijfster, reeds bereikt: de menschwording der vrouw. De schrijfster in Rusland geboren en opgegroeid, jarenlang een ijverig studente op het gebied der oude Russische kunst geeft hl dit van ernst en toewijding getuigende boek van 442 pagina's een verslag van den tegehwoordigen stand van zaken aangaande deze poging van wereldhistorische beteekenis: beiden geslachten een gelijk recht te verleenen om hun leven in te richten naar eigen inzicht. Dit belangrijke boek is met ruim honderd voortreffelijke foto's geïllustreerd. Jaarverslagen Jaarverslag 1932, Levensverzekering-Maatschappij N.\'.BotterdamscheVerzekering-Sociëteit(B.V.S.), gevestigd te Botterdam. Examen gedaan en niet geslaagd Kennis voldoende, maar te nerveus geweest. Waarom niet tijdig Mijnhardt's Zenuwtabletten gebruikt? Hierdoor blijft men kalm en helder van geest. Ze zijn verkrijgbaar bij Apoth. en Drogisten in kokers van 75 cent. yt. u '

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl