Kif tö' ? j,< .'«W ' De Groene Amsterdammer van 8 Juli 1933 No. 2927 Constance Coline Boekbespreking J. van Nijlen Het boek van Constance Coline, Chaeun pour soi l), het eerste dat ik van deze schrijfster las, is in veie opzichten een curieus geschrift. Het heeft ontzettend veel gebreken en soms is het zoo ergerlijk onbeholpen, dat men eenigen moed noodig heeft om verder te lezen. En dan wordt het weer zoo menschelijk en zoo aangrijpend, dat alle fouten zijn ver geten. Af en toe vertoont het een xekere geestelijke verwantschap met het boek van den jongen italiaanschen romancier Moravia, Gli indifferente, voor zoover althans dat de perso nages van beide werken ongeveer hetzelfde egoisme en dezelfde onver schilligheid aan den dag leggen. Maar Chaeun pour soi is als roman veel zwakker. De hoofdpersoon van bet boek is Marie-Claude, die, we leeren kennen als verliefd jong meisje en verder volgen in haar leven van getrouwde vrouw. De personages, die rond haar zijn gegroepeerd, zrjn ver van merk waardig, om niet te zeggen banaal. Zij lijken in elk geval op de uitgeknipte modellen van een bepaald karakter: Qabriël de mooie sportieve jonge man op wien Marie-Claude is verliefd, met wien zij naderhand trouwt en die als echtgenoot alle charme verliest; de ernstige Etienne, die zonder hoop Marie-Claude liefheeft en over haar waakt als een voorbeeldig echtgenoot; en de schuchtere, schijnbaar edelaardige geleerde bohémien Guillaume, die haar minnar wordt en ten slotte aan menschelijke waarde niet rijker blijkt dan de andere ziellooze wezens, die rond haar evolueeren. MarieClaude zelf is een vrij goed type van de naar geest en gevoel eenvoudige moderne vrouw, die zich/elf gecom pliceerd acht en het leven dat zij voor zichzelf moeilijk maakt verwenscht, als het niet beantwoordt aan haar vage droomerijen. Het slot van het boek is nogal zon derling. Etienne, slachtoffer van een automobielongeluk, ligt zwaargewond in een ziekenhuis te München. MarieClaude gaat, op verzoek van zijn moeder, den gekwetste verzorgen en. ontdekt eindelijk de macht der ware liefde. Omdat zij dezen man nooit heeft begeerd, meende zij dat zij hem niet beminde. Het tegendeel blijkt nu de waarheid: hij is de eenige die werkelijk ui haar leven de eenig mogelijke stexm en toeverlaat kan zijn. Die ontknooping is volstrekt niet verantwoord door alles wat ons omtrent MarieClaude en haar karakter werd mede gedeeld. Het lijkt veel te literair en vooropgezet. In de laatste twee pa gina's tracht de schrijfster het ge beuren psychologisch te verklaren, in plaats van het ons te doen meeleven., hetgeen bewijst dat zij het zelf niet geheel normaal vindt. Deze psychologische bezwaren zijn nog niets, vergeleken bij de meer dan ergerlijke stijl van Constance Coline. Zij heeft een voorliefde voor allerlei tot op den draad versleten clichés, zooals die voorkomen in de school boekjes die men destijds gebruikte (en misschien nog gebruikt) om de scholieren behoorlijk te leeren schrij ven. Ik kan maar niet begrijpen, dat men, wanneer het zoo eenvoudig is München te zeggen, schrijven kan ,,la charmante capitale bavaroise". Dit is een enkel voorbeeld, maar typisch. Niettegenstaande al die gebreken is Chaeun pour soi een curieus boek en misschien typischer dan de meeste na den oorlog, over de jongere genera tie gepubliceerde geschriften. Aan den eenen kant heeft het die brutale recht zinnigheid, die men in de laatste vijftien jaren in vele milieu's, mis schien een beetje te ostentatief, als modetoon heeft aangenomen en die sommigen als de opperste uiting van de moderne mentaliteit aanzien, en, aan den anderen kant, dit volledig gebrek aan enthousiasme en overtui ging, dat, in' verwarde tijden als deze, leidt tot de meest absolute wanhoop. Voor den lezer van den tijd is Chaeun pour soi een spiegel waarin hij dadelijk zichzelf en zijn tijdgenooten herkent. En dat is altijd boeiend, omdat men dan zichzelf weer interessant gaat vinden. Ik meen dat de boeken van Zola voor een groot deel destijds daaraan hun succes te danken had den. Ik vrees echter dat een lezer over dertig jaar niet meer dezelfde reden zal hebben om dit boek inte ressant te vinden, tenzij uitsluitend als document. Maar tusschen een document, al ia het nog zoo belangrijk en een boek met levenskrachtige literaire waarde, bestaat een groot verschil. 1) Constance Coline. Chaeun pour soi. Paris. Librairi,: Pion. Nieuwe uitgaven Geschiedenis der Leeszaalbewe ging in Nederland, door Dr. H. E. Greve. Uitgevers/onds der bibliotheekvereeniging, den Haag. Dit gedenkboek is uitgegeven ter gelegenheid van het vijf en twintig jarig bestaan der Centrale vereeniging voor Openbare Leeszalen en Bibliotheken". De uiterst deskundige bewerker, Dr. H. E. Greve, is secre taris der vereeniging. In het voorwoord wordt er op ge wezen, dat dit gedenkboek eerder als bron van informatie, misschien van studie dan als aangename ontspanningslektuur terhand genomen zal worden. Ik moet dit ten volle onderschrijven, 't Is een kostelijke verzameling van gegevens en feiten. De geheele ontwikkelingsgang der centrale vereeniging wordt geschetst, de historie der leeszaalgedachte n van de leeszalen zelf; de aard en taak der vereeniging, een uitvoerig hoofd stuk over overheid en leeszalen, de leden en instellingen; opleiding tot bibliothecaris, kortom een bron van gegevens. Toch is de leesbaarheid behouden gebleven en zullen, vooral voor ouderen, vele herinneringen opge haald worden. Het lijvige keurig-verzorgde boek (370 blz. quarto formaat) besluit met een prentenatlas en een uitgebreid zaakregister. B. EOOSTEPBEEK LEVEPT MEUBELEN EN VEK/IEEINCÏEN WILLEM BROK Artistiek Portret Fotograaf POSEERGELEGENHEID BIJ VOORAF BESPREKING Van Lenneplaan 6. Tel. 628. Hilversum Spoor's Mosterd W. A Spoor Jr, Culemborg. HEERENKLEEDING VOOR VADER EN ZOON TOT REDELIJKE PRUZEN ADRIAAN SCHAKEL HEILIGEWEG - TELEFOON 372JJ ADRIAAN SCHAKEL's" Heerenkleeding HEILIGEWEG IN AMSTERDAM . Is de zaak, waar Zoon en Vader Steeds nog komt, en altijd kwam. Hier staat de naam! Aan de achterzijde van elke Droste-bonbon. Als U daar maar op let, bent U er altijd van ver zekerd, dat U de echte Droste kwaliteit-bonbons ontvangt voor den door U betaalden prijs. Alleen aldus gesigneerde bonbons waarborgen U de bekende, nimmer afwijkende Droste-kwaliteit. ALTIJD WELKOM! Spaart plaatjes oor het album Bali". Benito, de Jonge Zwerver. Deel III, door C. J. Kieviet. Uit gave: N.V. Paul C. Kaiser Biskwie, Koek- en Beschuitfabriek, Rotterdam. Dit verhaal, dat vermoedelijk wel tot de laatste werken zal behooren die onze overbekende Kieviet heeft geschreven, vertelt ons de verdere lotgevallen van Benito. Thans speelt alles zich in Iridiëaf. De gezellige verteltrant van den schrij ver verloochent zich ook thans niet en natuurlijk zijn er vele spannende momenten in den Dik-Trom-stijl. De plaatjes zijn van Piet v. d. Ham; zij kunnen door onze koeketende jongens worden ingeplakt. B. '!?