"l4--. :", l J.l s . f. .TEEKENAARS in kunstzaal Hermsen trburg in kunstzaal ?k G. W. Knap i deze paI aan het en schil?, van ,,De inent A. E. v. d. Tol het voorgaande, dat deze kelder kenter een hol is voor de jonge nstenaars, die nog niet de lijsten sènd bij hun werk, wél kunnen be en, of waarvoor in een ouder eeuw geen lijsten door Hermsens wor den gezocht. Het is een hol voor de jonge kunstenaars, die daar door eenigszins be daagde litteratoren of door broeders, die voor drachtskuiistenaar zijn, aan het publiek, dat dikwijls nog jeugdig is, worvoorgesteld. Er heerscht daar . een zekere hartelijkheid; of praecieser, het hart heeft met voorstellende woorden altijd wat. maken. Ik merkte dat. bij de msteedschen de Kat; ik vermoed, ik het ook zou gemerkt hebben bij schilder Hartman, ingeleid door * broeder (doordat ik niet aaiiweion zijn, kan ik niet met zekerheid ;en of de broeder ook den heer jurg inleidde). De heer Verburg l hierheen, naar den kelder van 't ber, aquarellen, veel ochtenden over schappen, en bekende bergen als )rachenfels voorstellend. Hij Ver; doet dat op een rustige manier, Js iemand dat doet, die nog niet veel, te veel met zijn persoonlijkheid heeft uit te vechten, en het is ongetwij feld, ook voor de familie aangenaam geweest, dat de ochtenden hem wel gelukten; gaarne ziet men toch de jeugd en den morgen samen. Ook bij den heer Frans Hartman vindt ge zeker een ochtend, en zeker een aantal stillevens; n met glazen knikkers, n ander met de cello. Daar ik bij een vriend juist een schilderij zag mét een cello, en mi hier deze cello vind, kreeg ik opeens een achterdocht: zouden wij de periode der cello's krijgen (het nobele mensehlijk instrument !) y.ooals wij een tijd lang het tijdvak der duiven en dat der couranten in de schilderkunst hebben gekend? Het is mogelijk; ontdekkingen door den eene zijn als voedsel voor vele anderen. Het stilleven van den heer Fr. Hartman is. voor zoover mij de kelder toeliet het te zien, ongetwijfeld nog in zijn begin. Het heeft meer lust in détails echter dan deze tijd gewoon is; eri waarschijnlijk is die lust tot détail ook echt, want in de, zooals tegenwoordig verplicht is, wat vierkante stadge zichten, enz. is ook lust tot een détail in de kleurschakeering. |SM lieide jonge schilders lijken mij van deze gesteldheid te zijn, dat zij door onrust ons nooit onrustig -zullen ma ken. Hun leven zal in hun werk wel komen geleidelijk aan. Ze zullen gelei delijke Hollanders zijn. Ik hoop in den kelder" ook eens ongeleidelijke Hol landers te ontmoeten; wij hebben een zwak voor ongeleidelijkheid. PI, Singel bij de Munt te Amsterdam ,?.;<>= */,. roV»-' S""^'- '. ^C"'?: lpe?.i . ? 3%i-:»','. fe-Si'/f.' f g£ i-1?-. >*,-*,, * * ?$£? n? j.rêv. p»'Ü£ f,»'!* K ~w& ,'?;?'<... M * , 'j. .-f ?:.;&-? &r~ IfL--. G. W. Knap Gerrit Wllleni Knap geken schetst als kunstschilder en aesthetieus.Arnhem, ,,I>e Vlijt" De kunstschilder Knap. geregeld exposant op de tentoonstellingen van Arti, leider van een lang druk bezochte, avond-teekenschool, leeraar aan de ooneelschool in teekenen en costuumkunde, later tevens in het nieuwe leervak der z.g. Kinaesthetische plas tiek", teeken-leeraar tenslotte ook aan het Gereformeerd Gymnasium, WBrS injAmsterdam vele jaren lang een, in vele en uiteenloopende kringen, bekende en graag-geziene figuur. Hét goed-verzorgde boek, dat thans ter eere van zijn nagedachtenis verscheen en dat werd samengesteld door zijn dochter, de schilderes Josina Knap. zal door velen van zijn vroegere vrienden met dankbaarheid worden ter hand genomen. Men kan- ook de rechtvaardiging van deze uitgave zoeken in een meer algemeen verband dan dat gelegen is, in een piëteit-volle nagedachtenis. Dat doet dan b.v. prof. Huib Luns in Ken Woord Vooraf". De ondertitel van de gedenkschriften van den hertog de Saint Simon, Mémoires pour servir a l'histoire de ce temps". for muleert, zegt hij, ook bij <lit gedenk schrift die meer algemeene recht vaardiging".' In het leven en in de werken van een schilder als Gerrit Willem Knap. meent hij, zullen in later tijden inlichtingen te vinden zijn omtrent de plaats, die een kunstenaar in den overgang van de negentiende tot de twintigste eeuw in ons land innam, welke mogelijkheden hem ge boden werden, niet welke moeilijk heden hij te kampen had eu welke beweegreden er achter /ij n arbeiden lag. Goed geschreven en lezenswaard is de Levensschets" door des schilders dochter. Raak gekarakteriseerd en helder uiteengezet vindt men hier achtereenvolgens: den, onder invloed van Breitner, oud-Amsterdam schil derenden Knap; de nieuwe periode, die door toedoen van zijn reizen naar Italiëin 's kunstenaars leven en werk aanbrak; zijn theoretische be moeiingen met het tooneel, zijn practische dito's met de tooneelschool en de Kinaesthetische plastiek" (het nieuwe leervak door hem op- en uit gebouwd op de grondslagen eenmaal door den tooneelspeler-schilder Jelgershuis gelegd); de invloed van het milieu van het Gereformeerd Gym nasium; en tenslotte Knap's streven om het teeken-onderwijs weer te doen beantwoorden aan de eischen der aesthetiek en om de opleiding van den leeraar in dien geest te her/ien. Als kunstenaar werd Knap zeer zeker, gelijk ook prof. Luns opmerkte, meer bewogen dan dat hij zelf be weging gaf", was hij meer receptief dan stuwend. Als leeraar daarentegen behoorde hij zonder twijfel tot de stuwende krachten. . . . Ook als aesthetieus was Knap mér dan van gewoon" formaat. Men kan dit gewaar worden uit de Inleiding tot de philosophie van het Schoone" een verhandeling in dit boek opge nomen en door den heer J. L. Schouten Jr., een oud-leerling en vriend, samen gesteld uit een groot aantal losse aanteekeningen van den schilder en uit herinneringen aan gesprekken. Een 5S-tal goede reproductie's van 'schilders werken buiten voltooien dit, met veel zorg. liefde en kunde samen gestelde boek. v. d. T. Ro/ne