De Groene Amsterdammer van 5 Augustus 1033 No. 2831 l Emblemitis en uniformose Nieuwe uitgaven r ;<"( Melis Stoke Teekenïngen Harmscn van Beek prikkelende werking Twee "besmettelijke ziekten hebben zich met verbijsterende snelheid over een deel van Europa verspreid en de doctoren ontdekten juist dezer dogen eene bestrijdingswijze er van. De emblemitis kenmerkt zich door een soort uitslag op den bovenarm. De arm wordt bruinachtig en er vertoonen zich gehaakte streepen op waarvan een prikkelende werking uitgaat. De unifonnoRe is dadelijk te herkennen aan een bruinachtige of zwarte kleur van het bovenlichaam, soms met variaties van andere kleuren en met ver harding van de onderbeenen in den vorm van leer achtige schachten. De patiënt krijgt een veerkrachtigen gang en verliest de controle over zijn armen en handen. De ongelukkigen gevoelen een onweerstaanbaren drang om zich met soortgenooten te vereenigen en met hen tesamen luidruchtigheden of kleine schenderij te bedrijven. Het schijnt dat de haard van deze epidemieën gelegen is" in een Heil-Anstalt in centraal Europa waar ze een gunstige voedingsbodem gevonden heeft. Patiënten leggen een onweerstaanbare tegenzin aan den dag tegen bovenkleeding en vertoonen zich gaarne in hun hemd. Lederachtige woekeringen vallen op aan het bovenlichaam en de rechterarm vertoont een neiging om telkens rechtstandig om hoog te gaan. Naarmate de ziekte in hevigheid toeneemt wor den al deze verschijnselen heftiger. De patiënt krijgt een ware honger naar opvallen, van zich doen spreken en het bezigen van heftige uitdrukkingen. Hoewei de ziektewet zulks niet voorschrijft gaan patiënten hunne huizen voorzien van de merkteekenen waaruit de voorbijganger kan afleiden dat de ziekte daar in bijzondere mate heerscht. Zoo stak bijvoorbeeld uit de bovenste verdie ping van een huis te 's Gravenhage in de onmiddel lijke nabijheid van bet Paleis Noordeinde, een huis houdelijk werktuig -tot het reinigen van vloeren uit het venster, aan welken bezem wederom een bruine lap is bevestigd dragende de getrouwe vergroote afbeelding van het uitslagverschijnsel in kruisvorm waarvan hierboven sprake was. Rechtstandig omhoog Volgens de dagbladberichten zou deze lap of vlag in verband met de algemeene hygiëne des geestes gestreken" zijn. Inderdaad maakte de ap een vullen indruk en hét was een wijze maatregel om haar aldus wat te doen opfrisschen bij een behoorlijke wasscherij. Ze verdween dan ook maar werd aanstonds daarna weer opgehangen, even bruin en vuil als ze voorheenjwas. Dit was geen reclame voor de strijkerij die met het Wejk belast is geweest. Er is nog een ander belangrijk symptoom waar aan de ziekte dadelijk is te herkennen. De arme lijders krijgen namelijk binnen korteren of langeren tijd iets gedrukte oyfcr zich. Dit openbaart zic^L in drukwerken die ze trach ten te verspreiden. Het gevaar is niet denkbeeldig, dat de epidemie zich langs dien weg verspreidt. Reeds werd geconstateerd dat jeugdige personen, die met dit drukwerk in aanraking zijn gekomen, binnen enkele weken eveneens uitslag en bruine plekken gingen vi Eenigen tijd tegen de ziekte Patiënten bew baren weg en ze w men. overheid weinig of niets zich vrijelijk langs den openpas geïsoleerd wanneer hun toestand aanleiding Jiad gegeven tot bloedige bot singen. | Deze zijn het gevolg van het feit, dat de patiënten een eigenschap verttjonen, die ook werd waargeno men bij sommige diersoorten en in het bijzonder bij de stieren, een eigenschap waarop in sommige landen de stierengevechten zijn gebaseerd. Ze kunnen namelijk geen rood zien zonder dade lijk wild te word Nu is dit laatstft-pSeraard een kwestie van smaak. Tot dusverre heeftT«ze eigenschap altijd compen satie gevonden doorfle werking van het parlemen taire stelsel. Hetzelfde alswordt waargenomen bij sommige diersoorten Ze doet zich echter bij de lijders aan de nieuwe ziekten voor in een zoo virulenten vorm, dat het een en ander gevaar begint op te leveren voor vreed zame burgers. Het heeft er in ons land een tijdje naar uitgezien, dat de linksgeoriënteerde burgerij kans op slagen had. Het optreden van de ziekten heeft nu deze kans op slagen zeer verscherpt, doch in geheel anderen zin. Namelijk door argumenten die door hun aard als doorslaand" zouden kunnen worden gekenmerkt. In dit blad is propaganda gemaakt voor het ge bruik van zekere artikelen ter verdrijving van het gevaar. We weten niet of deze artikelen inderdaad als patent-artikelen zouden kunnen worden toege laten. Er zijn deskundigen die meer heil (of liever minder Heil) zien in het doen uitzieken van het euvel dan in het treffen van uniformen-maatrege len, zooals die thans zijn voorgesteld. Ongetwijfeld is in het Nederlandsche volks karakter het besef levendig, dat het hemd nader is dan de rok. Uit het oogpunt bezien zouden de bruine hemden zich in een grooter populariteit moeten verheugen dan de uiterlijke verschijnselen van ons traditioneel conservatisme. Waar nu de kwaal zijn grootste voeding vindt in de ijdelheid van foenschen om zich in een vlot pakje te steken, daar zou het o.i. op den weg der overheid liggen om ook harerzijds zoo royaal mo gelijk te zijn met de verstrekking van gemakkelijk zittende Bijkskleeding. B.v. door het dragen van uniformhemden alsnog toe te laten onder het beding van het verplichte dragen van Rijks-gevangenisklceding gedurende even langen tijd. Spinoza, redevoeringen ijehouden hij de SpinozaJienlenkintj. Jiohn, Haarlem, 1938. De afdeeling Nederland van de Kant-Gesellschaft heeft den 29en December 1932 door de heeren Dr. J. D. Bierens de Haan, Prof. Mr. Dr» Leo Polak, dr. J. H. Carp, Jhr. Mr. Dr. J. J. von Schmid en Dr. H. W. van der Vaart Smit Spino/a's nagedachtenis in de Agnieten-Kapel doen huldigen in redevoeringen, waarin Spinoza achtereenvolgens wordt geschetst als metaphysicus, als ethicus, als mysticus, als staats- en rechtsphilosoof. De heer van der Vaart Smit stelt Spinoza's denkbeelden tegenover de Gereformeerde Theologie in het licht. Dit boekje vormt geen eenheid. De methode van behandeling en het gezichtspunt, van waaruit de verschillende sprekers de leer van Spinoza beschou wen, loopen zoo ver uiteen, dat degeen, die de redevoeringen heeft aangehoord, zonder de ge schriften van den wijsgeer te kennen, het spoor bijster moet raken. Maar voor dengeen, die de geschriften van Spinoza kent, is het zeer leerzaam te ervaren, hoe deze sprekers hun eigen denkbeelden met die van den wijsgeer in verband brengen. De merkwaardige beteekenis van de persoonlijkheid van Spinoza ook voor onzen tijd komt door difc geschrift in een helder licht te staan. Pieter Jelles Troelstra door Johan Winkler, Quérido, Amsterdam, 1933. Terwijl aan de oudere generaties de herinnering aan Troelstra's merkwaardige persoonlijkheid en aan zijn met zulk een groot succes bekroonde werkzaamheden nog duidelijk voor oogeii staat, hebben de meeste niet-socialistische jongeren ieder contact met Pieter Jelles Troelstra verloren. De 4 deelen van de Gedenkschriften zijn de beste bron om zijn persoon en zijn werk te leeren kennen, maar ik twijfel er sterk aan, of er onder de nietsocialistische jongeren wel velen zullen zijn, die deze 4 deelen ter hand zullen nemen. Voor hen is dit boekje van Johan Winkler bestemd. In een kort bestek en in een leveridigen stijl schetst Johan Winkler, zonder eenige pretentie, Troelstra. Men kan het boekje in enkele uren door lezen. Die moeite zal ruimschoots worden beloond en de schrijver zal zijn doel ten volle bereikt achten, indien sommige lezers na die lectuur zich zullen wenden tot de Gedenkschriften. Voor hen, die in een socialist slechts een inter nationalist kunnen zien, beveel ik in het bijzonder aan de hoofdstukken over Troelstra als Fries en Troelstra als Nederlander. A. O. J. J. Lofzang van Michel Angelo op Dante's grootheid In aardsch gewaad, door 't Rijk van Dis 1) geschreden, Om door de Loutering 2) te gaan tot 't Hoogste 3) Licht, Gaaf t gij daarna Uw eeuwig schoon gedicht 4), Na ongedeerd terug te zijn getreden En op het nest 5), dat ook ik heb gemeden, Liet gij de stralen vallen van Uio schitterend licht 't Ondank'bre volk 6) heeft honend U gericht, Maar God heeft U ontvangen in zijn Eden. Hoe heeft Florence U zóó slecht verstaan, Waarom, O, Dante moest gij zooveel lijden ? Ach, alle grooten zijn den lijdensweg gegaan. O, kon ik zijn als gij; vermocht ik zóó te strijden. Züó hoog en edel door een bit'tre ballingschap te gaan, En aan de wereld zóó het hoogst geluk belijden. Metrisch vertaald door C. M. RITTER?LANDR 1. de Hel. 2. 't Vagevuur. 3. 't Paradijs. 4. de Goddelijke komedie. f). Florence, Dante's geboortestad. 6. de Florentijnen. HOOFIEN'S ROOMBOTER WORDT SPECIAAL BEREID