De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1933 12 augustus pagina 13

12 augustus 1933 – pagina 13

Dit is een ingescande tekst.

De dringende noodzakelijkheid van speciale autowegen Ontworpen autowegen in Nederland. Het zich steeds meer uitbreidend verkeer op den "weg brengt iederen dag meer op den voorgrond het Wegenvraagstuk met de groote moeilijkheden daaraan verbonden. Steeds grooter wordt de lijst van ongelukken, die de menschen door angst ' beklemd, doet vragen naar het middel dat Den Dood" op onze wegen voor een groot deel weg neemt en deze wederom als voorheen meer veilig maakt voor het locaal verkeer, voor wielrjjders en wandelaars, voor allen d,ie te midden der fraaie natuur op rustige wijze wenschen te genieten. De gewone wegen voldoen niet meer aan. redelijke eischen voor een veilig, onbelemmerd en econo misch autoverkeer. Vooral in Nederland met zijn uitgebreid net van smalle en slecht gefundeerde kronkelwegen treedt dit euvel steeds sterker naar voren. De beteekenis van den weg is sedert tachtig jaar op den achtergrond gekomen. De gewone -wegen behielden alleen de paardentractie, daar het vervoer van personen en goederen steeds meer, tenslotte uitsluitend door de spoorwegen werd overgenomen. De diligence met vier paarden, waarmede het voorgeslacht nog reisde, werd door de spoorwegen, verdrongen, de trekschuit maakte plaats voor de locaaltreinen, kortom, de groote heirwagen door Napoleon aangelegd, lagen ver laten, doodsch, zonder eenig groot verkeer. Plotseling kwam. hierin een zeer ingrijpende verandering door de komst van de auto, die zich van den weg meester maakte, doordringende tot de meest geïsoleerde plaatsen in den lande. Een wegenprobleem is er over de geheele wereld, ?wel het meest in de dichtbevolkte landen van WestEuropa, als Nederland, Belgiëen het Roergebied aan de orde gekomen door de auto, die door steeds meer opgevoerde technische verbetering, in het vervoer van personen en het transport van lasten, zelfs over verre afstanden voorziet. De ijldiensten zijn zoo voortreffelijk georganiseerd, dat goederen die des avonds per vrachtauto van Marseille ?worden verzonden, reeds den volgenden morgen téParijs worden bezorgd. Hoe nuttig dit sneltransport ook moge zijn., aan de andere zijde. treffen de gemeenschap de zware geldelijke lasten 'om de gewone wegen, die op schrikbarende wijze .worden verwoest en in een pnbruikbaren toestand ?worden gebracht, te herstellen. M achteloos staat me» er tegenover deze in een behoorlijken staat van onderhoud te brengen! Men. heeft getracht en is nog doende om door verkeersregelingen een veiliger situatie te scheppen. Moge dit voor de groote steden mogelijk en zelfs zeer gewenscht zijn, op de Rijks- en Provinciale wegen ziet men meer en meer een chaos ontstaan, de ongelukken nemen steeds toe en het aantal vernielde wegen wordt steeds grooter. Deze ontzettende moeilijkheden op Wegen gebied hebben in Nederland een tiental jaren geleden geleid tot het denkbeeld van splitsing van het ver keer door den aanleg van speciale autowegen, uit sluitend bestemd voor motortractie, door enkele veilige hoofdaders, zonder kruisingen op hetzelfde niveau met andere wegen, zonder nevenbanen voor wielrijders en gewone voertuigen. Dezelfde logica die esrtijds voor de spoorwegen leidde tot eigen banen, gebiedt thans den aanleg voor af zonder" ijke banen, van expfestijnen voor het autoverkesr, waarop de gewone weyen gyeie aan sluitingen verkrijgen en dus worden onllast. S. ten Bokkel Huinink, lid van het Bestuur der Neder landsche Vereenlging voor Auto-Snelwegen I1S.E.V.A..SI.) Voordat in een ander land werd gedacht aan splitsing van het verkeer, werd dit in 1922 in Nederland in studie genomen en tot een project uitgewerkt, om in 1923 tot uiting te komen door de concessie-aanvrage van schrijver dezes voor den aanleg van den specialen autoweg van Am sterdam naar Den Haag en Eotterdam. Ter plaatse van drassigen grond zou daarvoor dienen een hoogviadutc van gewapend beton, met een rijvlak van 15 meter breedte, 5 tot 6 meter boven het maaiveld, zoodanig op goed gefundeerde pijlers gebouwd, dat het locaalverkeer (de boeren met hun karren en hooiwagens) zeer practisch onder door kan plaats hebben, terwijl de hooge bogen door de spoorwegen en kanalen te overschrijden vele kostbare kunstwerken overbodig maken. Voor den nieuwen weg van Pen Haag naar Rotter dam bedragen de kosten over enkele gedeelten per K.M. niet minder dan n millioen gulden ten gevolge van enorm zandverljes in den zachten ondergrond en de groote breedte van dien weg voor de overbodige nevenbanen voor langzaam verkeer. Het hoogviaduct kan thans voor de helft van genoemd bedrag tot stand komen, terwijl door terreinen met compacten ondergrond, als b.v. tusschen Utrecht en Arnhem de kosten voor den autoweg over het maaiveld aangelegd circa 250000 gulden per K.M. bedragen. De speciale autoweg a niveau verkrijgt een rijvlak van 21 meter braedte (zes banen elk van ruim 3 meter, n.l., drie in elke richting), met in het midden der baan een doorloopende wand van 2 meter hoogte om bij avond en nacht de verblindende lichten der tegenliggers te voorkomen. Het behoeft wel geen nader betoog dat een der gelijke baan, zelfs bij groote snelheden, absolute veiligheid biedt,. De exploitatie der baan tusschen de drie groote steden was gedacht door een gere gelden dienst van 100 a 150 comfortabele auto bussen tusschen de drie centrums, waardoor met inbegrip der ontvangsten uit het vrachtverkeer en aan entreegelden ten bedrage van twee millioen, jaarlijks in totaal acht millioen aan inkomsten worden verkregen, ruimschoots voldoende voor rente en aflossing van het bouwkapitaal, (dat toen reeds mijnerzijds ter beschikking werd gesteld) alsmede voor de exploitatie- en het onderhoud der baan. De exploitatie der zeer voordeelige baan werd destijds aan de Nederlandsche spoorwegen aan geboden, doch uit vrees voor winstderving in het spoorwegbedrijf niet aanvaard, zoodat de concessie niet werd verleend. Aan het goede plan werd echter vastgehouden en in 1927 opgericht de Nederlandsche Vereeniging voor Auto-Snelwegen (NEVAS), terwijl tevens werd gevormd het Inter nationaal Comitévoor den Bouw van speciale Autowegen (IOOBOSA), het laatste ook met zetel ia Nederland. Vóórdat te Genève het onderwerp speciale autowegen" in den Volkenbond aan de orde werd gesteld, hadden wij van uit Nederland vijf jaren te voren daarvoor reeds de leiding ge nomen en wenschen deze, gesteund door tal van vooraanstaande Fransche, Belgische en Duitsche < Autoriteiten te behouden, gezien de treurige resul taten der wereldconferenties van Washington, Genève en Londen, waar feitelijk niets wordt be reikt. Te vreezen is, dat het met maatregelen van den Volkenbond voor het internationaal Weg verkeer niet beter zal gaan. Eindelooze commissies zullen de goede zaak op de lange baan brengen en wij krijgen zeker daarmede niet de speciale auto wegen in Nelerland. Het is wel merkwaardig, dat België, evenals voorheen bij den aanleg van spoorwegen, ook thans ons land met den bouw van speciale auto wegen zal voorgaan, door zich de voornaamste expreslijnen voor het internationaal verkeer te verzekeren. Op het Vlaam-ich Technisch Congres te Gent voor een lezing over dit onderwerp uitgenoodigd. is mij gebleken, dat de Belgen meer dan de Hollanders ter zake diligent zijn. Hoe de internationale verbindingen zullen zijn. Laten wij met hen de gewenschte veilige en economische landverbinding tot stand brengen, dan kan het onverkwikkelijk debat over de kanalenkwesties achterwege blijven en.... beide landen zijn door nuttig werk uit de ellende ! Mussolini heeft het Nederlandsche project gaarne terstond gevolgd en in zijn land toegepast. De onteigeningen waren binnen n maand ge regeld «n niets kan daar ook tegen zijn, indien de grondeigenaars, zooals in Italiëgeschiedde, de waarde van het afgegeven bezit met een billijke schadevergoeding uitgekeerd krijgen. Direct werd aan het werk getogen door duizenden die werkloos waren, tot zegen van het land. In Duitschland werd in Augustus 1932 geopend de Nur-Autostrasse van Bonn naar Keulen, die weldra langs Düsseldorf naar Essen zal worden verlengd en op initiatief van Nederland tot Nij megen tot stand gebracht. De aanleg van 4800 K.M. speciale autowegen is bij de Wet van 27 Juni 1933 in handen gesteld van de Deutsche Reichsbahngesellschaft, die dit in samenwerking met krachtige bouwgroepen tot uitvoering brengt, de onteigeningen, evenals in Italië, met spoed regelt en.... reeds een begin heeft gemaakt tusschen Mannheim en Heidelberg.. In Frankrijk werd deze maand de Wet op de spoorwegen door de beide Kamers aangenomen, zulks ten gevolge der enorme verliezen, die in 1930, 1931 en 1932 resp. hebben bedragen 1300, 2600 en 3600 millioen francs, terwijl voor dit jaar op 4500 millioen wordt gerekend. Het ge bruik maken van autobussen in bepaalde gebieden is geregeld, alsook de toevoer van reizigers en goederen naar de spoorwegen. Het is een verblij dend teeken dat daar in ernstige studie werd geno men, mede op initiatief van Nederland, ons project voor den specialen autoweg van Amsterdam langs Den Haag en Rotterdam, langs Antwerpen en Brussel naar Parijs. Van de Gemeentebesturen van Brussel en Antwerpen verkregen wij daarvoor hoogst sympathieke medewerking, waarvan men zich hier te lande?men kan het haast niet gelooven nog verre houdt! Nog te veel denkt men hier door een regeling van veilig verkeer en oplappen der oude wegen den toestand meester te worden. Voorts beschouwt men hier te lande, trots de voorlichting vanaf 1922, den specialen autoweg als een buitengewoon luxueus object, dat veel en veel te duur zou zijn. Men wil niet inzien, ook niet bij Waterstaat, dat de speciale autoweg langs den kortsten weg en langs de steden aangelegd, (deze maken zelf een aansluiting tot de veilige baan), belangrijk goedkooper wordt dan een ondoelmatige weg voor gemengd verkeer met zijn overbodige nevenbanen voor wielrijders en langzaam verkeer. Nederland, staat op den rand van den afgrond! Wij zijn deze maand gezegend met een nieuwe Staats-commissie voor de tertiaire wegen. Als deze als Ie punt van haar program den bouw van spe ciale autowegen bevordert, zoo zal zij haar taak enorm verlicht zien. Dan immers worden de ter tiaire wegen sterk ontlast, op vele plaatsen kunnen dan zeer kostbare verbeteringen achterwege blijven, millioenen worden dan voor de schatkist bespaard. (Slot op pag. 14). i* i».

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl