De Groene Amsterdammer van 12 Augustus 1933 No. 2S32 4 "i l Uit het kladschrift van Jantje tl: K Oude Amsterdamsche geveltjes De ferceekn Keizers gracht 353, 355, 357 Een man, die bij zijn jubileum een geschilderd portret zou ontvangen en ?daartoe bij een bekend kunstschilder poseerde, vernam van den kunste naar zoo terloops, dat hij feitelijk ?een klassiek-ge vormden neus had. Den eerstvolgenden keer voor den spiegel bekeek hij met bewondering zijn spiegelbeeld en vond zichzelf heel mooi. Jarenlang had hij des morgens met een gezicht vol schuim voor dien spiegel gestaan en nimmer was het hem opgevallen, welk een schoonheid hij dagelijks meedroeg. Zoo gaat het als men veel en vertrouwd met menschen en dingen omgaat, en zoo was het ook ons gegaan. Niet met den ?neus, maar met den voorgevel van het huis waarin de Groene Amster dammer zijn kantoren heeft. De ad ministratie en redactie zitten nu al weer eenige jaren in dat perceel; wij vonden-het altijd een prettig en ge rieflijk huis en wij hadden wel de gelijk opgemerkt dat een aardig ouderwetsch topgeveltje het geheel be kroonde. Maar dat dit topgeveltje onder de historische zeventiend'eeuwsche monumenten van de hoofdstad gerangschikt behoorde te worden, dat hadden wij er niet van afgekeken. Totdat de Amsterdamsche brand weer er ons op wees. Op den zolder, die oude nummers van ons blad herbergde en die, niet tegenstaande de schat aan wijsheid en schoonheid, die politici, kunste naars, journalisten en deskundigen op velerlei gebied in artikelen en teekeningen hadden neergelegd toch niet ,,kraakte", en alwaar de zinken en koperen cliché's, vervaardigd naar politieke en illustratieve teekeningen, naar afbeeldingen van schilderijen en bouwwerken waren opgestapeld,?op die bovenste bergplaats was brand uitgebroken. Zoo'n binnenbrandje, dat zich kenmerkt door veel rook en weinig vuur. Wij konden het nauwlijks gelooven, toen 's morgens om 10 uur voorbijgangers kwamen waarschuwen, dat de Groene brandde. Dit vuurtje was voor de brandweer nauwlijks een portuur; n slang van de gehelmde brigade was voldoende om de schennende vlammen te doöven. En daarna trokken de manschappen weer naar boven, nu met latten en ' spijkers, om het topgeveltje te stutten, omdat dit, zooals de leider vertelde ,,het middelste van drie historische geveltjes is," waarmede hij ons een kort maar krachtig college gaf in his torisch stedenschoon. Doch het weekblad telde niet voor niets historici van professie en goeden naam onder zijn rédacteuren, die altijd hun uitspraken met gedrukte be wijzen uit zware folianten wisten te staven; de beweringea van dezen Brugmans onder de brandweerlieden werd met reserve aanvaard, en der illustere traditie getrouw toetsten wij zijn. opvatting aan de schrifturen. Inderdaad stonden de perceelen Kei zersgracht 353, 355 en 357 als histori sche monumenten in Zeventiende eeuwsche Amsterdamsche Grachten huizen" uitgeteekend, met de topgeveltjes, zooals zij nu nog zijn. liet overige deel van de gevels bleek in den loop der jaren nogal wijziging te hebben ondergaan. Sindsdien bekijken wij trotsch en bewonderend den gevel; nu zijn wij overtuigd van zijn schoonheid en wij begrijpen maar niet, dat wij altijd zoo onverschillig een dergelijk his torisch monument zijn voorbijgegaan. De brandweerman verdient eerelid van Amstelodamum te worden. Nieuwe Uitgaven De landelijke arme blanken in het Zuiden der Vereenic/de Staten, door Dr. A. N. J. den Hollander. J. B. W altera, Groninyen-Den JJaay. Deze sociaal-historische en socio grafische studie van ruim 500 blz. is het resultaat van bibliotheekwerk in Kuropa en Amerika en ongeveer 2 jaar fieldwork" in de Zuidelijke Vereenigde Staten. Het probleem der ,,Poor Whites", wordt behandeld van den tijd af vóór de opkomst der katoenplantages met hun negerslaven tot op heden. De stof is ondergebracht in 2 deelen: vóór en na den burgeroorlog. r MET 'f/ r/ VOLLEDIGE GARANTiE ^\ TOBRALCO '<^ FABRIKAAT ^ TOOTAL De schrij ver heeft de goede gedachte gehad om alle verwijzingen, die bij een dergelijk omvangrijk werk na tuurlijk in grooten getale aanwezig zijn, achter in het boek te doen op nemen, hetgeen de leesbaarheid ten zeerste verhoogd. De hoeveelheid litteratuur die in deze gedegen studie verwerkt is, dwingt respect af. De urijheidsgedachte in de retjeling van het Middelbaar On-' dertcijs, door G. Bolkestein. .?. B. Wolters, Groningen. Deze gedrukte lezing vormt n der zes lezingen welke in dit jaar gehouden zijn over ,,De taak van onderwijs en opvoeding der rijpere jeugd in een veranderende maat schappij". De heer Bolkestein, de ons welbe kende inspecteur van het M.O., geeft aan welke vrij heidselementen er in de loopende wetsontwerpen te vinden zijn. Hij signaleert er drie en gaat uit voerig de mogelijkheden dezer vrijheidsbepalingen na. Met klem herhaalt de schrijver de reeds elders geuite bewering, dat voor hem vrijheid allerminst vermindering van tucht of krachtsinspanning beteekent, hetgeen vooral in dezen tijd niet sterk genoeg gezegd kan worden. l!. DE 25 MODELKAMEG/ VAN NO/ïtttttt ZUN 7TEED/TEE>E2ICHTI(iEN ECHTE BRILLIANTEN geslepen in de Diamanlslijpen'j der Firma I. J. ASSCHER re Amsterdam. !'