De Groene Amsterdammer van 12 Augustus 1933 N o. 2932 Engelsche boeken Boekbespreking Evert Straat HilairéBelloc, Napoleon. Albatross Ediiion 1933.' ? Napoleon heeft in Engeland zelden een goede pers gehad. De angst voor den dwingeland", den i ,,üorsikaan" dien zij ook nu nog bij voorkeur ? ^Bonaparte" noemen om. den man van zijn luister, ' Izijn legende te berooven, heeft er bij de Britten zoo 'diep ingezeten, dat tot ver in de 19e eeuw dichters ?en. schrijvers uit hun humeur raakten, als ze het .oVer 'l'Empereur hadden. Tennyson bezondigde ^zich aan regels als: ,,He thought to quell the ?istubborn hearts of-oak! Madman !" wat op Waterloo moet slaan en zelfs voor een poet laureate te erg is. Swinburne schoor Napoleon III en zjjn illuster voorbeeld over n kam en schold ze beiden uit in opgewonden verzen. En Shaw, ^de Ier, die van the man of destiny" sprak, ibehandelt .Jiena bij nadere beschouwing uit de jhoogté, ;met een bijna Britsche laatdunkendheid. i. HilairéBelloc wijkt van deze traditie af. Hij ?poneert de stelling: The legend of a great man should never be despised" en handelt er naar. Dat te verwachten; immers Joseph Hilaire Pierre is in Frankrjjk geboren; hij heeft zelfs in .Frankrijk gediend bij het wapen van Napoleon, de artillerie -?en het is niet zijn geringste verdienste, voor Engeland een, der beste vertolkers van Fran'scbe kunst, van Fransche cultuur te zijn geweest, <üft-het sinds 1900 heeft gekend. Doch zijn kwali?teiten zijn daarmee niet uitgeput. Hij heeft naam gemaakt als essayist, satytious, polemist, .romanciejf, historicus; hij heefi verzen geschreven en ?Ben zetel gehad in het Lagerhuis; met zijn vriend 'Cheafcerion en zijn tegenstanders Shaw en Wells vormde tuj- een viermanschap, dat in het verre verleden van vóór den oorlog" de Londensche litteratuur als een soort braintrust heeft geregeerd. Die tijd is voorbij; wat de heeren thans schrijven, geldt niet meer als richting gevend voor oen gene ratie, welke hun zelfvertrouwen, hun vaste geloof in de kracht van het intellect ten eenenmale mist. Hoe hebben deze cleverest men of the Kingdom" kunnen werken, hoe zeker moeten zij van hun zaak zijn geweest dm ieder een vijftig doorwerkte, dik wijls belangrijke boeken te kunnen schrijven! Soms zou men denken dat het hun onmogelijk is geworden er mee op te houden. Maar vertolkers van het heden zijn zij niet meer; Shaw en Wells zijn tegen onzen tijd in scherpe oppositie; Chesterton schijnt in paradoxen te zijn vastgeloopen, en HilairéBelloc vlucht in het verleden; sinds zijn History of England (1925?27) schrijft hij vrijwel uitsluitend historische werken. Het is al een indruk wekkende rij: Robespierre (1927), James the Second (1928), Richelieu (1929), Wolsey (1930), dit zijn alle belangwekkende boeken, voortreffelijk geschreven en bij alle kenmerken van een zeer per soonlijke geschiedbeschouwmg soliede". Maar toch bekruipt ons een zeker heimwee naar den vroegeren Belloc, die als niemand de moeilijke kunst verstond toseemratherproud of talking nonsense" en essays schreef on nothing, on something, oneverything". Max Beerbohm heeft hem in een parodie voor altijd vastgelegde ,,.... Now the door was Oak. It had been growh in the forest of Boulevoise, hewn in Barre-le-Neuf, seasoned in South-Hoxton, hinged nowhere in particular, and panelled and that most abomjnably well in Arque, where the peasants sell their souls for skill in such handiwork. ..." Belloc's Napoleon bestaat uit twee gedeelten, een korte studie over zijn karakter en historische functie, en een epos in proza, de Napoleontische legende. Deze laatste hoeft niet besproken te worden; wij kennen haar allen en zouden er niets van willen missen. Het is het heldendicht met de mooiste namen; Murat, Masséna, Ney, Daru. Cambacérès Arcole, Rivoli, Lodi, Marengo, Austerlitz, St. Helena geen dichter had er mooier kunnen uitdenken. Belloc behoort niet tot de school, die veldslagen onbelangrijk vindt; Na poleon was what hèwas in the story of the world because hèwon battles" is zijn onweerlegbaar argu ment en onder zijn handen wordt de analyse van strategie en tactiek boeiende lectuur. Op vele plaat sen geeft hij bewust aan de legende de voorkeur boven hetgeen een dubieuze historische kritiek daaraan bedorven heeft; nogmaals: The legend o/ a great man should never be despised; apart from it, that is apart from vision, we do not know him at all." De korte karakteristiek is in velerlei opzicht merkwaardig. Belloc is katholiek, the foundation and career of the catholic church is the chief event in the history of mankind" luidde de stelling waar mee hij in 1927 Well's Outline of History" te lijf ging. Geen wonder, dat hij in het concordaat met den Paus Napoleon's grootste daad, in zijn onder schatting van de kracht der religie in Spanje, in Duitschland en eigenlijk steeds en overal zijn grootste fout ziet. Hij verwerpt de leer, dat Napo leon door Engeland zou zijn overwonnen; in scherp zinnige bladzijden reduceert hij de Engelsche vloot en het Engelsche geld tot factoren die belangrijk waren, maar niet den doorslag hebben gegeven. Doch het meest belangwekkend (en in onzen chaotischen tijd zeer zeker overtuigend) is zijn betoog, dat men Napoleon helaas belet heeft zijn taak te vervullen. Napoleon came very near the re-establishment of oür civilisation, the fixing of it permanently, in a renovated, stable and noble form. He would in doing so have restored the soul of our culture and given it peace.... We should have been ourselves, and secure, for some indefinitely long period of time. ..." Dan zou dus Waterloo inderdaad toch een grooter tragedie zijn geweest dan de persoonlijke die wij er altijd in gevoeld hebben. Behoud Uw vacantie-frischheid het geheele jaar! Koffie Hag spaart hart en zenuwen. Ook na de vacantie kunt U nog vacantie hebben, want Koffie Hag spaart ook de herwonnen frischheid en levenslust. T aat niet alle gezondheid, die U in de ?^ vacantie verzameld heeft, in enkele weken vervliegen. Als de zeelucht, de bosschen of bergen Uw zenuwen tot rust hebben gebracht en Uw lichaam sterk en frisch hebben gemaakt, geef dan niet onmiddellijk die pas verkregen frischheid weer prijs. Zoodra U weer aan het werk gaat, begin dan verbetering in Uw levens gewoonten te brengen. Ga na de vacantie geregeld Koffie Hag drinken, om daardoor de rust en het weerstandsvermogen, die U in de vacantie heeft opgedaan, te behouden. Drink Hag en spaar Uw versterkt gestel. Koffie Hag is een mengsel van de fijn ste koffiesoorten uit Nederlandsch-Indië. Centraal- en Zuid-Amerika. Door een ingenieus zuiveringsproces zijn 97°o der coffeïne en het koffievuil verwijderd. Koffie Hag is fijn van smaak, heeft een heerlijk aroma en is volkomen onschade lijk. Alle eerste-klas hotels en restaurants schenken Koffie Hag: U kunt dus dade lijk met een proef beginnen.