De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1933 19 augustus pagina 1

19 augustus 1933 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

DE GROENE AMSTERDAMMER Weekblad voi>r Nederland Onder hoofdredactie van A. C Josephus Jitta Redacteuren: L. J. Jordaan,F.G.Scheltema enÜKann. Secretaris der redactie: C. F. v.Dam Keizersgracht 355, Amsterdam G. - Telefoon 37964 * Postgiro 72880 - Gent. Giro G. 1000 Opgericht in 1877 No. 2934 Zaterdag 26 Augustus 193$ Om de Amsterdamsche Gemeentebegrooting Dr. E. J. Abrahams Wethouder voor déFinanciën Vele ongunstige factoren Het opmaken van de begrjg>tingen van ver schillende overheidslichamen istrver het algemeen ?ïn den laatsten tijd geen heel gemakkelijke taak; "bij het voortduren van de crisis worden uiteraard -de moeilijkheden ieder jaar grooter. BJijkens de verschillende, door de regeering aangekondigde, maatregelen bestaan er groote bezwaren bij het -sluitend maken van de Bijksbegrooting; ten opzich~te van de gemeentebegrootingen, vooral die der groote steden, zijn de moeilijkheden niet geringer. Het streven moet er op zijn gevestigd eene slui'tende begrooting te verkrijgen, dit is een zaak van 'primair volksbelang, het is het eenige middel om ons crediet ongeschonden te bewaren en de bevol ling de groote moeüijkheden en de algemeene verarming die inflatie met zich brengt te besparen. 'Dit geldtvoor deBijksregeering, doch in niet geringer :mate ook voor de besturen der groote gemeenten. Om 'tot dit doel te geraken zal men de handen ineen:moeten slaan, eigen politieke wenschen hier en ?daar tijdelijk op zijde moeten stellen, men zal gelijk dat door de samenstelling der huidige . :regeering reeds is aangeduid, veeleer moeten zoeken naar wat vereenigt, teneinde dit eene primaire <loel te bereiken. * * * Het opmaken van de Amsterdamsche gemeenteliegrooting heeft dit jaar al zeer buitengewone .moeilijkheden veroorzaakt, deels door den politieken toestand, deels door de omstandigheid, dat de ongunst der tijden zich in het laatste jaar wel zeer bijzonder heeft gemanifesteerd. Vergeleken bij het vorig jaar waren er vele on gunstige factoren. Men begon met het tekort dat de dienst 1932 had gelaten tot een bedrag van ?ongeveer I1/^ mülioen. Het reservefonds, dat ?verleden jaar nog ruim 3x/4 mülioen ten bate van ?de begrooting leveren kon, is uitgeput, de post rente «en aflossing steeg met 3 mülioen gulden, verschu ilende bedrijven als Handelsinrichting, tram, en andere lieten, vergeleken bij verleden jaar, een nadeelig saldo zien van een mülioen; de belasting moest l1^ mülioen lager worden geschat. Ik zal het bij deze opsomming laten, zij is niet volledig. Men staat bij een dergelijken toestand voor de principieele vraag, op welke wijze men de begroo ting sluitend zal kunnen maken. Twee wegen staan open: men kan de burgerij nieuwe lasten opleggen en zoodoende het inkomen zoodanig verhoogen dat inkomsten en uitgaven in evenwicht komen, of men kan trachten door het aanbrengen van bezuinigingen en versobering van den dienst tot dit doel te geraken. Het laatste is verreweg het moeüijkst, men kan in een bestaand bestel niet zoo heel gemakkelijk lezuiniging aanbrengen, men tast daarbij steeds allerlei belangen aan en wekt ontstemming, bij d%n een wegens dit, bij den ander wegens dat en steeds zal men maatregelen moeten nemen, waartegen men zelve grootere of kleinere bezwaren heeft. Het opleggen van nieuwp lasten is veel gemakke lijker. Het is een eenvoudige rekensom. Wanneer men echter nagaat hoe*3ioog reeds de som der belastingen is gestegen en tot welke resultaten verdere verhoogingen voeren, vooral ook voor den minder bedeelde, dan deinst men voor de gevolgen allicht terug en verkiest den eersten weg met al zijn bezwaren. Eerst wanneer alle middelen, om op deze wijze tot een bevredigend resultaat te komen, zijn uitgeput, zal men noodgedwongen naar de verzwaring van den belastingdruk mogen grijpen. , * , * Bij het toepassen der bezuiniging dient men in eigen dienst te beginnen. Dit is dan ook bij het opmaken van de Amsterdamsche gemeentebegroöting voor het jaar 1934 in ruime mate geschied. Het is logisch dat men daarna ook bezuinigingen heeft gevraagd van vereenigingeri en lichamen, die door de gemeente door subsidies worden gesteund. In beide gevallen zal men er voor moeten waken, dat men zoo weinig mogelijk schade aan brengt, men kan tot versobering dwingen zonder dat bepaalde bemoeiingen geheel worden opgehe ven. Bovendien zal men zich rekenschap moeten geven van het feit, dat niet alle zaken van gelijken rang zijn. Een blik in de Amsterdamsche begroo ting zal tot de ervaring leiden dat men de sociaalhygiënische bemoeienissen van de gemeente en de vereenigingen, die zich op dit gebied bewegen, ongeveer intact heeft geïaten. Daarna heeft men naar andere dekkingsmiddelen moeten omzien, zij zijn in de begrooting opgesomd en ten slotte heeft men ook nog een bedrag uit de loonen en salarissen moeten nemen. Op deze wijze heeft men de begrooting sluitend gemaakt, zonder dat ver hooging van belastingdruk noodig was. Zijn wij er hiermede ? Ik meen hierop ontkennend te moeten antwoorden. Deze bij de begrooting aangebrachte bezuiniging zullen blijken slechts een eerste stap te zijn geweest. Immers, er zijn bij de dekkingsmiddelen een paar, die men slechts eenmaal kan toepassen, terwijl ook volstrekt niet zeker is, dat de inzinking in de belasting-op brengst tot staan is gekomen. De uiterste zorg is dus nog geboden. Wel kan Amsterdam met trots toonen, dat zij de geheele crisissteun tot een Inhoud: i. Dr. E. J. Abrahams, Om de Amsterdamsche ? begroating. 2. J. L. de Raadt, ,, Verwildering" en onzede lijkheid". 3. L. J. Jprdaan, De doodensprong. 4. Melis, Stoke, Marnix-zangers, teekeningen Harmsen van Beek. 5. J. F. Doeve, Amsterdamsche begrooting. Spreekzaal. 6. Mr. E. Straat en Jan van Nijlen, Engelsche en Fransche boeken. 7. Dr. P. van Olst, Nogmaals de Ritcheykijker. Mr. E. Elias, Niéuwe uitgaven. 9. Mr. Frans Coenen, Uit Zomerland. Euplotes, Kunst en vliegwerk. 10?ii. Ir. H. E. Verschoor van Sleeuwijk, Trein en auto. 12. Dr. H. J.'ten Bruggen Cate, Het Brandner Tal in Vorarlberg. 14. Leopold Schwarzschild, Roosevelt's Nieuwe Economische Politiek. 16. Albert Heiman, Boekbespreking. 17. Georg Hermann, Adagio Cantabile, teekeningen A. van der Feer. 19. L. J. Jordaan, Biascopy. 20. Letterraadsel. Charivaria. Uit het kladschrijt van Jantje. Omslag: Spelproblemen. Viooltjes Voortreffelijk* chocolade in de» vorm van viooltjes. Een specialiteit. RINGER5 Let op den naam/ bedrag van 26 mülioen, als men er de rijksbijdrage aftrekt van ongeveer 16 mülioen, heeft gefinan cierd, zonder dat dit tot moeilijkheden aanleiding heeft gegeven, zonder dat de gemeente aan het Bijk iets schuldig is. Dit moet ook zoo blijven, doch dit zal alleen mogelijk zijn als allen de handen ineenslaan en men van het vervullen van kleinere verlangens afziet. Er is nog een punt dat groote zorg baart, het is het crisisfonds, waarover ik hierboven sprak, zorgelijk niet omdat het geld niet kon worden verstrekt, maar wel omdat het toch feitelijk een millioenen-schuld beteekent waartegenover geen dekking staat. Men zal zoo niet kunnen doorgaan, de regeering zal met de gemeenten moeten overleggen op welke wijze deze uitgaven op den duur zullen kunnen worden gefinancierd, doch ook op welke wijze ze zullen kunnen worden ver minderd, eventueel of door het verschaffen van productief werk een tegenobject kan worden geschapen, waarvoor dan kan worden geleend. En ten slotte moge het ook de regeering duidelijk zijn dat samenwerking met de gemeenten ten deze een zaak van groot gewicht is. Immers ook voor den monetairen toestand des lands is de financieele toestand der gemeenten van groote beteekenis. , Indien, wat natuurlijk niet te verwachten is, de regeering zou overgaan tot het eenzijdig nemen van maatregelen, welke een behoorlijk financieel beleid der gemeenten onmogelijk zou maken, of indien zij zou nalaten door overleg te komen tot oplossing der financieele moeilijkheden der gemeenten, zou zij haar taak slechts ten halve vervullen en haar doel het gezond maken der financiën, zeker niet bereiken.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl