Toerisme 13 ft* Sarattlaüd freie, gliickliche, zufriedene Bauernfamilien und gegunde, kraftige Leute", schrijft Kegele vol trots. * * * Brand heeft nog geen 400 inwoners. Het heeft een vijftal landelijk een voudige hotels resp. Gasthauser, waar van Scesaplana, Hammerle en Nessier de modernste zijn. Hier zal de geen overdreven eischen stellende toerist zich tevreden gevoelen, evenals in het vlak bij het dorp gelegen familiepension Haus Brandeck" van den yoormaligen kolonel von Weyrauch, ?Waar ik logeer, dat verreweg de mooiste ligging heeft. Ik althans ben tevreden. Luxe hotels met mooie halls-zij n hier niet maar de omgeving is schitterend. In de hotels is de pensionprijs 11 tot 14 Schillinge per dag, in Haus Bran deck" 11, inclusief bediening. De Schilling kost momenteel 28 cent. In de ruime en zuidelijke huizen der dorpsbewoners kan men nog goedkooper terecht, maar daar is enkel logies en ontbijt verkrijgbaar. Voor iemand, die dagelijks uitstapjes maakt, geen bezwaar. 's Zomers gaat zevenmaal daags een postautobus van Brand naar Bludenz en. omgekeerd. Bludenz is een oud stadje van 7000 inwoners en levert alles, wat toeristen behoeven. Dit over het pied a terre Brand. De glorie van het dal vormen Scesaplanagroep nut omgeving. Anders dan de Zimba zijn deze ook voor niet HbèhtourjS ten gemakkelijk bereikbaar. '~De mooiste weg gaat over Lünersee ;:(1909 m.), het hoogste bergmeer van Oostenrijk en den Brandnerferner, een grooten gletscher. Het is onnoodig stil te staan bij veel uitstapjes die men maken kan en bij de berghutten", in sommige waarvan 150 personen overnachten kunnen. Ter plaatse krijgt men inlichtingen, ook over berggidsen voor hoogtoerisme en tochten naar naburige dalen. Hiervan zijn Montafon met de dorpen Schruns e.a,ï, Gamperdonatal met Nenzinger Himmel en Gauertal, tusschen Montafon en Lünersee wel de mooiste, maar in grootschheid wint eiken tocht tot in troepen van 15 stuks gezien. Reeën en Rothwild komen veel voor, evenals Auer- en Birkwild. Vanuit Haus Brandeck" en de Sarattlahütte zag ik kolossale steenarenden. Tenslotte de Murraeltiere. Vooral op-stille, warme herfstdagen kan men ze in de omgeving]]van de Lünersee door den kijker ^bij den hooioogst observeeren. Eén houdt de wacht, anderen bijten het almgras af en spreiden het in de zon uit. Des avonds wordt het als voedsel en strooisel voor den winter naar huis gebraoht. Duitschland, dat tot nu toe zijn gro<ytste vreemdelingenbezoek uit Ne derland kreeg, treft ons land in nooit gekende mate in zijn levensbelangen en tracht bovendien op'geraffineerde wijze van zijn schuldenjaf te komen. Een goed Nederlander behoort dat land te mijden en kome liever naar Oostenrijk, dat, voor minder geld, meer natuurschoon biedt en welks Taleuer Kapelle Ahier het Brandnertal het verre. Als groo tere uitstapjes noem ik Vaduz, hoofd stad van Liechtenstein met interessant slot, Bregenz aan de Bodensee en het nabijgelegen Dornbirn met Bödele en de romantische Rappenlochschlucht en de Arlbergstrasse Bludenz-Innsbruck over den Arlbergpass waaraan Stuben ligt met de daar Noordwaarts gaande prachtige Flexenstrasse en Flexenpass. Flora en fauna van het dal zijn interessant. De mooiste bloemen vindt men in 't wild, o.a. de geel en roodbruine Frauenschuh, een orchidee, die in vorm en grootte onze kasorchideeën evenaardt. Binnenkort zijn vele berghellingen weer met den gloeiend rooden tooi der alpenrozen gekleurd. Gemzen, die in Zwitserland uiterst zeldzaam zijn geworden en bij Berchtesgaden in Zuid Beieren reeds in 't begin dezer eeuw een merkwaardig heid waren (in 1904 zag ik aan de Königssee kijkers met opschrift hier sind Gemse zu sehen") heb ik hier op vreemdelingenbezoek door Duitschlands pasmaatregelen meer dan ge decimeerd is en vergete daarbij niet het paradijsje te bezoeken, waaraan deze bijdrage gewijd is. Nieuwe Uitgaven Werkelijkheidstheologie, door C. B. Hylkema. H. D. Tjeenk Willink & Zoon N.V., Haar lem. Hoofdlijnen eener empirische gods dienst-ideologie, luidt de omschrijving van den inhoud. Het werk heeft de typische ken merken van dit soort boeken. In de eerste plaats proeft men onmiddellijk of de schrijver vrijzinnig-liberaal, dan wel orthodox protestant of katholiek is. Verder wordt alleen de christelijke godsdienst in het middel punt der beschouwingen geplaatst. Tenslotte ergert het den werkelijk Bij Sormenlagantalm religieuzen mensch door die onuit roeibare neiging speciaal cnristelijke beelden en voorstellingen te gebruiken of aan te halen, terwijl het om de zelfde reden diegenen van zich ver vreemdt die door opvoeding of anders zins voor religieuze problemen kopschuw zijn geworden. Het Herstel der Maatschappe lijke Orde, door Dr. A. Retzbach, bewerkt door Mr. G. C. J. D. Kroprruin. H. J. Dieben, Wassenaar. Dit is een populair commentaar op de pauselijke Encycliek Quadragesimo Anno". Toch wordt menig maal de Encycliek Rerum Novarum van Leo XIII aangehaald. In hoofdstuk VII wordt speciaal het herstel der Maatschappelijke orde naar voren gebracht en vastgesteld, dat Paus Puis XI aandringt op in stelling van beroepsstanden, waarin arbeid en kapitaal naar elkaar toe gebracht worden zonder daarbij in een gildenwezen te vervallen. Over het geheel genomen is het overzicht van dit werkje door de talrijke, overigens begrijpelijke aan halingen, bemoeilijkt. B. Bij den Kesselfall