Historisch Archief 1877-1940
"M. lffcr "r"
DE GROENE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
Onder hoofdredactie van A, G. Josephui Jitta
Redacteuren: L. J. Jordaan,F. G. Scheltemm en M, Kann. Secretaris der redactie: G. F. v. Dam
Keizersgracht 355, Amsterdam C. - Telefoon 37964 - Postgiro 728SO - Gem. Giro G. 1000
Opgericht in 1877
No.1936
Zaterdag 9 September 1933
De aanklacht tegen
Sde Nazi's
Mr. E ver t Straat
Het Bruinboeb
In dezelfde week, ?waarin, de Nazi's te Neurenberg
bun overwinningsfeest hebben gevierd en met de
?obligate Jodenboycot bekroond 1), bereikt ons
uit Zwitserland het lang verwachte Braunbuch
ber Reichstagsbrand und Hitlerterror".
Het nieuwe Duitschland is de laatste dagen
?onbelemmerd aan het Woord geweest. Geestdriftig
?heeft het Wolff-bureau verslag uitgebracht over
;de Neurenbergsche voorstelling; dagelijks hebben
?wij met aandacht en belangstelling de kolommen
'gelezen, die ons moesten overtuigen van de voor*
treffelijkheid der regie, van de offervaardigheid
?van het Dritte Reïch als het op feestvieren aan
komt acht millioen mark heeft het gekost
en van de wilde vervoering, waarin het enorme
publiek geraakte, toen de prominenten ten tooneele
.verschenen. Een voorzichtig Amsterdams?!! blad
sprak zelfs van hysterie. Wij hebben de krachtige
rhetoriek van Göbbels en Rust en Lsy fortissimo
hooren schallen en zijn tenslotte diep geroerd
geworden door de arische beschouwingen over
kunst en cultuur, die de Leider zelf ten beste
heeft gegeven.
Het is niet meer dan billijk, dat wij thans, nu
de berichtgeving uit Duitschland weer tot de
eentonige vermelding van mishandelingen, anti
semitisme en economische misère is gekalmeerd,
, een --bogenblik luisteren naar hetgeen Hitler's
tegenstanders en slachtoffers te zeggen hebben.
Het Bruinboek vertelt, wat er aan het feest van
Neurenberg is voorafgegaan. Het is er om zoo te
zeggen de proloog van. Het vormt een onmisbaar
commentaar op de kolommen Neurenbergsche
welsprekendheid', waarvan het zich veelal onder
scheidt door spaarzaamheid met rhetoriek, want
het bestaat grootendeels uit feiten plus bron
vermelding." Aangename lectuur zijn deze vier
honderd bladzijden allerminst; er staan
afgrijselijkheden in, die men zich, zelfs met de herinnering
aan wat er in den. oorlog is gebeurd, nauwelijks
kan voorstellen. Maar wie wil weten, op welke
?wijze en met welke middelen in het voorjaar van
1933 das Dritte Reich is gegrondvest, wie het
?wezen der Gleichschaltung" en vooral ook het
tempo, waarin zij heeft plaats gehad wil begrijpen,
?wie het tenslotte om de toekomst te doen is en de
levenskracht van het Hitler-regime wil taxeeren,
die moet dit Bruinboek lezen en herlezen. In geen
geval zal hij zich vervelen....
Het Bruinboek is verschenen onder de auspiciën
van het wereld-comitévoor de slachtoffers van
het Hitler-fascisme, welks voorzitter Lord Marley,
chief opposition whip in the House of Lords",
een kort voorwoord heeft geschreven. Het boek
is samengesteld door Duitsche anti-fascisten,
tegenstanders en vijanden van Hitler, en draagt
daarvan natuurlijk den stempel waar het commen
taar geeft en conclusies trekt. Doch voor de juist
heid der feiten en hun objectieve beschrijving
ataat Lord Marley borg, die nadrukkelijk ver
klaart, dat niets is opgenomen, wat niet zorg
vuldig is gecontroleerd, dat geen uitzonderings
gevallen zijn vermeld, en dat elk omschreven feit
typisch is voor een reeks soortgelijke gevallen,
waarvan de bewijzen by jtet comitéberusten. Bij
elk feit wordt de bron vermeld; foto's en fascimile's
staven den tekst; ontelbare malen kunnen trouwens
de samenstellers verwijzen naar hetgeen de Duit
sche regeering en de N.S^A.P. 'zelf hebben ver
klaard en gepubliceerd.
Het Bruinboek behandelt achtereenvolgens de
voorgeschiedenis van Hitler's benoeming tot
Rijkskanselier, den brand in het Rijksdaggebouw,
de daarop volgende terreur tegen communisten
en sociaal-democraten, de' Jodenvervolgingen en
den kruistocht tegen geleerden, schrijvers-en musici.
Het beschrijft, uitvoerig*-^ en gedocumenteerd,
aan welke barbaarsche mishandelingen en sadis
tische martelingen de 8.A. en S.S.-mannen hun
slachtoffers hebben onderworpen, en eindigt dan
met een op 29 Juli jl.'%fgesloten Mordliste",
welke tweehonderdvijftig gevallen van straffeloos
gepleegden moord opsomt, uit een bewijsmateriaal,
dat meer dan vijfhondqijj', moorden betreft. Af
grijselijk moeten Hitler's' cohorten hebben huis
gehouden. Ook zonder het Bruinboek" staat
vast, dat de nationaal-socialistische partij al jaren
lang haar stormtroepen voor de afrekening met
de marxisten" een soort Bartholomaeusnacht heeft
beloofd, die officieel werd aangeduid als de Nacht
der langen Messer". Een paar dagen na den
Rijksdagbrand verklaarde Goering: Solange ich noch
keine Kommunisten mit abgeschnittenen Ohren
und Nasen herumlaufen sehe, ist kein Grund sich
aufzuregen" (2). Alles wijst er op, dat de S.A.
zich dien vrijbrief heeft ten nutte gemaakt en
overal straffeloos heeft gemoord en gemarteld.
In kazernekelders zijn duizenden menschen met
stalen roeden en gummiknuppels bewusteloos
geslagen (passim). Men heeft zwaarverminkten
gedwongen, urine (3) en zoutzuur (4) te drinken;
men heeft afgeranselde arbeiders den buik en den
schedel ingetrapt (5), blaas en geslachtsdeelen
stuk geschopt (6), de schaamharen uitgerukt (7)
en de beenen gebroken (8). Velen zullen bij lezing
dezer gruwelijke bladzijden aan de objectiviteit
van het Bruinboek" gaan twijfelen. Doch wie
zich de cynische Wolf f-telegrammen over
ontvluchtingspogingen met doodelijken afloop" her
innert, wie nog niet vergeten is, wat er in 1914
in Belgiëen Serviëis gebeurd, wie zich in het al
gemeen bewust is, tot welke wreedheden menschen
in staat zijn, als hun de absolute macht over hun
tegenstanders wordt gegeven, heeft nauwelijks
Lord Marley's verzekering noodig, dat de feiten,
welke het Bruinboek vermeldt, juist zijn. De
officieele tegenspraken van Berlijn beperken zich
te zeer tot het bekende Es ist nicht wahr" om
indruk te maken. Op 25 April jl. ontkent het
Wolff-bureau de mishandeling van den Berliner
Grossrabbiner Fraenkel" met de mededeeling,
dat er in Duitschland geen rabbijn of joodsche
geestelijke van dien naam bestaat. Het Bruinboek
drukt achter dit dementi de fascimile's af van twee
Viooltj
Voortreffelijk»
chocolade in de»
vorm van viooltje*.
Een specialiteit.
RINGER5
Lef op den naam f
1) Ochtendblad N. R. Ct. 6 Sept.
*(2) U. 56; (3) 204; (4) 319; (ö) 321, 287;
(6) 320; (7) 287; (8) 203.
briefjes van President von Hinderiburg aan Herrn
Grossrabbiner Fraenkel, Berlin", gedateerd van
7 October 1932 en 5 Januari 1933
* *
*
De Nazi-terreur is de eenvoudigste verklaring
voor de snelheid, waarmede professoren,
vakvereenigingen, politieke partijen en heele landen zich
hebben laten gelijkschakelen". Of zij reeds ten
einde is, moet worden betwijfeld; wat er in de
vijfenveertig concentratiekampen (9) gebeurt, weet
per saldo niemand. Doch genoeg daarover; de
brand in den Rijksdag vraagt onze aandacht.
Het Bruinboek beschuldigt de Nazi's er van, op
27 Februari jl. het Rijksdaggebouw in brand te
hebben gestoken, ten einde de terreur te kunnen
ontketenen, die zij noodig hadden om de ver
kiezingen van 5 Maart te winnen en hun hachelijke
positie tegenover de Duitsch-Nationalen te ver
sterken. Het noemt als beramer van het plan
Joseph Göbb?ls, als uitvoerder Hermann Goering.
Alvorens de bewijsvoering van het Bruinboek
samen te vatten, dient te worden geconstateerd,
dat ook de meest objectieve criticus gedwongen
wordt, deze twee mannen tot een dergelijk mon
sterachtige daad in staat te achten. Wat Göbbels
eerst week in, week uit, later iederen dag in zijn
Berlijnsch blad Der Angriff" schreef, overtreft
alles wat ooit op het gebied van provocatie en
opruiïng is gepresteerd. Onze bladen zijn vóór
Hitler's kanselierschap zeer spaarzaam geweest
met uittreksels uit de Nazi-organen, maar nog
steeds zou een tuiltje proza uit Der Angriff" een
ieder welkom zijn, die zich een oordeel wil vormen
over den persoon van Hitler's propagandist. En
wat Hermann Goering betreft, het Bruinboek
hoeft slechts te herhalen en aan te vullen, wat
reeds lang in Zweden en elders bekend Was:
Goering is morphinist, is in 1925 verpleegd in de
zenuwinrichting Langbro bij Stockholm, en Werd
in 1926 door een Zweedsche rechtbank ontzet uit
de voogdij over zijn zoon (10). Een tegenspraak
van deze feiten heeft nimmer plaats gehad; slechts
hesft Goering, de Draufganger" , die vlak
na den Rij ksdagbrand de gedenkwaardige woorden
sprak Lieber schiesse ich ein paar mal zu kurz
oder zu weit, aber ich schiesss wenigstens!"
maanden geleden geprobeerd, de Zweedsche bla
den, die zijn doopceel hadden gelicht, telegrafisch
het zwijgen op te leggen....
De argumenten, welke de samenstellers van het
Bruinboek voor hun beschuldiging gebruiken,
zijn in hoofdzaak de volgende. De eenige partij,
die belang had bij een terroristische daad, was de
nationaal-socialistische. De N.S.D.A.P. bevond zich
eind Februari in een uiterst moeilijke positie.
Tegenover haar drie vertegenwoordigers in de
regeering stonden acht Duitsch-nationalen en
Stahlhelm-mannen, die alle gewichtige economi
sche portefeuilles in beslag hadden genomen.
Bij de laatste verkiezingen in November 1932
hadden de Nazi's een gevoalige nederlaag geleden,
de communisten daarentegen stemmenwinst ge
boekt. De communisten hadden van de nieuwe
verkiezingen slechts zetelwinst te verwachten.
(9) 274; (10) 126-129.