Historisch Archief 1877-1940
E GROENE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
Onder hoofdredactie van A. G. Josephus Jitta
Redacteuren: L. J. Jordaan, F. O. Scheltema en M. Kann. Secretaris der redactie: G. F. v. Dam
Keizersgracht 35S, Atniterdam G. - Telefoon 37964 - Postgiro 72880 - Gent. Giro G. 1000
Opgericht in 1877
No. 3937
Zaterdag 16 September 1933
tv
t%.
De nationale huldiging
van de Koningin
Zoowel het *lch afzijdig: bonden van de
. ?ocfaliaéem bij de huldiging van de
Koningin, als de poging van ?ommige
fascisten om voor zichzelf bet
monoMlte van vaderlandsliefde op te elschen,
berust op een miskenning van d«
Nederlandoche traditie
De huldiging van de Koningin in het Stadion ter
gelegenheid van haar bezoek aan Amsterdam, is
epontaan geworden1 tot een zoo krachtige uiting
van de nationale gedachte, als waartoe men ons
nuchtere volk niet in staat zou hebben geacht.
De Koningin brengt vrijwel ieder jaar een bezoek
wan Amsterdam. Een 36-jarig regeeringsjubileum
alleen hoe merkwaardig ook op zich zelf
?ware in normale omstandigheden niet aanleiding
geweest voor een zoo aangrijpende demonstratie,
indien degenen, die haar hebben uitgelokt en de
9aer dan lOO.OOO^Nederlanders, die daaraan hebben
deelgenomen om nog te zwijgen van het veel
grootere aantal yan degenen, die hier en in
Nederlandsch-Indiëdoor de radio naar de rede van de
Koningin hebben geluisterd ? niet in sterke mate
de behoefte hadden gevoeld aan hun nationale
.gevoelens uiting te geven.
Wat de waarde van de demonstratie verhoogt,
is, dat zij in zoo korten tijd in elkaar werd gezet.
Eet aantal deelnemers aan den optocht is in 14
dagen gestegen yan 14.000 tot 80.000 man. Ware
de tijd van voorbereiding langer geweest en had
men plaatsen beschikbaar gehad voor de velen,
die zich te elfder ure hebben aangemeld en teleur
gesteld moesten worden, het aantal deelnemers
zou de 160.000 demonstranten in Neurenberg over
troffen hebben.
Het is te hopen, dat deze demonstratie ook in
druk zal maken op de leiders van de S.D.A.P., die
zelf van groote volksdemonstraties en van wat zij
beteekenen eenigd ervaring hebben.
" Nog ligt de brochure-Duys bij de S.D.A.P. ter
tafel. De partij heeft er zich niet over uitgesproken.
Scherp is de critiek, die de heer Duys, aan wien
j^een lid der partij het recht zal kunnen ontzeggen
zich een socialist te noemen, op de houding, die
zijn partij tegenover de Koningin pleegt aan te
nemen, uitoefent.
Wij blijven", zegt de heer Duys, demonstratief
weg, wanneer de Koningin haar
constitutioneeldemocratischen plicht der Kamer-opening ver
vult, verzoeken den Voorzitter dei; Kamer ons
niet met officieele opdrachten te belasten die tot
gevolg zouden hebben, dat wij, zij het ook nóg
zoo officieel en kort, in aanraking met haar ko
men, en nemen bij alle nationale gelegenheden
een houding aan, die, als het er om te doen was
den schijn op ons te laden, alsof we geheel niet tot
het Nederlandsche volk behoorden, niet beter
kon geschieden."
Ik vind die houding onjuist, onlogisch, niet
correct tegenover een Koningin, die zich zóó con
stitutioneel, ook tegenover onze partij gedraagt,
en een groote partij als de onze onwaardig."
Er zjjn symptomen van beterschap. Dezelfde
socialisten, die onlangs toen de burgemeester van
's Gravenhage in een openbare vergadering de na
gedachtenis van Wülem den Zwijger huldigde, met
opzet zijn blijven zitten, hebben dezer dagen, toen
de burgemeester een woord, van hulde bracht aan
de Koningin, ter gelegenheid van haar 35-jarig
regeeringsjubileum, door op .te staan aan de huldi
ging deelgenomen. En de socialistische leden van
den gemeenteraad van Amsterdam hebben den
dag daarna het voorbeeMU van hun Haagsche
partijgenooten gevolgd.
. Gelukkig beginnen de socialisten blijkbaar te
voelen, dat zij door in hun oorspronkelijke
hou.ding te volharden, in de. kaart spelen van hun
tegenstanders. '?'':?:
De min of meer fascistische groepen van de be
volking laten geen gelegenheid voorbijgaan om
hun stelling te demonstreeren, dat de nationale
gedachte in Nederland slechts veilig is onder hun
leiding. Die bewering is volkomen onjuist. Niets
kenmerkt de Nederlandsche traditie meer dan
het streven naar vrijheid en de handhaving van
de democratie.
De Oranjes waren in iedere periode van onze
vaderlandsche geschiedenis het symbool van de
vrijheid en het middelpunt, waaromheen degenen,
die tegen de tyrannie in verzet kwamen, zich heb
ben gegroepeerd.
Willem de Zwijger was de leider van het verzet
tegen de Spaansche inquisitie en tegen de aan
tasting der privilegies. Stadhouder Willem III
werd aan het bewind geroepen door het volk, dat
in verzet kwam tegen de heerschappij der regenten
onder Johan de Witt. Willem I aanvaardde na het
vertrek der Franschen met den titel van souverein
vorst de leiding van 's lands zaken onder den
waarborg eener contitutie, waarin de rechten van
vorst en volk zouden worden geregeld. Nooit heeft
onze Koningin ook maar in eenig opzicht haar per
soonlijke politieke overtuiging laten gelden wan
neer de politieke wenschen van de burgerij, zooals
zij in de volksvertegenwoordiging tot uiting kwa
men, een duidelijke taal spraken.
Het getuigt van weinig goeden smaak, dat de
Nederlandsche nationaal-socialisten onder leiding
yan Ir. Mussert het bezoek van de Koningin aan
Amsterdam hebben aangegrepen voor het houden
van een politieke demonstratie. Men heeft op zeer
zwakke gronden bezwaar gemaakt tegen een
huldi?ging van den heer Vliegen door de S.D.A.P., ter
herinnering aan een feit, dat een halve eeuw gele
den plaats vond, omdat die huldiging in een ver
?van het centrum van Den Haag gelegen wijk toe
vallig samenviel met de huldiging van de Koningin
in het stadion van Amsterdam. Er was heel wat
meer reden op te komen tegen de betooging van
?de fascisten in het Concertgebouw te Amsterdam,
?welke men ongetwijfeld opzettelijk met het. bezoek
-van de Koningin aan de hoofdstad had doen samen
vallen.
Even ontactvol was de rede van Ds.
vanHoogenhuijze aan den officieelen maaltijd te Am
sterdam, waarover hij, de tafelpresident nota
hene, door den burgemeester en den commissaris
der Koningin moest worden terecht gewezen.
. Wanneer de Nederlandsche fascisten in onze
Inhoud:
i. Prof. Mr. A. C. Josephus Jitta,
Regeeringsjubileum'van^deJKoningin.
2. Mr. K. van Waveren, L'histoire se répètef
3. L. J. Jordaan, Oostenrijk Fascistisch.
4. Spreekzaal. Melis Stoke, Ons verstandelijk
peil, teekeningen Harmsen van Beek^
5. Prof. Mr. F. G. Scheltema, Buitenlandsche
studenten. B. van Vlijmen, Het Uniform
verbod.
6. Jan van Nïjlen en Nico Rost, Boekbespreking.
7. Mr. F. Coenen, Het fascisme en zijn roerselen.
Dr. P. van Oht, Odysseus in Spanje.
9. Kor Postma, Het surrealisme. Dr. W.
Tombrock, V redesgedachte.
10?ii. L. J. Jordaan, Bioscopy.
12. Dr. F. M. Wibaut, Twee Huwelijksboeken.
13. Jef Last, Jacht op Urker Visschers.
15. Mr. E. Straat, Financieele putzle.
17. A. Plasschaert, Schilderkunst.
19. Uit het kladschrift van Jantje. Brieven
van een voogd.
20. Letterraadsel. Charivaria.
Omsïag: Spelproblemen.
Viooltjes
Voortreffelijk»
chocolade in de*
vorm van viooltje*
Een specialiteit.
RINGER5
Lef op den naam/
vaderlandsche geschiedenis een precedent willen
zoeken voor hun staatsgedachte, die met het woord
dictatuur" kort en treffend kan worden samen
gevat, kunnen zij een beroep doen op.... koning
Philips II en op keizer Napoleon. Het zijn niet de
fraaiste bladzijden uit onze historie, waarin de
daden van deze vorsten, in den tijd, waarin zij over
ons land hebben geregeerd, worden beschreven.
Het criterium voor een democratie is niet te
vinden in den titel, die het hoofd van den staat
draagt. Er zijn op dit oogenblik in Europa twee
republieken, Rusland en Duitschland, die op den
naam van democratie geen aanspraak kunnen
maken. De in onze grondwet en wetten belich
aamde gelijkheid der burgers geldt er niet. De vrij
heid om zijn meening te uiten is vervallen. De
rechters zijn niet onafhankelijk van de regeering.
De rechtsstaat is er vervangen door de machtsstaat.
Het ware zoowel voor onze socialisten, als voor
onze fascisten nuttig, wanneer zij studie zouden
maken van onze vaderlandsche geschiedenis. Zij
zouden beseffen, dat zoowel het zich afzijdig hou
den van de socialisten bij de huldiging van de
Koningin, als de poging van de fascisten, om voor
zich zelf het monopolie van vaderlandsliefde pp
te eisenen, berust op een volkomen miskenning van
de Nederlandsche traditie.
A. O. JOSEPHUS JITTA