De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1933 23 september pagina 17

23 september 1933 – pagina 17

Dit is een ingescande tekst.

No. 2938 De Groene Amsterdammer vah 23 September 1933 17 l» is t' moeder in den schouwburg behoeft men slechts op een knop te drukken en de conciërge opent de deur automatisch van zijn bed af. Zoo eenvoudig is het in Spanje niet. Hier zijn de nachtwakers, de Sereno". Gewapend met zaklantaarn, stevigen stalen stok en pistool, heeft hij ge middeld twintig a dertig huizen onder zijn bewaking, 's Winters is hij van tien uur en 's zomers van elf uur tot zes uur 's morgens in functie. Meestal opent hij juist een andere deur, wanneer men naar huis komt. Men moet hem dus roepen, terwijl men flink in de handen klapt en Manoio, Manoio !" roept. Alle serenos in Spanje heeten Manoio', zooals in andere landen de dienstmeisjes Anna of Marie genoemd worden. Het openen van de huisdeuren geschiedt echter niet gratis. Niettegenstaande de waker door den huiseigenaar betaald wordt, geeft een ongeschreven wet hem het recht .op een gift van 10 centimes waarom hij bij het vergeten heel kalm vraagt. Buitengewoon onaangenaam is het, wanneer men 's nachts uit een huis wil. Dan moet men den sireno met stemverheffing uit het raam roepen en ook voor het naar buiten laten de 10 centimes betalen. Verwikkelingen, die men met het betalen van een grootere of kleinere som kan voorkomen, zijn niet zoo erg. Veel moeilijker is het echter, als men voor een vraag wordt gesteld, waarbij takt te pas komt. Al heel spoedig ontdekt men, dat takt en beleefdheid in Holland b.v. niet eveneens voor takt en be'eefdheid in Spanje gelden. In Spanje is het beleefd een sigaret aan te bieden. Onbeleefd is het, haar aan te nemen. Schrijver probeerde eens in Madrid deze onjuiste beleefdheid goed te maken. In het Madrileener Casino der officieren vroeg een schaakpartner, een artillerie-officier, die een koffie voor zichzelf bestelde, of hij ook koffie wilde. Den toeschouwers, Span jaarden, werd het eveneens gevraagd, en natuurlijk weigerden ze. Schrijver wou zijn partner de beleefdheid aan zijn zak laten voelen en nam het aan. Waarop zich verbaasde gezichten toonden. Om geen te slechte indruk na te laten, vereffende schrijver ten slotte zelf zijn koffie, maakte echter een opmerking over het verschil tusschen verkeerde en echte beleefd heid. Men gaf hem gelijk, om hem echter den volgenden dag weer het fictieve aanbod te doen en te ver wachten, dat hij zou afslaan. De edele schenker was dezelfde heer als den vorigen dag. Zoo zou men door kunnen gaan met kleine trekjes uit het Spaansche leven te vertellen. 'Niettegenstaande de moeilijkheden, die men er tegen zal komen, zal men, bij grondige ken nismaking, van het land gaan houden en het vaker bezoeken. Want Spanje is niet alleen een land met kunst schatten en een glorieus verleden, zooals b.v. Egypte of Griekenland; maar er leeft een krachtig volk, vol activiteit. Het heeft zijn oude dingen zorgvuldig bewaard, maar schrikt niet terug om moderne verbeteringen op ' allerlei gebied aan te brengen. En dit alles moet de toerist zelf trachten te ontdekken. Dan pas zal hij Spanje leeren liefhebben. Xieuwe uitgaven Philoctetes. Tragedie van So' phocles. Vertaald door L. de Jong, ingeleid door Dr. J. C. Bruyn. Wereldbiblio theek 1933. Van het schoone origineel is in deze vertaling bitter weinig overgebleven. Aangenomen dat L. de Jong lang ge noeg met de tragici heeft omgegaan om hun kunst te kunnen waardeeren, aangenomen dat deze van wind en zee doortrokken Philoctetes-verzen hem in hun lichtste nuances vertrouwd zijn geworden, dan is toch zijn Hollandsen volstrekt onvoldoende om een equiva lent te vormen voor de brillante dictie waarover Sophocles beschikte. En voor een vertaling, in verzen ontbreekt hem het allereerste vereischte: een groot en rijp dichterschap. Laten wij ons niet wijsmaken dat zelfs intieme kennis van Grieksch en beheersching van een moedertaal voldoende geloofsbrieven zouden zijn om als vertaler op te treden van Grieksche dichters. Dat waren kunstenaars, die niet minder dan hun moderne collega's met de magische kracht van woord en vers wisten te werken; wie van hun poëzie vertalingen wil maken die meer be oogen te zijn dan enkel hulpmiddel bij de interpretatie, zal in dichterlijk vermogen voor hen niet mogen onder doen. Het vers, dat de Jong schrijft is duf en oudbakken, het klinkt niet en maakt zich nergens los van het stam pende metrum. Hij heeft het noodig gevonden, het rijm toe te passen een instrument waarmee men iroet kunnen omgaan. De rijmen van de Jong zijn morsdood en bizonder irri tant. ,,De lyrische koorpartijen" zegt de inleider, heeft de vertaler in vrijgebouwde rijmende verzen vertolkt." Zie hier een voorbeeld (en nog het beste, dat te vinden is) van die ,^rijgebouwde verzen": Ixion dorst het wagen Om H e ra te belagen En werd terstond gevat. Ten Tartarus gezonden, Werd hij daar vastgebonden Aan 't wild-opvlammend rad, Dat gierend in de rondte draait Ixion met zich mede zwaait: Een helsche straf, een helsche strijd ! Van eeuwigheid tot eeuwigheid".. . Wat heeft dit couplet gemeen met de dictie, de klank, het rythme en de sfeer van een Sophocleskoor ? Meri'heeft vergeten Boutens' klas siekenvertalingen te bekronen. Laat ons niet vergeten ze te lezen, met of zonder de teksten. Een wonder van herscheppingskunst als de Smeekelingen" kan ons leeren, hoe vertaald kan worden en hoe groot het dich terschap is, dat ervoor veroischt wordt. Merkwaardige houdingen bij het stierengevecht Carltonnade Het Carltonseizoen vangt op 23 Sep tember aan, dien dag en den volgenden worden er de eerste modeshows gehouden, beweegt tout-Amsterdam zich weer in de Carltonzalen, is het weer feest in het Carlton, modefeest, bijgewoond door Atte ntie . . . Parijsch modefeest in hèr een blijgestemd publiek. Stemmen klin ken op, en zwijgen weer, want violen vangen aan te zingen Zigeuner, du hast mein Herz gestohlen rnit deiner Geige".... Cornelius Codolban en zijn tsiganen strijken er op los. Een czardas, want een Carltonzaal is geen pnszta, wij zijn ver van Hongarije.... en er toch zoo dicht bij als het orkest van. Codolban of dat van Bela Kiss, beiden door het Carlton geëngageerd, speelt. Jillette en Oliver betreden den dans vloer en zweven er overheen alsof zij vleugels hadden, en contact met den bodem nauwelijks noodig hebben; een ander orkest is op het podium verschenen, Theo Uden Masman dirigeert zijn Ramblers, die de nieuwste liedjes spelen. Weldra danst het publiek zelf, het applaudisseert spontaan, en de Kamblers geven gevolg aan dit verzoek om toegiften, de populairste wijsjes-vanden-dag weerklinken. . . . ,,Stormy Weather", ,,Sunny Side up", ,,The Fashion Parade". Wie niet danst, luistert, en wie niet luistert, danst, maar spijs en drank wordt intusschen ook eer bewezen, en aan iedere tafel hoort men de menu prijzen in alle toonaarden: de nieuwe koks, die de opdrachten hebben de Carltonkeuken tot de. beste van Europa te maken, zijn kieskeuriger dan de verwendste gourmand, en ieder gerecht Ts een klein meesterwei k ! * * De volledige modeshow wordt zoowel Zaterdag 23 September bij het dinerdansant (/ > per couvert, aanvang 8 uur), als Zondag 24 September bij de afternoon-tea (/ 2 p. p. aanvang 4 uur) gegeven ; reserveert uw plaatsen schrifte lijk of telefonisch tel. int. 34000; 1 6 lijnen) t i'.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl