Historisch Archief 1877-1940
No. 2939
De Groene Amsterdammmer van 30 September 1933
Week-ends De rijk$*propagandaminister
* - Teekentng B. van Vlijmen
h
*
Teekeningen Harmsen van Beek
Onder de goede gewoonten van het buitenland,
die meer en meer door de Hollanders worden over
genomen, is ook die van het houden van ^week
ends".
Men houdt namelijk. een week-end. Men viert
er geen en men onderneemt er geen doch houdt
het, zooals men Zondag houdt of bruiloft.
Onnoodig dus te zeggen, dat een week-end iets
feestelijke is, iets van nietsdoen en genieten.
In hoeverre deze begrippen elkander dekken
zal later in deze studie moeten worden uitgemaakt.
Vastgesteld zij dan, dat er tusschen Zaterdag
middag en Maandagmorgen noodzakelijkerwijs een
dertigtal uren hebben te verloopen alvorens men
geacht wordt weer in staat te zijn op kantoor te
zitten zonder al teveel schade aan de zaken te doen.
Jaren geleden leverde de vraag, hoe die uren
besteeds moesten worden, geenerlei moeilijkheden
op. Men wandelde een beetje, praatte een beetje
Men wandelde een beetje
en wachtte aldus geduldig op het oogenblik waarop
postkantoren e.d. weer opengaan.
Hoe ver lijkt die tijd.
Thans, nu we week-ends houden, wordt het zaak
deze dertig uren vol te proppen met zooveel
mogelijk genot.
En waar dertig uren dikwijls niet het geheele
programma kunnen bevatten, daar heeft men, naar
het voorbeeld der tramwegmaatschappijen
bijwagens aangekoppeld, in den vorm van uren vóór
Zaterdagmiddag en uren na
Maandagmorgenvroeg. Op die manier is het week-end een ver
moeiende aardigheid geworden.
Dikwijls gaat er pakken aan vooraf, en wordt
het weer gevolgd door ontpakken. En er zijn zelfs
normaal-sterke menschen die beweren, dat ze een
gansche week noodig hebben om van zulk een week
end eenigszins op hun verhaal te komen. Nu mag
direct gezegd worden, dat de huidige gang van
zaken in alle bedrijfstakken ruimschoots gelegen
heid laat om van de eene week-end tot de andere
weer op krachten te komen.
Lui, die een autotje kebben
In dat opzicht werkt de crisis er hartelijk aan
mee om ons fit te houden \ oor de week-ends.
Intusschen blijft het week-end-genot in dit land
hoofdzakelijk beperkt tot meer of minder hals
brekende wedstrijden in voertuiger.. die door
motorkracht worden voortbewogen en in liet algemeen
.door buiten-sport.
We zijn nog niet zoover als in Engeland waar
aan het einde van de week. of daaromtient. een
deel van de stadsbevolking zich uitstort (.ver die
van het land, ook voor verblijf gedurende (!<?
nachtelijke uren.
Die vorm van week-eml-houderij brengt tevens
mee. dat de landelijke bevolking, die het uiteraard
gedurende de week rustiger heeft, zich gedurende
komt ter Volkenbondszergadering
het week-end belast ziet met de taak van
gastheerschap.
In dit systeem zit wat billijks. Er is veel voor te
zeggen om de luiaards in buitenhuizen minstens
een etmaal per week te laten voelen, wat het
beteekent een aantal luierende personen behoorlijk
bezig te houden.
Ten onzent zal dit moeten worden nagevolgd,
tenminste wanneer men het er niet op voorzien
heeft het week-end-leven te leiden in banen, die,
gezien de bloederige resultaten, niet anders kunnen
worden bestempeld dan met den naam racebanen.
En degeen, die opmerkt hoeveel door de be
lastingbetalende stadsbevolking wordt gedaan, om
den landman het bestaan eenigszir.s dragelijk te
maken, hij, die heeft opgemerkt, dat we voor een
kool en een kip meer betalen dan noodzakelijker
wijs het geval behoefde te zijn bij eene toepassing
zond.er-meer van de wet van vraag en aanbod, die
zal niet blind zijn voor de verplichting, die op de
landmenschen rust.
Deze zijn namelijk niet. zooals in Engeland,
rijkaards in plus-fours in met wingerd begroeide
Manors, maar in het algemeen eenvoudige lieden.
met hoogstens een radio of een harmonium tot
vermaak en stichting.
En het Hollandsche week-end-loven is ook geen
prerogatief voor menschen met golf-zakken» en
jachtgeweren in zwijnslederen etuis, maar gewoon
voor lui, die een autotje hebben of er een huren
zonder chauffeur.
Het is dan ook op die groepen, eenerzijds de
gewone stadsmenschen van drie-hoog-achfor.
anderzijds de landlieden met zijden petten en
zwarte jassen, dat we in deze. voor bij uitstek
Ilollandsche toestanden bedoelde studie, het licht'
moeten laten vallen.
Welnu dan. de leuze luidt : dr landhuisjes en
boerderijen open voor de stadsliedcn.
Als er dan toch go-week-end moet worden, laai
dan de staatsuitgaven er door ontlast worden.
Klke stadsbewoner zij verplicht /.ijne week-ends
door te brengen bij een bepaald gezin vr.n land
lieden, en betaalt daarvoor een bescheiden bedrag.
Dit bedrag komt den landman toe voorliet leveren
van zijn pioduct tegen, prijzen die hem hel voort
zetten van zijn bedrijf mogelijk maken, doch die
niet in wanverhouding utaan (ot productie en vraag.
Hiermee is niet alleen liet bloederig
week-endvraagstuk vriendelijk opgelost, doch tevens een
eind gemaakt aan de zoo kostbaar te admiiiistreeien
steunverleening aan het platte land.
Alles klopt als een bus. docli ik /.al u iets voor
spellen: zoodra, een Nederlandsche overheid de
moed zou hebben deze aangelegenheid naar mijne
voorstellen te regelen, zou de beroemde ..geest van
onafhankelijkheid" van ons volk daar tegen in
opstand komen.
Wat drommel, zou de stadsfamilie zeggen. . . .
ze willen ons dwingen naar buiten te gaan. . . . 'f
En ze zouden bet Fordje niet huren doch obsti
naat en dreigend in de bioscoop gaan zitten.
Die lui hier. . . . ? zouden de landlieden uit
roepen, en ze zouden den indringer met hooi
vorken uitdrijven gelijk zij dat, door de eeuwen
Met hooivorken uitdrijven!
heen. eiken bel reder van hun grondgebied hebben
gedaan.
Onze zin voor vrijheid en onafhankelijkheid is.
budgetair gezien, altijd een ('.ure aardigheid ge
weest .
E11 niet deze verzuchting verzoek ik u. geaebte
lezers, -zich met mijn initiatief week-en.d-voorslel
in (!e at'deelhigen terug te trekken.
Wellicht dat ..sommigen" of ..een enkele" uwer
zich gedrongen zullen voelen tot iets in (.lei: gec'st
vi'.ti een Memorie van Antwoord.
Maar helaas1, ook hier zal waarschijnlijk van pa-;
zijn het woord van den dichter: l'nd ein Xarr
wart et auf Antwort. . . . "
f «* i
E