De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1933 30 september pagina 6

30 september 1933 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

De Groene Amsterdammer van 30 September 1933 No. 2939 i»; l Nieuwe uitgaven op reclamegebied ; Bij een aanplakbiljet door Ernst Léyden Bij het bedien van het nieuwe aan plakbiljet door JJrnst Leyden voor De Nacht van 17 April" (gedrukt bij L. van Leer en Co. te Amsterdam), kan men zich moeilijk onttrekken aan den indruk, dat hij het zich dezen keer' wel wat al te gemakkelijk heeft ge maakt. Men ziet op een paarsen achter grond ia wit een schaars omhulde vrouwegestalte blootvoets naar een trap schrijden en daaronder staat in groote, witte letters de tekst ge schreven. Het geheel heeft in wezen veel van een schoolbordteekening met dit ver schil, dat in plaats van ket daarbij gebruikelijke dof-zwart, paarse verf gebezigd is als grond voor de korrelige witte lijnen. Het kan voorkomen, hoewel inder daad de voorbeelden van dit soort niet talrijk zijn, dat een begaafd teeke naar met welhaast niets tot iets zeer bijzonders komt en veel weet uit te drukken; in het onderhavige geval echt-ïr is het weinige aan middelen stellig onvoldoende omdat men er wél de kundigheid en durf, maar niet de innigheid en gevoeligheid in terug vindt, welke ander werk van dezen zoo begaafden kunstenaar (ik denk aan een vorig biljet met een prachtig geteekend vrouwegelaat, afgedrukt in Sanguine !) belangrijk maakt. Juist omdat men weet wat hij in zijn mars heeft, laat de al te vlotte en oppervlakkige opvatting van dit werkstuk den beschouwer en beoor deelaar onbevredigd. Een volgend maal. Ernst Leyden. een beetje meer ernst en wat minder zich met een Jantje van Leiden van 't geval afgemaakt, wat ?. ... Het Reclame-boek van de \.V. Kasvereeniging te Amsterdam Met over het algemeen zeer ge slaagde fotografische opname door W. van de Poll heeft de N. V. Nijgh en van Ditmar te Rotter dam een keurig boek ontworpen en gedrukt, dat gevat is in een zilver kleurig omslag waarop in zwart een open kluisdeur is afgedrukt met daaronder, in blauw, de naam der opdrachtgeefster, de N.V. Kasvereeniging te Amsterdam. Het geheel is uitermate verzo 'gd (ook de druk) en de indeel ing en plaat sing der talrijke afbeeldingen valt volledig te prijzen, hoewel een kleine restrictie te maken zou zijn ten op zichte van de enkele uitzonderingen welke de ontwerpers zich veroorloofd hebben op den meerendeels in het boek gehandhaafden regel de af beeldingen in den boven- of beneden hoek der bladzijden zonder witte marge af te snijden waardoor een t weet il cliché-af drukken (die van de safe-gang met afzonderlijke kluisjes en die van een der zware kluisdeuren. TE005TERBKK LEVEPT MEUBELEN /TOFFENxTAPXIEN 'EN VEB/IEGINCiEN welke van de werkruimte uit toegang geven tot de kluis) uit het geheel vallen. Maar dit is inderdaad muggenzifterij en opnieuw een bewijs dat niets volmaakt is. Twee nieuwe boekjes door Jo Spier Vermakelijk, zooals wij dit van Spier gewend zijn, is het boekje, ver spreid als reclame-uitgave door de N.V. Eerste Rotterdamsche Maat schappij van Verzekering tegen Onge vallen ter opwekking en waarschuwing want: op het oogenblik, dat n zegt: waar ben ik. zuster?" is het te laat.. . . Dan wil geen enkele onge vallen-verzekering maatschappij ze meer hebben!" Zoo zet de teekenaar onder een grappig krabbelt j e van een patiënt in een ziekenhuis. (Druk Joh. Enschedéen Zonen te Haarlem). Een losse traproe. een in het water ge vallen roode kruis-auto, een gebroken bouwstelling, ja wat al niet, kan vol gens Spier oorzaak zijn van allerlei onaangename ondervindingen en min der prettige onkosten en hij teekent dat alles zooals hij alleen dat kan, met wat dunne zwarte lijntjes en een tikje kleur: wat geel en groen; rood en blauw. De uitgave doet het, ze bereikt stellig haar doel ! Maar wat opnieuw opvalt is het feit, dat de uitdenker en ontwerper in zijn teekeningen telkens tot treffende vondsten komt, welke inslaan. Een der beste dingen in dit boekje is in dit opzicht de afbeelding van een linker been met voet, een kruk en een stomp van het rechter been Men ziet in de sneeuw den afdruk van dien nen voet en den stok ! Daarboven staat: ,.Een ongeval laat zoo dikwijls sporen na ! Het kan dit spoor zijn ! ! I" Hier is Spier weer op zijn best! Ernstiger en wellicht ook zakelijker is het bij Smit en Zoon te Hengelo gedrukt boekje voor de N.V. Cementfabriek (CEMY) te IJmuiden, waarin tal van teekeningen in zwart en wit van denzelfden kunstenaar worden gereproduceerd. Hij is hier meer de illustrator en zijn gezond gevoel voor humor werd meer aan banden gelegd daninhethièrvoren besproken reclameobject, maar hoe dan ook, men kan er zeker van zijn dat een en ander aan meer bekendheid der betrokken onder nemingen ten goede zal komen. O. v. T. De nieuwe "cocktail van het Carlton hotel Onder dezen titel verspreidt het Carlton Hotel een artistiek en typo grafisch uitstekend verzorgd boekje, waarin het winterprogramma wordt ontvouwd. In korte mededeelingen wordt bekendgemaakt, dat 23 en 24 September het seizoen wordt begonnen met een modeshow van Philippe et Gaston, waarbij buitonlandsche en Hollandsche musici zullen optreden; vervolgens, dat een nieuwe Hollandsche chef-kok is geëngageerd, benevens de Parijsche ster Heritza, Jack Payne, Jack Hylton, Louis Armstrong en Gracie Fields, en dat onder de leiding van Cornelius Codolban en Bela Kiss voortreffelijke muziek zal worden ge maakt in den Carlton-zomertuin en in den Carlton-Corner. Grappige teekeningen van Hahn Jr. illustreeren deze reclame-uitgave. O. Fa F. SINEMUS Leidschestraat 20-22 AMSTERDAM C. UITGEBREIDE COLLECTIE ULSTERS. VANAF Fl. 57.so Spoor's Mosterd W. A. Spoor Jr.. Culemborg. HOTEL SCHILLER AMSTERDAM Een bezoek aan Schiller op het Rembrandtsplein maakt Uw keuze niet meer moeilijk ARTISTIEK BILLIJK GEZELLIG De prijs van de melk van OUD-BUSSEM is verlaagd tot 20 et. per Va Li ter-f Ie s e h. Fransche boeken 3Iar«-el Aj'iii Marcel Ayméis zeker een van de meest interessante schrijvers, die in de laatste jaren aan het woord kwa men. Hij heeft boeken geschreven van een scherp en ironisch realisme zooals La table aux crevès en La rite sans nom, en ook boeken vol schitte rende fantaisie en fijnen humor zoo als Le Vaurien. Van al de auteurs. die tegenwoordig over het leven der Fransche boeren schrijven is Marcel Ayméwellicht de meest typische. Nooit laat hij zich leiden door voor opgezette esthetische of ethische be grippen. Hij is een realist, maar de brutale constiteoring der feiten is voor hem niet alles. Er is eigenlijk niets bedriegelijker dan het réalisme. Een boek kan waar zijn in al zijn détails en in zijn geheel volkomen valsch. Van La terre van Zola tot Vieüle France van Hoger Martin du Gard zijn daarvan voor beelden genoeg te vinden. Ellk feit kan. volgens de visie en het tempera ment van den schrijver, aanleidinggeven tot de meest diverse conclusits. Vandaar dat de zoogenaamde objec tiviteit van de realisten een mythe is. Waar het tenslotte alleen op aan komt is het temperament van den auteur. Elk kunstwerk is een schep ping, die de realiteit gebruikt als uitgangspunt, maar niet als doel. Dit zijn. zal men zeggen, waarheden als een koe. Inderdaad, maar het is noodig hen af en toe te herhalen, vooral wanneer men constateert, dat ze stilaan op paradoxen gaan lijken. La Jument verte 1). het jongste boek van Marcel Aymé. is in de eerste plaats een werk van een lustige zotte fantaisie. In dit genre zijn in de laatste jaren niet zoo erg veel merk waardige boeken verschenen; op enke le uitzonderingen na. waren de berede neerde elucubraties van de meeste surrealisten vervelende en lugubere grapjes. Ik moet toegeven, dat er geen genre is, waarin het gemakkelijker 1) Marcel Aymé, La Jument verte. Edüions de la Nouvelle Revue franParis 1933. is zich te vergissen, indien men niet goed binnen de grenzen blijft van zijn personaliteit. Er was destijds Alfred .Tarry. maar wie kan men nog na hem noemen, behalve misschien, in enkele zeer geslaagde stukken, de subtiele eti sympathieke Guillaume Apollinaire. Subtiel is Marcel Ayméallerminst, net zoo min als Rabelais, maar 7ijn lach is even gezond als die van den schepper van Pantagruel. Dit wil natuurlijk niet zeggen dat La Jume.nt verte met het meesterwerk van Rabelais zou kunnen vergeleken worden. Het is geenszins geniaal, maar het bezit toch eenige eigenschappen waar door het met den geest van Rabelai's geschriften is verwant. Dit is niet zonder bet eekenis en, vooral in dezen tijd. vrij zeldzaam. Misschien is de constructie van La Jument rerte eenigszins artificieel, en het zou moeilijk zijn te zeggen, welk de eigenlijke inhoud is van dit zonderlinge boek. Het is geheel eri al fantaisie en geest, dwaasheid en klucht, een opeenvolging van de meest grappige en zotte tooneelen, die. hoe grotesk en onwaarschijnlijk' (jok bij het eerste gezicht, nooit hun grond van waarheid en menschelijkheid verliezen. Wat meer is. de meest dwaze gebeurtenissen krijgen, door de manier waarop de auteur ze ver telt, een kleur van waarheid, die de zuiver realistische methode nooit zou kunnen bereiken. De kunst van Mar cel Ayméis als een soort vergroot glas, dat alles trouw weergeeft, maar toch eenigsziris misvormt. Men zou kunnen zeggen: ,.c'est plus vrai que nature". Zoo lijkt in vele gevallen de gekste caricatuur beter op het model, physisch eti psychologisch, da,ti een normaal portret. Ik ben het niet geheel eens met hen, die. zooals Marcel Arland, in La Jument verte niets anders zien dan een buitengewoon geslaagd specimen van het fantaisistische genre. Ik zie er iets meer in: in sommige hoofd stukken schuilt achter de parodie en de heftige ironie een tragiek, die niet zonder grootheid noch bitter heid is. Maar welk een blijmoedige pessimist! J. VAN NIJLEN fr.'

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl