Historisch Archief 1877-1940
No. 2840
De Groene Amsterdammer van 7 October 1933
Uit de Natuur :
Paddenstoelenplechtigheid
Dr. Jac. P. Thijsse
abnormale" reuzenh oed vanPholiota
had een middellijn van 24 c.M.
Op 7, 8 en 9 October houdt de Nederlandsche
Mycologische Vereeniging bij gelegenheid van haar
vijfentwintigjarig bestaan een groote padden
stoelententoonstelling te Haarlem. De langdurige
droogte heeft wel eeriige bezorgdheid doen rijzen
of er wel voldoende versch materiaal ter beschik
king zou komen, maar een paar flinke regenbuien
en vooral de zware dauw en dichte nevels van de
laatste weken hebben gelukkig menige zwamvlok
tot werkzaamheid geprikkeld- In het bijzonder
werd ons vertrouwen versterkt, toen wij op n na
den laatsten dag van September vlak aan een -der
drukst begane wegen van Gooiland in een onbe
woond buiten een waarlijk monumentale
heksenkring zagen staan van de Groote Parasolzwam. Er
stonden er een kleine twintig in een kring van
ongeveer zes nieter in middellijn, in alle stadia van
ontwikkeling, sommige reeds geheel uitgespreid,
andere met den hoed nog niet ontplooid, juist
losbrekend aan den ring, maar reeds lang gesteeld.
net dikke-trommelstokken. En dat alles in de
mooiste kleurschakeeringen van wit en grijs en
lichtbruin op den groenen mosgrond. Een mooi
voorteeken voor de tentoonstelling.
Onder de vele vereenigingen op natuurweten
schappelijk gebied, die vijfentwintig tot vijfendertig
jaar geleden zijn opgericht neemt de Mycologische
wel een der voornaamste plaatsen in, en dat deed
zij al dadelijk. Haar groei evenaarde aan snelheid
die van haar werk-object. Misschien trof het ook
wel dat 1908 een jaar was van f abelachtigen padden
stoelrijkdom. Doch de voornaamste factor lag wel
in de groote competentie en de groote toewijding
en geestdrift van de oprichters. De oproep tot de
stichting was onderteekend door mej. Ag. Lym,
de heeren Greshoff en Calkoen van uit Haarlem,
Ruys uit Heemstede, Heimans en Verschaffelt
uit Amsterdam, Burch uit Leiden, van Iterson
uit Delft en dan uit Wageningen Ritzema Bos
en Vuyck. Holland was dus wel sterk vertegen
woordigd en de stichtingsvergadering had dan
ookiplaats te Haarlem op 17 April. Maar Oost- en
Zuid Nederland hebben een rijker paddenstoelflora
dan Holland en wanneer we de geschiedenis der
Vereeniging vervolgen, dan vinden we ook daar
belangrijke hoofdpersonen, in Zeist en Amersfoort,
Zwolle, Denekamp, Bilthoven, Roermond, Breda
enz. Het is echter niet gewenscht om in ons kleine
land nog tegenstellingen te zoeken en juist de
tentoonstellingen en excursies der Mycologische
Vereeniging hebben een innige verstandhouding
bevorderd tusschen allerlei geleerden en allerlei
liefhebbers uit alle deelen van ons vaderland.
Eigenlijk zijn paddenstoelen altijd al ,,populair"
geweest. Vijftig jaar geleden gold dat meestal nog
in ongunstigen zin; het groote publiek vond ze
griezelig en gevaarijjk. Op een buiten ergens in
Nederland hadden de tuinknechts order, om elke
paddenstoel, groot of klein, meteen te vernielen.
Menigeen durfde zoo'n ding niet of nauwelijks
aan te raken. En wie het waagde om in 't wild
groeiende paddenstoelen te garen om ze te eten
werd beschouwd als een vermetele, met wien het
vroeg of laat wel slecht zou afloopen. Vooral in de
eerste jaren van haar bestaan heeft de Mycolo
gische Vereeniging deze vooroordeelen aanmer
kelijk weten te temperen, door op haar tentoon
stellingen smakelijke paddenstoel-gerechten aan te
bieden en mooie flacons met geconserveerde fungi
uit te stallen. Eenigen tijd lang heeft het woord
,.mycophaag" toen opgeld gedaan als een soort
van eeretitel. Tegenwoordig zijn we daar al aardig
aan gewend en op menige school leeren de kinderen
al met vrij groote zekerheid de eigenlijk zeer weinige
vergiftige, gevaarlijke soorten onderscheiden en
zelfs onbevreesd hanteeren. Zoodoende is de griezel
verdwenen en durven wij onbeperkt genieten van
de groote en zeer bijzondere schoonheid van de
paddenstoelen, die in zoo groote mate bijdragen tot
de feestelijkheid van het herfstgetij, zoo vaak nog
heel onjuist gebrandmerkt als droef".
Iedereen weet tegenwoordig wel dat er het heele
jaar door paddenstoelen zijn te vinden, maar het
grootst aantal soorten en individu's treffen wij toch
aan in nazomer en herfst. Maar een vasten bloei
tijd" hebben ze niet. Ik heb er nu al vijftig jaar op
gelet dat de gewone Teunisbloem begint te bloeien
omstreeks Sint Jan en dat kan dan hoogstens een
week naar weerskanten uiteenloopen. Bij de padden
stoelen kan dat echter maanden verschillen, al naar
den regenval. Ook de grootte varieert bij sommige
soorten aanzienlijk. Er zijn er die in de boeken
genoteerd staan als 12 c.M. in doorsnee en die dan
hier of daar opeens te voorschijn komen met
hoeden van twee decimeter of nog meer zelfs. Het
eigenlijke zwamlichaam zit in den grond en op
den rand daarvan komen de ..paddenstoelen" te
voorschijn, begrijpelijkerwijs meestal in een kring.
Zoo'n heksenkring wijst dus eigenlijk n enkel
individu aan, n afzonderlijke paddenstoelplant.
Jaar op jaar zien we, hoe die kring zich uitbreidt:
de plant groeit. Ik heb van die kringen gekend tot
van 30 M. middellijn en ze ook jaar voor jaar in
hun groei gevolgd. Eindelijk worden ze zoo groot,
dat ze door terreinhinderriissen, ook wel door
snijding van andere kringen onduidelijk worden
en zoo aan geregelde waarneming onttrokken.
Langer dan acht jaar heb ik er nooit een kunnen
volgen. De paddenstoelen, die in boomstammen
woekeren, vertoonen natuurlijk die kringen niet,
maar vertoonen weer andere bezienswaardigheden.
Ongetwijfeld zal de tentoonstelling in Haarlem
ons veel van dat moois en wetenswaardigs te
aanschouwen geven. De paddenstoelkeuken zal
weliswaar niet ontbreken, maar daarnaast zullen
we kunnen genieten van pracht van vorm en kleur,
van fraaie groeiwijze, van belangwekkend verband
tusschen de zwammen met andere planten en met
sommige dieren. Reuzen en raadsels verwachten
wij er ook met prettige herinneringen aan voorheen
en aangename aansporing voor de toekomst. De
Mycologische Vereeniging geeft geleerde
,,Mededeelingen" uit en een populair, maar heel niet
oppervlakkig maandblad, getiteld ,,Fungus", dat
i k nooit onvoldaan weer bij zijn voorgangers
plaats.
De tentoonstelling wordt gehouden in het Con
certgebouw, Lange Begijnestraat te Haarlem. Ook
gedurende de tentoonstelling worden nog gaarne
inzendingen in ontvangst genomen. De kans
bestaat, dat zoo'n allerlaatste inzending nog weer
een groote merkwaardigheid is.
Tenslotte onze beste wenschen voor den groei
en bloei der Mycologische Vereeniging.
«MM
AMSTERDAM
Een goede ligging,
rust - en toch het
Centrum. Zoowel
het Hotel als de
zalen voor Feesten
en vergaderingen.
ALLE KAMERS
inclusief ontbijt
en
American service"
F 4.50 p.p., zonder bad.
F 6.?p.p., met bad.
Nieuwe uitgaven
DK ffederliindsche Spoonceyen maken propaganda
voor personen- en vrachtvervoer per spoorweg iti
een royale uitgave, die tal van artikelen bevat over
onderdcelcn van het spoorwegbedrijf. De/,e uitgave
..Onze spooj wegen"; is goed geïllustreerd roet tal
van interessante foto's en afbeeldingen, waarbij
vei schillende uit den eeisten tijd van de exploitatie.