ET ZIGEUNERLEVEN m ing der Zigeuners \\ ROST tuberculose^ in de gevan genis van Leopold of | bij Bratislava gestorven zijn, waren tusschen twintig en vijf en twintig jaar. Geen zigeunersT| uit Kaschau doch uit Moldawa. Men moet de ellende van ditzigeunerkamp ge zien^ hebben om de oorza ken, die tot dergelijke ?' misdaden lei-den, te be grijpen, j Deze mens c^h e n hongeren en lijden koude en^worden voortdürendjdoor de gendarmerie ver volgd. De meesten van hen zijn tuberculeus en syphilitisch en^voeden'zich aJ te vaak met doode hondenden paarden, die ze in de buurt vanjboerderijen op graven. Dit alles geschiedt eenige uren sporens van Weenen. Hoe j een aan klacht wegens kannibalisme ontstond ? Toen deze zigeuners wegens moord ge arresteerd waren en een derjrechters hun tengevolge van verklaring van enkele]_schoolkinderen,^de'j(ivraag stelde of ze ook lijken van menschen hadden gegeten toen, om nog^be(langrijker te schijnen en misschien met de gedachte zich op deze wijze op het andere ras te kunnen wreken, ant woordden de zigeuners van Moldawa: ,,ja, wij hebben menschenvleesch gege ten en het smaakte zoet en was heel malsch." Maandenlang werden de be klaagden op dit punt ondervraagd, maandenlang bemoeiden zich talrijke deskundigen met deze zaak, maanden lang overlegde de regeering in Praag of een dergelijk proces het aanzien der jonge republiek niet zou schaden. Na i hun eerste uitspraak zwegen de zi geuners op alle verdere vragen en nooit is meer een woord hierover over hun lippen gekomen. Skeletten, die in'^hun buurt werden gevonden, bleken^van paarden te zijn. lg 1 Drie jaren na dit proces zijn de vrkamp dgeuners van Kaschau en Moldawa nog steeds gedoemd zich met doode honden en paarden in het leven te houden, nog steeds sterven vele hun ner kinderen aan tuberculose en syphilis en zijn de woningtoestanden, zooals ze vroeger waren. Maar eenige verandering is er toch in hun lot ge komen. In Kaschau is dit jaar een Liga ter bescherming der Zigeuners" gevormd, waarvan een der deskundi gen uit het proces.dr. Stuchlik en een inspecteur van politie Immerglück de organisatoren zijn. En in " shored werd een zigeunerschool opge richt. Hege heet de onderwijzer ain deze school, die bewijzen wil, ^dat deze menschen gelijkwaardig zijn aan andere menschen, zoodra men hen aan het dagelij ksch leven der anderen laat deelnemen. Maar geen van deze^menschen, die zoo graag willen helpen, is op de hoogte van de pogingen die de Sovjet-Russische regeering doet om het Zigeunerprobleem op te lossen. Ze zouden deze middelen om den raadselachtigen drang der Zigeuners om steeds verder te trekken" ook niet kunnen aanwenden daar ze niet in staat zijn hun regelmatigen arbeid te verschaffen. In een dorp in de Karpathen wees men den reporter in een der vele zigeunerhutten een Slowaak. Een boer, die jaren in de gevangenis had gezeten, nu door de andere dorjekrijgen, dat het ..Gesamt-bild", de synthese van zulk een kop, op foto grafische wijze (die in wezen een toch nog zeer onvolledige wijze is) te spreken zou komen, maar nam hij die koppen vlak van voren, troisquart, ten halve, met of zonder voile, in vol of half licht, al naarmate zijn luim 't hem ingaf. B)umenfeld is onge twijfeld een knap fotograaf en zijn De trog wordt ook als wieg gebruikt lingen wordt gemeden en veracht, doch door de zigeuners opgenomen werd. En heel vaak vertelt men komt het voor, dat bedelaars, die geen onder dak hebben, bij zigeuners overnachten. door hen verpleegd werden als ze ziek zijn en van hen te eten krijgen als er iets te eten is. Foto's van Erwin Itliimoiif<?!<( bij van Liier, Amsterdam Cinquante têtes de femmes" is. afgescheiden tenminste van het, om verborgen redenen, gebezigde Fransen. voor deze tentoonstelling een goede titel. Vrouwenkoppen" toch zijn het die Blumenfeld hier geeft. Geen portretten". Op enkele uitzonderin gen na zoekt hij de koppen van zijn sujetten niet zóó voor zijn camera te luimen zijn veelal origineel en ge tuigen dikwijls van een goeden kijk. Hij wét wat hij met een bepaalden Vrouwenkop" doen moet om een karakteristiek aspect van de persoon lijkheid naar voren te brengen. Dat hij dit niet ten einde toe zélf doet, maar op een gegeven oogenblik, het mechanisme van de camera inschakelt, maakt dan echter dat zulk een. karak teristiek aspect als 't ware halverwege. bij zijn hergeboorte als beeld, in het min of meer wezenlooxe of zelfs hier en daar lichtelijk caricaturale verloopt. Men moge hierbij bedenken, dat het caricaturale in den grond een soort vermenging is van liet levende en levenlooze.... Tot op zekere hoogte is ..visie" in De fotograaf komt een fotograaf een goede eigenschap. Zoodra echter die visie meer wordt dan een zeker gevoel voor licht en andere verhoudingen aan de opper vlakte en te veel gaat naderen tot een vrij spelen der scheppende verbeelding, wordt dit een gevaar voor den foto graaf als zoodanig n voor de foto. Aan dit gevaar zijn m.i. Blumenfeld en zijn foto's niet geheel ontkomen. Fotografeeren f. . . . schilderen. . . . : that is the question, Mr. Blumenfeld ! A. E. VAN DEN TOL Xleuwe uitgaven De Wet op de Godslastering, door J.Nijsse. v.Gorcvm i&Comp.N.V., Assen. Deze brochure behandelt uitvoerig de parlementaire geschiedenis van dit wetsontwerp. Dit netelige probleem. heeft in onze beide kamers veel strijd ge geven. Speciaal het verloop der bespre kingen in de 2de Kamer werden weer gegeven . Vooraf gaat de memorie van toe lichting en het verloopig verslag opdat de lezer zich kan oriëntceren.