Historisch Archief 1877-1940
ASTE
KUNST
Otto van Tussenbroek
Tentoonstelling Gispen.
In. de Kon. kunstzaal Kleijkamp te den Haag
heeft W. H. Oixpen een zeer omvangrijke en over
zichtelijke tentoonstelling ingericht van metalen
meubels en lampen welke naar zijn persoonlijk ont
werp vervaardigd zijn door de N.V. Gispen's Fa
briek van Metaalbewerking te Rotterdam.
Er is een tijd geweest dat hij volbloed
metaaldrijver was. Doorkneed in het nobele vak en daar
van alle knepen kennend, blijkens een bijzonder
lezenswaardig boekje van. zijn. hand in de serie De
Toegepaste Kunsten in Nederland" (bij Brosse
verschenen) over Het Sierend Metaal m de Bouw
kunst" is deze intelligente en energieke kunstenaar
Als versierder begonnen, maar later heeft hij meer
en meer den tooi verworpen, den strijd aanbindend
tegen de nuttelooze en veelal hinderlijke
ornamentatie van allerlei lampen welke eigenlijk op
alles geleken dan op lichtverspreidende gebruiks
voorwerpen.
Zich op de hoogte stellend van de moderne
lichttechnische vraagstukken; de eischen bestudeerend
Aan welke juist geconstrueerde lampen dienen te
beantwoorden; kennis nemend van curven, formu
les, brekingsindexen enz. is Gispen er ten volle in
geslaagd daarin groote verbetering te brengen en
het behoeft dan ook geen verwondering te wekken
Tentoonstelling Gispen
dat de Giso-lampen overal, in binnen- en buiten
land, gretig toepassing vonden.
Steeds voor nieuwe vindingen belangstelling
koesterend en zich met bijzondere voorliefde scha
rend onder de zoekers der voorhoede in de nij
verheidskunst was zijn hart onmiddellijk gewonnen
toen omstreeks tien jaren geleden de Franschman
Marcel Sreuer zijn eersten metalen stoel bouwde.
Op diens beginselen is Gispen gretig doorgegaan
en langzamerhand tot geheel eigen vormen geko
men waarbij bruikbaarheid en schoonheid vaak
op verrassend eenvoudige en practische wijze
vereenigd bleken. Ook de verbinding van metaal en
hout is steeds goed en duurzaam opgelost, waarbij
het dienend element niet uit het oog werd verloren.
Van zijn streven en kunnen geeft de Tentoonstel
ling in den Haag een goeden indruk (al is de inrich
ting met behulp van een gedeeltelijke besparing
?der wanden met crème-kleurige stof slechts een
compromis) er is een slaapkamer met meubilair
uit gechromeerd stalen buizen saamgesteld en hout
dat in gedekt gele spuitlak is geverfd; een stiller"
slaapkamer-ameublement in koel blauw; er zijn
tal van tafels en allerlei modellen van stoelen (de
armleuningen der z.g. leunstoelen zijn niet altijd
gelukt van vorm. maar het is ook heel moeilijk
Daarvoor een geheel bevredigende oplossing te
vinStalen meubelen, ontwerp Gispen
den) en ook een gedekte tafel met linnen van Van
Dissel te Eindhoven, glaswerk van Muller te Am
sterdam; serviezen van Philippona den Haag en
Van Gelder te Amsterdam benevens tafelzilver van
de Edelmetaalbedrijven, fabriek te Voorschoten.
Alles te zainen is van Gispen's werk jdit, samen
vattend, te zeggen: het is van goeden huize, het
getuigd van ernst en toewijding, kortom het is,
in n woord: af!
Tentoonstelling Care! J. A. Begeer
De kunstnijvere Carel J. A. Begeer is kort gele
den vijftig jaar oud geworden en een kwart eeuw
werkzaam geweest in de N .V. Kon. Ned. Edelme
taalbedrijven Van Kempen, Begeer en Vos. Men
heeft te zijner eere in den Haag een tentoonstelling
ingericht op welke een overzicht geboden wordt
van hetgeen hij zooal op het veelomvattend terrein
der toegepaste kunsten heeft ontworpen, waaraan
ook Fransch en Duitsch werk werd toegevoegd.
Belangrijk is vooral de inzending vanwege de
Deutsche Gesellschaft für Goldschmiedekunst".
Het is moeilijk te zeggen wat in dezen stoeren
werker wel het sterkst domineert: het
man-vanzaken-zijn of wel het kunstenaarschap! Dat laatst
genoemde eigenschap wel eens geleden heeft onder
eerstgenoemden aanleg is onvermijdelijk, maar wie
zijn werk over tal van jaren heen te zamen be
schouwt kan bewondering hebben voor het feit.
dat, ondanks een zoo druk zakenleven, gepaard aan
de vervulling van talrijke maatschappelijke functies,
welke veel tijd opeischen, de kunstenaar in dezen
actieven mensch niet is ten onder gegaan !
Leerzaam vooral zijn de op de tentoonstelling
aanwezige oorspronkelijke ontwerp-teekeningen.
vaak ter vergelijking nevens het uitgevoerde kunst
voorwerp geplaatst. Men ontdekt" hier een onge
meen begaafd en verfijnd teekentalent en het is
waarlijk een lust zich te vermeien in de met zooveel
liefde en toewijding tot stand gekomen vorm- en
kleurschetsen. Men kan daarin tevens den ontwik
kelingsgang volgen van den kunstenaar die, aan
vankelijk zeer traditioneel, later een meer eigen en
nieuweren trant volgde, een; oogenblik onder in
vloed van een Wich-man stond en ten slotte, in de
laatste en tegenwoordige fase, meer naar vereen
voudiging neigt.
Het is goed gezien op deze eere-tentoonstelling
door aanwezigheid van enkele werkstukken in
aardewerk, destijds vervaardigd door de fabriek
,,St. Lucas" te Utrecht, nog eens te herinneren aan
wat Begeer ook op een ander gebied bereikte.
De man op den achtergrond
(Slot van pag. 12)
Ach ja wat je zoo al afschrijft: een eindeloos
aantal manuscripten voor de stomme film.
Lubitsch-films, Henny Porten-films, tenslotte
Walzertraum" van Ludwig Berger. Toen de ge
luidsfilm; Liebeswalzer", Unsterbliche Lump",
Liebling der Götter", Hoheit befiehlt",
Einbrecher", Voruntersuchung", ..Stürme der
Leidenschaft", Kongress tanzt". Der Sieger".
Yorck", Mensch ohne Namen", Ich bei Tag
und du bei Nacht". ..."
Urn Gotteswillen !" het duizelt mij. ..Maar
dat i.* inderdaad de heele Duitschéfilm !"
Wie gesagt! Weet u hoe dat komt ! Omdat er
van buitenaf door leeken bijna nooit iets bruikbaars
wordt afgeleverd. In '29 werd ik chef van het
Dramatisch Bureau der IJFA en controleerde de
ingezonden" manuscripten. We kregen er ge
middeld duizend per jaar. ... hoeveel denkt u, dat
het tot verfilming brachten? Welgeteld n!"
Wat vindt u het beste, door u geschreven
scenario?"
..Hm tja. ... Walzerkrieg". Ik hoop de film.
te zien wanneer zij als La guerre des valses" hier
komt !"
En nu?"
Nu wel nu zit ik hier in Parijs en u raadt nooit
wat ik doe: ik schrijf filmmanuscripten. Op het
oogenblik werk ik met Fritz Lang aan het draai
boek van Molnar's ..Liliom" voor de Fransche
Fox-film".
U werkt dus niet meer voor de Duitschéfilm?"
Liebmann staat op: Sie wollen mich, bitte,
entschuldigen. . . . ?"
Een oogenblik zwijgen wij door de geopende
balcondeuren davert de Fransche Metropool. Ik
begrijp ! Also auf Wiedersehen. Herr Liebmann !"
Buiten koop ik een nummer van Das
Tagebuch"....
KONINKLIJKE HAND-TAPIJTKNOOPERIJ
TE BEVERWIJK.
KINHEIM",
Koopt Koninklijke KINHEIM Kleeden
HOLLANDSCH HANDWERK
van^af f 27.50 per vierkante Meter.
?