De Groene Amsterdammer van 4 November 1933 No. 2944 Mare Chadourne Boekbespreking Jan van Nijlen Eenvoudig en tragisch onderwerp Vaacó van Max Chadourne blijft een van de boeken waarin de generatie, die na den oorlog aan het woord kwa^n, op de meest boeiende wijze haar verlangen uitsprak naar bevrijding, en die bevrijding meende te hebben gevonden in den zwoelen exotischen droom. Ook Cécile de la Folie was een ongewoon boek; vooral het eerste deel was merkwaardig. Zijn jongste boek Absence 1) is in een gansch anderen toon geschreven en vertoont een geheel anderen kant van het talent van dezen auteur. En deze kant is niet de beste. Het onderwerp van Absence is een van de eenvoudigste en meest tragische van alle tijden. Het is het drama van den minnaar, die zijn beminde achter laat in de hoop of de zekerheid dat hij haar zal weervinden even trouw als bij zijn vertrek. Denk aan Odusseus, denk aan Penelope. Men kan van meening zijn, dat in dezen tijd van onrust en verwarring zoó'n ge wone sentimenteele gebeurtenis niet erg modern is, ofschoon over de vreugde en het leed van het menschelijk hart de moderne wetenschap en de moderne literatuur ons niet zoo heel veel nieuws hebben geleerd. Zijn de meest sombere drama's van de moderne schrijvers soms geweldiger dan de tragedie der Atriden? En ik Zal niets zeggen van de dichters. Men weet wel dat alle echte meesterwerken steeds worden herschreven. Alleen de vorm verschilt volgens den tijd waarin het werk ontstaat. Dit is een ' verschijnsel dat ons moet leiden tot een juist begrip van de originaliteit. Waarin bestaat de originaliteit van La Princesse de Clèves, Adolphe, La ' ?Symphonie pastorale, Le Bal du Comte d'Orgel, tenzij in den nieuwen toon waarop een eeuwenoud en onsterfelijk thema herhaald wordt. Het is die toon dien het oude onderwerp steeds herschept. * * * JFln Absence heeft Mare Chadourne dus een van die oude onderwerpen ? behandeld. Dit is natuurlijk altijd gevaarlijk, vooral wanneer de auteur iets zeer eenvoudigs wil verklaren .doof eene gecompliceerde ontleding. De man, die de vrouw, diehij liefheeft, achterlaat om een reis naar Mexico t» ondernemen, wordt ons voorgesteld als zeer verstandig en begaafd. Ook fli$ vrouw munt uit door buitengewone gaven van hart en geest. Dit feit maakt het avontuur niet rijker, noch gevoeliger. Integendeel: de manie der zelfontleding waardoor de twee ver liefden worden gekweld, leidt tot een verwarring die zuiver cerebraal blijft. De zelfkwelling, waaraan zoovele personages van onze tegenwoordige auteurs lijden, wordt hier tot een litterair systeem verheven. DE 25 MODELKAMERf VAN --ZUN XfEEl)/IEI!>E2l01TI(jEN Het resultaat is dan ook zeer vreemd. De geschiedenis, die tragisch had kunnen zijn, is alleen armoedig en zonder psychologische verantwoor ding. Geen oogenblik kan men aan de realiteit van de gebeurtenissen gelooven, zelfs als men de overtui ging zou hebben dat alles werkelijk is gebeurd, zooals de schrijver het ver haalt. De toestanden zijn op zichzelf niet zoo vreemd eu onwaarschijnlijk dat men zou kunnen meenen: ik ben in deze zonderlinge wereld niet tehuis, maar het kan wel waar zijn. Zelfs hij, die heelemaal onbekend is met de Russische zeden en het Rus sisch karakter, twijfelt geen oogenblik aan de echtheid van de gebeurtenissen in een roman van Dostojewski. Wan neer echter de held uit Absence met de verre geliefde draadlooze berichten wisselt over zijn onrust en wantrouwen, moet ik onwillekeurig glimlachen. Is het om het zonderling procéd van correspondeeren of om den tekst zelf van de correspondentie ? Ik weet het niet, misschien wel om beiden. Ik moet toegeven, dat de gevoelens zeer menschelijk en allesbehalve ba naal zijn en meestal met veel relief worden geformuleerd. En toch blijft men sceptisch, zelfs waar men den auteur het meest bewondert. Absence bevat bovendien tal van aardige tafereelen uit het leven in Mexico. (Het is vreemd, dat dit land in de laatste jaren door zoovele schrijvers van diverse nationaliteit met voor liefde als decor voor hunne romans werd gekozen. Wordt dat ook alweer een mode?) Maar in weerwil van dit alles en van de litteraire hoedanig heden van den auteur, die niet gering zijn, is Absence geen geslaagde roman. Hij is te litterair, te systematisch. Een eenvoudig onderwerp als het door den schrijver gekozene, vergt in de eerste plaats eenvoud, gebonden heid en beheersching. 1) Mare Chadourne. Absence, Librairie Pion, Paris, 1933. Nieuwe Uitgaven Dierenvreugd en Leed. Voorlooper door L. Dorsman Oz. en Jac. van der Klei. I., J. B. Wolters' Uitgevers Mij. N.V. 1933. Groningen-Den HaagBatavia. Het Ruischende Woud. Leesboek voor de lagere school, door Jac. van der Klei en J. B. Ubink, V., J.B. Wolters' Uitgevers Mij. N.V. Gro ningen-Den Haag-Batavia. Musikleben in Italien. Ente Nazionale Industrie Turistische Ferrovie Dello Stato. Morgen de verdelging van Ant werpen. Maurits Peeters. M. Peeters, 240, Leopold II Laan. KoekelbergBrussel, 1933. Katechismus over het Russische Communisme in honderd vragen en antwoorden voor het Nederlandsche volk, door Mr. H. J. A. van Son. Drukkerij Bergmans, Tilburg. Reisgids Belgische Ardennen. Meulenhoff & Co. N.V:. Amsterdam. l 2.50 ? l 3.25 J. M. SELLECER-ELOUt i KI) l H TlülLINi; Een waarlijk ongewone en lasetneerende roman over het leven van de rijpende Jeugd In dezen tijd, geschetst tegen een achter grond van school, gezin en jeugdbeweging. Zoowel de cynische, vroegrijpe, genotxieke en «juasi-zeHbewusta ats de idealistische jon geren, die han enthousiast» willen uitleven in werk voor de gemeenschap, komen In dit veelzijdige boek tot hun volle recht l Ruth, de zoekende, vindt «Is Jonger* geen definitie! antwoord op de vele problemen, die op haar afstormen, maar ze vindt een vriend, die. wat verder gekomen Is met de beant woording en met wie ze samen gaat trachten Iets heel moois van het Jeven te maken. STEUNZOLEN SYST. PROr. HOFFA/ NAAR Fa. J. A. MASSING O. Z. Voorburgwal 334 Amsterdam C. over het Binnengasthuis GEZICHTSHAREN worden afdoend verwijderd. Nieuwe, vlugge methode. Zrs. M. en A. Buis, Amster dam, Beethovenstraat 70. Telef. 23514. Den Haag, Anna Paulownastraat 47<j. Tel. 115495. Spreekuur van 1?2. Wilt U bezuinigen? Koopt dan pap van OUD-BUSSEM 15 et. per flesch. SLAAPT U WERKELIJK GOED? Zoo niet, beoordeel dan onze comfortable en heerlijk zachte matrassen. Wij maken dezen, zooals U die ook in het buitenland vindt. KOLDEWEY & CORBIÈRE LEIDSCHESTRAAT 30 - TELEFOONNO. 37752 - AMSTERDAM Theobroma" zei Linnaeus Verlaagde prijzen 1/1 Kilo f 2.1/2 f 1.10 1/4 f 0.60 1/10 f 0.28 toen hij een wetenschappelijker! naam moest vaststellen voor cacao. Dat wil zeggen Goden drank". Mogelijk heeft hij voor voeld, dat in onze twintigste eeuw dat woord volkomen van toepassing zou zijn op DROSTE'S VERPLEEGSTER CACAO ALTIJD WELKOM! Spaar! plaatjes voor hel album Ba/l".