Historisch Archief 1877-1940
De Groene Amsterdammer van 11 November 1933
No. 2945
»*'
f-n
Rudolf G. Binding contra
Romain Rolland
Boekbespreking Nico Rost
?Rudolf &. Binding. Antwort
'£. ? eines Lichters an die Wett".
; Ruiten und Loening,
Frankfurt.,, Bekennlnisse zum neuen
Deutschland". Hanseatische
; ^ Vfrlagsanstalt, Hamburg.
?'? In begin Mei van dit jaar publi
ceerde Romain Rolland zijn Open
Brïf aan Rudolf O. Binding in de
Kölnische Zeitung", die toen nog
niet heeleinaal gelijkgeschakeld was.
Deze brief tereikte de Duitsche
lezers «n moest dus beantwoord
worden. Holland bad in dezen brief ge
protesteerd tegen de daden der nieuwe
Duitsche regeering in
zake.menschenrefchten en gewetensvrijheid. Hij had
dezen open brief gericht aan Rudolf
CH Binding, omdat deze Duitsche let
terkundige in hoog aanzien stond en
hij toen nog van meening was, dat
een appel aan het verantwoord
lijkheidsgevoel van dezen dichter
missohien in zijn houding tegenover deze
vragen eenige verandering te weeg
kon brengen. Rudolf Binding was
immers niet alleen een geëerd lid van de
Duiteche Academie voor Dichtkunst,
maar ook de auteur van werken, die .-,
m het buitenland' -een zekeren roem£ \
genoten Opfeïgang",
Unsterblïchkeit" en Reizvbrscbrift für eine
Geliebte".
Uit Binding's antwoord aan Rolland
bleek echter, dat deze dichter niet
alleen voorschriften" voor zijn ge
liefde" wilde maken.
De brief, dien hij op zijn beu rtaan
Romain Rolland schreef, is een docu
ment, waarvan we aanvankelijk niet
konden aannemen, dat het door een
dichter geschreven was. Bij dit docu
ment vergeleken is de houding van
oitfried Benn, die zijn collega's in
den rug viel, een daad van pure on
schuld en telt zelfs de daad van
Arnold Bronnen, die zijn moeder ver
loochende, minder zwaar. Wanneer
men deze regels leest, twijfelt men
eerroogenblik aan al wat letterkundige
heet en men vraagt zich af of dan ook de
Duitsche dichters zich plotseling in
folterende S.A.lieden veranderd heb
ben? In zijn antwoord, dat thans in
brochurevorm voor ons ligt, lezen we
o.a. Wij geven toe, dat in
Duitsch,,land jachten gehouden zijn op
menschen, die wij ons veroorlooven
onduitsch te vinden. Wij bekennen,
dat menschen ter wille van hun
afkomst, geloof, gezindheid en
meening onrecht wordt aangedaan, dat
ze gemarteld en vermoord worden.
Wij ge ven toe, dat Duïtschland geen
plaats heeft voor Marxisten, Joden,
Pacifisten, Humanisten en
dergeUjk gespuis. Dat is natuurlijk zeer
bezwaarlijk voor de offers, maar
God zij dank is ons Duitsch bloed
en onze Duitsche ziel in staat het
,,lij den van anderen heldhaftig te
dragen. En wat beteekent het leed
van sommige groepen in
vergelijking met het verheugende verschijn- ?
sel dat ons Volk weer een Volk werd,
dat de Duitsche ziel weer hare
op,,standing viert en herboren werd.
Wij zijn Duitsch moeten-we dan
ook nog edelmoedig zijn?"
Wanneer de verderfelijke invloed
van het Duitsch nationaal-socialisme
op het geestesleven bewezen moest
worden, dan is dit hier onomstootbaar
bewezen. We kunnen dus constateeren
dat tengevolge van hetgeen momenteel
. op politiek gebied in Duitschland plaats
vindt, literatoren, die : vroeger een
groote beschaving bezaten, thans, brie
ven schrijven, die eerder van .onder
invloed van alcohol verkeerende
landsknechten afkomstig konden zijn.
Aan het hier geciteerde meende rdit
sieraad der Duitsche Academie voor
Dichtkunst echter nog te moeten toe
voegen Goethe, dien gij, Romain Rol
land, ook hier als een der grootste
wereldburgers prijst, ./?. .is zoo
vervloekt Duitsch als G oering, Göbbels
S.A. man Muller of ik." Duitsch.
stellig. Maar zoo vervloekt als Goering,
Göbbels, S.A.man Muller of Rudolf
G. Binding?
Onze S.A.-assimilant schijnt
intusscheu zelf te hebben ingezien dat
het Antwort eines Dichters an die
Welt" wel iets poovertjes was uit
gevallen. Hjj offreert ons dus een
nieuw pamflet Bekenntnisse zum
neuen Deutschland", waarvoor hij zich
de medewerking van eenige collega's
verschafte.
Natuurlijk kan niet iedereen
zeggeö' wat hij wil", schrijft Binding in
dit pamflet, waarmede hij even na
tuurlijk de literatoren bedoelt, die
zich niet lieten gelijkschakelen, want
van hem zelf werden reeds twee nieuwe
werken aangekondigd.
Romain Rolland had geprotesteerd
tegen deze terreur, die systematisch
van karakter was geworden. Maar
Romain Rolland, dat zijn toch rand
verschijningen, die de kern der waar
heid niet raken". Otto Wirz, die een
Zwitser is en wiens handlangersdiens
ten dus een volkomen vrijwillig ka
rakter dragen, beweert: de objectieve
toeschouwer kan slechts zwijgend-het
hoofd buigen." Deze dichter is van
meening dat Duitschland een Héimat
des Humanismus' is, waaruit wel
blijkt dat hij de bijdrage van zijn
collega Binding niet goed heeft be
grepen. En natuurlijk rept hij met geen
woord over de 70.000 gevangenen, die in
concentratiekampen tevergeefs op een
uiting van humanisme wachten.
Kolbenheyer, die een roman over
Spinoza schreef, is het met het .ver
branden van boeken in het openbaar
ten zeerste eens. Niet alleen Duitsch
land, Europa, de heele beschaafde
wereld zal ook na den brandstapel in
haar volle waarde gehandhaafd blij
ven." Misschien herinnert deze
Spinozakenner zich, dat deze wijsgeer eens
schreef Is er iets afschuwelijkere
dan wanneer mannen, die geen andere
misdaad op hun geweten hebben als on
afhankelijk te denken, als vijanden be
handeld en ter dood gebracht worden ?''
Zeer.diep schijnt Kolbenheyer niet
in de gedachtenwereld van Spinoza
te zijn doorgedrongen.
Hoeveel waardiger dan de uitlatin
gen van al deze S.A.assimilanten zijn
de woorden, die Heinrich Mann onlangs
aan zijn dochter schreef, woorden die
van een groot dichterlijk verantwoor
delijk ge voel getuigen: Men zou tegen
beter weten en tegen elk menschelijk
gevoel in moeten handelen om riu
aan den kant van de overwinnaars te
staar. Je zult er je vader stellig geen
verwijt van maken dat hij, ondanks
ons ongeluk, liever aan den kant der
overwonnenen staat; en die zullen het
ook niet altijd blijven."
TEÜ05TERBEEK
LEVEPT
MEUBELEN
EN VEB/IEBINdEN
Spoor's
Mosterd
W. A. Spoor Jr., Culembor^.
DEN HAAG
«3.00
13.90
Dr. FRITZ KUNKCL
KAKAKTBK
IJEHM2, HIIW IJ Ll.li:
Een breed en dlepindrlngend boe'* over het
probleem ven alle eeuwen", bezien in het
licht ven dexen tijd. 4
Geen studeerkamer-product, waarin de
schrijver eigen inzicht als déoplossing aan
biedt, meer de waardevolle opmerkingen
en het bezonken oordeel van een bekwaam
leidsman, die zijn *eigen omvangrijke erva
ring heeft geschift |
Al lezende bemerkt de lezer zich gevoerd
langs lijn eigen moeilijkheden, teert hij den
weg vinden temidden van eigen conflicten,
en in eigen wezen zoeken naar de grond
van oppervlakkige strubbelingen. <
F" F. SINEMUS
Leidschestraat 20-22
AMSTERDAM C.
Overhemden
2 BOORDEN
1 p. R ES. MANCH.
Cl C 75
VANAF PI. 3.
incl.
Deze documentaire roman over een
der meest bewogen episoden onzer
geschiedenis zal veel opzien wekken !
Bestelt hem nog heden bij Uw
boekhandelaar.
PRIJS ING. F. 2.75, GEB. F. 3.50.
De prijs van de melk van
OUD-BUSSEM
is verlaagd tot 20 et.
per '/2 Liter-flesch.
Snelschrift~ -, *^~ ir^*g ln den Boekh- ?.n na
DIËMTC D Al T ?<*^m*l <^^ postwlssel bij RIENT8
mtnia DML.I tro^ ^ I^^^^ BALT Den Haag,
Zelf Ond. 95 Ct. ff.??* -^"M^^C**»» Daguerrestraat 28
DEGELIJKE OPLEIDING, mond. en schrift, aan bovenstaand adres
van het boek, dat onze letterkundige jonan c. p. alberts, heeft besproken in
degroene amsterdammer,, van 28 oktober jongstleden; trough the eyes of the masters
is een nederlandsche vertaling verschenen bij de naamlooze vennootschap theosofische
vereenigings-uitgevers maatschappij te amsterdam-zu i d, tolstraat l 54, telefoon
25924postgiro 66930. gem. giro t. 185.
door het oog van de meesters door david anrias
negen geteekende portretten van oostersche mahatma's; 73 pagina's tekst in linnen
gebonden; voorzien van stofband f.4.?.
en het ware te wenschen, dat deze soort publicaties nu eens eindelijk
wetenschappelijk ernstig werden getoetst door de groote psyco-analysten van
onzen tijd : c.g. jung, a. maeder en sigmund freud, want het is den theosophen
Riet te doen om een of ander oostersch geloof in het westen te verbreiden»
maar het is hun te doen om de waarheid aan het licht te brengen aangaande
alle factoren des levens.,,
uit een rede van marcel van de
veldebestel omgaande deze markante publicatie! november 33.