De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1933 11 november pagina 9

11 november 1933 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

Prijsvraag voor een reclame-teekening Otto van Tussenbroek Ir. Job Denijs 2e prijs Nederland telt vele talenten De N.V. de Vries Bobbéen Co. te Oorinchem heeft eenigen tijd. geleden, 4.er meerdere bekendmaking van haar fcedrijf, een prijsvraag uitgeschreven .voorheen reclameteekening, 1.50 M. toog en l M. breed, uit te voeren ?als emailleplaat voor toepassing op spoorwegstations e. d. en tevens geschikt voor reproductie op papier in verkleind formaat. Cardinale eisch ?was,, dat de teekening op duidelijke ?en karakteristieke manier tot uitdrukking zou brengen dat de betref fende firma fabrikante is van ijzer?constractieB, terwijl tevens de aan klacht diende te worden gevestigd op «oliditeit en duurzaamheid van het fabrikaat. Men verzuimde in het programma ?den juisten tekst te vermelden welke op het ontwerp diende voor te komen ?waardoor bij vele inzendingen (evenals bij twee der bekroonde) de naam der plaats waar het. bedrijf gevestigd is ontbrak. Ingekomen zijn 234 (zegge twee londerd vier en dertig !) ontwerpen ?welke aan de gestelde voorwaarden -voldeden. Een overgroot deel bleek -volkomen ongeschikt doch na verdere schifting kwam de' jury tenslotte "tot een veertigtal teekeningen waar van bij hernieuwde strenge toetsing tenslotte een kern van vier en twintig ontwerpen overbleef. Neemt men daarbij in aanmerking, dat vele kunstenaren tegen het prijs vraag-systeem gekant zijn en zich dus uit beginsel van mededinging onthielden, dan blijkt uit de verkregen resultaten ten duidelijkste, dat ons kleine vaderland zeer zeker mér talenten telt wier werk van groote bekwaamheid, goeden smaak en juist inzicht getuigt dan menigeen wel kon vermoeden ! Het is overigens een goed ding dat de firma de Vries Kobbéen Co., ?na aanvankelijk een fleurig ontwerp van den bekenden Engelschen teeke naar Frank Newbould te hebben benut, (waarop men door openge slagen stalen ramen een echt Hollansch landschap ziet afgebeeld met een zeilschip op een door hooge jboomen omzoomde vaart); na eenige 4 aren een zeer knappe teekening vaix den befaamden nieuwlichter Cas sandre met succes te hebben gebezigd (waarop men tegen een muur van baksteenen een knooppunt van ijzeren balken ziet gesteld) zich thans tot de Nederlandsche ontwerpers wendde. Wij reproduceeren hierbij ter verge lijking de oorspronkelijke teekening terwijl op fijngevoelige wijze het kleine, maar essentiëele onderdeel van ijzerconstructie is opgevoerd tot een symbool voor het wezen van deze mooie industrie." De kleuren zijn zwart, rood en grijs, op witten grond. Tegen een diep zwart fond is in een tang een rood- (naar onderen wit) gloeiende klinknagel geknepen. De roode gloed is in weerschijn zicht baar op de grijze stalen plaat waarin rechts reeds een nagel geklonken is. De tinten zijn meerendeels gespoten en fijn verloopend. En nu is dit het vermakelijke (hoewel het aan het ontwerp zelf niets afdoet!) dat in het prijsvraag-program letterlijk te lezen staat: ,,De compositie moet zoowel voor het maken van een emaille plaat als voor reproductie op papier geschikt zijn, in verband waarmede bij voorkeur heldere, primaire en nietgenuanceerde kleuren Ten getale van 3 of 4, behalve de grondkleur van de emailleplaat of het papier, moeten worden gebezigd." Als men dan in het juryrapport leest over een zeer geraffineerde spuittechniek, gebruik makend van Inzendingen onder motto : Akron" An" en Semper Ferrum' FréDrost $e prijs van den Franschen vernieuwer der affichekunst waarop, zooals men zal bemerken, de tweede letter van ijzerconstructies" nog onveranderd bleef, hetgeen later natuurlijk her steld is. De kleuren zijn zwart en grijs voor het ijzerwerk, steenrood voor den muur en wat blauw. Men lette op de manier waarop de tekst vol komen evenwichtig werd opgelost en een onverbrekelijk onderdeel van het geheel vormt. Hoe links en rechts van Vries Robbétwee letters; welke kleiner genomen zijn, dezen naam flankeeren. Bij geen enkele van de drie bekroonde ontwerpen (eveneens hierbij afgebeeld) is het verband, karakter en evenwicht der letters zóó prachtig bewaard gebleven, daar gelaten nog dat op het met den twee den prijs bekroonde ontwerp het en-teeken en de twee letters Co ontbreken, waardoor een groote moei.lijkheid werd omzeild ! i Doch nu de ontwerpen zelf. De : eerste prijs werd behaald door W. van lAndringa de Kem-penaer en terecht! Men kan zich met deze keuze ge makkelijk vereenigen. De gedachte 'een grooten gloeienden klinknagel 'te teekenen welke in een gat door twee staalplaten wordt gestoken geeft een zuiver begrip aan van het wezen van het bedrijf en de ontwerper raakte daarvan in zijn suggestieve rbeeld stellig de quintessens. Terecht 'luidt het juryrapport als volgt: ,,De voorstelling is buitengewoon geslaagd, de fijnste nuances en overgangen van grijs en rood...." (ook hier is de cursiveering van ons. v. T.) dan zou men of tot het besluit komen dat de jury bij hare beoordeeling de eischen van het programma vergeten is óf wel, zich daar niets van aantrekkend, de teekening van de Kempe.naer terecht zóó mooi vond, dat zij niette min, met afwijking van de gestelde voorwaarden, toch daaraan den eer sten prijs toekende ! Dat chter deze teekening in de speciale toegepaste spuittechniek ten zeerste moest in boeten bij reproductie op email bleek onvermijdelijk. Hoe het ook zij, het ter uitvoering gekozen ontwerp kan zich (doordrenkt als het is van Cassandre's geest en van dien der moderne Fransche reclame-kunstena ren) stellig meten met het beste wat op dit gebied verscheen. Ook de belettering is duidelijk, hoewel heel wat minder fraai als die van met den tweeden en derden prijs bekroonde inzendingen. Daarvan kreeg Ir. Job Denijs den tweeden prijs met een gemenied ijzeren constructieonderdeel dat als het ware uit de diepte opdoemt met in dunne witte lijnen, tegen een donkerblauwen achtergrond, een ske let- en portaalbouw alsmede een mast en een brug. Dit ontwerp is geheel en al te rangschikken tot de z.g. ingenieurs-kunst, een bekwame hand verradend en een volkomen juist begrip van wat er geteekend werd maar het' geheel doet wat onrustig aan,Jterw!jl het gekozen leltertvn0 W. van Andringa de Kempenaer ie prijs sterk ^"op Duitache voorbeelden is geïnspireerd. Overtuigender, niet op afstands-werking berekend, doch ook wér sterker herinnerend aan het illustere voorbeeld van Cassandre, is het ontwerp dat den derden prijs verwierf, geteekend door FréDrost. Ten opzichte van deze inzending wordt in het juryrapport gezegd: De drie zich kruisende zwarte ijzerbalken tegen een lichte wolkenlucht, aan boven- en onderzijde afgesloten door eenvoudige roode banden met de fraaie letters, doen het goed. Aesthetisch is het geheel dus ver antwoord, maar het motief is weinig verrassend." * * * Wij kunnen deze meening niet onderschrijven want dat zou dan ook voor Cassandre's fraaie ontwerp kun nen gelden ! Hoofdzaak echter is wel dat men, door het uitschrijven dezer prijsvraag, een vondst gedaan heeft en het is te hopen, dat dit debuut van een ons tot nu toe onbekend talent gevolgd moge worden door werkstukken welke op eenzelfde hoogte staan als zijn klinknagel-ontwerp, want, niet waar, men moet het ijzer smeden als het heet is !.... Dat ook anderen tot goede oplos singen kwamen kan slechts verheugen. Een greep doende uit de onbekroonde inzendingen reproduceeren wij alsnog drie ontwerpen respec tievelijk onder motto: Akron", An" en Semper Ferrum". DEVRIE3frOBBE&cGOWNCHEM A. M. Cassandre

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl