DE GROENE AMSTERDAMMER Weekblad vóór Nederland Onder hoofdredactie van A. C. Josephus Jitta Redacteuren: L. J. Jordaan, F. G. Scheltema en M. Kann. Secretaris der redactie: C. F. v. Dam Keizersgracht 355, Amsterdam C - Telefoon 37964 - Postgiro 72880 - Gem. Giro G. 1000 Opgericht in 1877 No. 2946 Zaterdag 18 November 1933 De kentering in de S.D.A.P. Hel rapport van de herzieningscommissie uil de S,D.A.P. geeft blijk van een aan merkelijke kentering in den geest van die partij. Het is te verwachten, dat die kentering ook uit daden zal blijken. Een gezonde democratie is in Nederland heel wat beter te verwezenlijken met mede werking van de S.D.A.P., dan met de S.D.A.P. in oppositie. Dezer dagen is de publicatie te verwachten van Tiet rapport van de Herzieningscommissie uit de S.D.A.P. Reeds heeft de leider van die partij, tevens voorzitter van de commissie, in eenige artikelen in de Arbeiderspers de hoofdtrekken van het rapport samengevat. Uit dat overzicht blijkt een aanmerkelijke wijziging in den geest van de S.D.A.P. Hoe ver de evolutie van de S.D.A.P. zich reeds heeft voortgezet, blijkt duidelijk, wanneer men zich er rekenschap van geeft, hoe de S.D.A.P. aanvanke lijk stond tegenover ons Koningschap en hoe zij er thans tegenover staat. ' In zijn dezer dagen gepubliceerde herinneringen deelt de heer Schaper mede, dat een halve eeuw geleden onder het oude socialisme den arbeiders van begin af aan de haat en de afkeer tegen den Koning en de monarchie werden ingepompt. De socialistische arbeiders plachten in dien tijd te zingen: ,,dat troon en beurs en altaar valle". Thans schrijft het rapport: ..Evenals in andere landen, waar het Koning..schap de volksrechten niet aantast en de ont-.plooiing der democratie niet belemmert, kan ook ..in Nederland de sociaal-democratie de monarchie ,,erkennen als den grondwettigen staatsvorm. ,,steunend op de gezindheid van de meerderheid ..des volks". Onder de leidende figuren der S.D.A.P. is er een groote groep personen, aan wier trouw ten opzichte van het gezag en van onze democratische staatsinstellingen niet valt te twijfelen. Daarnaast is er een kleine groep, die er van houdt met de revolutie te coquetteeren. Dat laatste kan in kritieke tijden, als wij thans beleven, bedenkelijk worden, omdat de massa,. die zich meer door het gevoel, dan door het ver stand laat leiden, maar al te gemakkelijk wordt medegesleept in revolutionnaire avonturen. De terecht zoo aangevochten ontboezeming van Ir. (Jramer, dat hij zich van harte verheugde over de muiterij aan boord van de Zeven Provinciën, was een typisch symptoom van deze gevaarlijke mentaliteit. De vorige week heeft de heer Albarda dien aangaande in de Tweede Kamer opgemerkt, dat hij overtuigd was, dat de heer Cramer het enkele onvoorzichtige woord dadelijk zelf zou hebben teruggenomen, indien hij daarover niet zoo fel ware aangevallen, zoodat het terugnemen van dat woord hem onmogelijk werd gemaakt. Onder die omstandigheden ware zulks een lafheid geweest. Dat excuus is niet sterk. Het boetekleed heeft den politicus nooit ontsierd. Een bekend staats man placht dat kleed zelfs met gratie te dragen. Wie zelf nooit gezondigd had, zou den eersten steen hebben mogen werpen. Onder onze politici zijn er niet velen, die voor die functie in aan merking zouden zijn gekomen. Uit het rapport blijkt ondubbelzinnig, dat de S.D.A.P. den democratischen weg wil bewandelen en de revolutionnaire tactiek verwerpt. De S.D.A.P.. zoo staat er te lezen, is om twee redenen een democratische partij. Ten eerste, omdat zij haar strijd voert met de middelen en de methoden en langs de wegen der democratie. Ten tweede, omdat de democratie ook tot de doel einden der partij behoort, die zij in de toekomst volledig wil verwezenlijken., Het verslag verwerpt den overgang naar ge welddadige tactiek, behalve om principieele redenen ook om redenen van doelmatigheid. Blijkbaar heeft de commissie zich gespiegeld aan de merkwaardige tegenstelling tusschen de ervaringen in den laatsten tijd opgedaan met het socialisme in Duitschland en met het socialisme in Engeland, in de Skandiiiavische landen en in Zwitserland. In Duitschland^is het socialisme ver pletterd; in de andere genoemde landen heeft het daarentegen in de laatste weken belangrijke over winningen behaald. Het standpunt, dat de commissie inneemt ten aanzien van de verhouding tusschen kiezers en volksvertegenwoordigers, laat aan duidelijkheid niets te wenschen over. De commissie keurt het bindend mandaat af. Zij acht slechts een advies van de kiezers aan de volksvertegenwoordigers geoorloofd, welk advies door de gekozenen ernstig behoort te worden over wogen, maar dat niet vergezeld mag gaan van bedreigingen of waarschuwingen, die er het karakter van een. gebod aan zouden geven. De commissie verklaart voorts eenparig, dat een partij-organisatie slechts bij uitzondering en ten aanzien van zeer gewichtige aangelegenheden een voorafgaand advies aan de gekozenen behoort uit te brengen, en dat de partij-organisatie uiterst voorzichtig behoort om te gaan met haar recht, een gekozene, die eerlijk en nauwgezet naar zijn ernstige overtuiging heeft gehandeld, uit te noodigen zijn mandaat neer te leggen. De commissie verklaart tenslotte, dat zij geen oordeel wil uitspreken over de vraag, of de partij organisaties, die in den laatsten tijd adviezen over gemeenteraden hebben uitgebracht, alleszins wijze raadgevingen aan de gekozenen hebben verstrekt. Dat zwijgen is veelzeggend. En de vingers van den secretaris der commissie, Mr. (J. van den Bergh. een der slachtoffers van de bedenkelijke handelwijze der Amsterdamsche federatie tegen over dit zeer verdienstelijk raadslid, zullen getrild hebben, toen hij deze woorden uit zijn pen deed vloeien. Het valt te hopen en te verwachten, dat deze kentering in den geest der S.D.A.P. in de naaste toekomst ook uit de daden van haar afgevaardigden zal blijken. Het is te betreuren, dat er iri geen van de drie grootste gemeenten des lands meer socialistische wethouders zijn, die deze schoone theorie in daden kunnen omzetten. In Amsterdam en Rotterdam was dat onvermijdelijk. In die steden is gebleken, dat de S.D.A.P. voor de onvermijdelijke bezuini gingen niet mede de verantwoordelijkheid wilde Inhoud: 34' Prof. Mr. A. C. Josephus Jitta, Kentering in de S.D.A.P. ' Prof. Mr. F. G. Scheltema, De. intelleclueele balling. H. B. van der Eist, De Duitschers en Gencve. i.. J. Jordaan, Duitsche verkiezingen. Melis Stoke, Sinterklaasverrassingen. J. F. Dceve, Basserman. 5. C. van Wessem, Muziek. B. van Vlijmen, Cadeaustelsel. 6. Otto van Tussenbroek, Nieuwe uitgaven. j. Dr. Jac. P. Thijsse, Boomen in den winter. 9. Lou Lichtveld, De Spaansche? vrouw en de verkiezingen. 10?ir. B. Modderman, Japansche demonen. 12. Mr. H. Scholte, Tooneel. !3- L. J. Jordaan, Bioscopy. 14. Theo Uden Masman, Louis Armstrong. 15. C. A. Klaasse, Pretoria hypotheek. 16. A. Plasschaert en A. E. v. d. Tol, Schilder kunst. ij. Uit hel liladschrift van Jantje. Alida Zevenboom, Croquante croi/uetjes. 18. Melis Stoke, Het corporatieve gezin. 18?19. Theun de Vries, Alessandra maakt carrière, teekeningen J. J'. Doeve. 20. Charivaria. Letterraadsel. Omslag: Spslproblemen. Viooltj VoortreffelQfc» chocolade b» de» Een specks&hM. RINGER5 Let op den naam f dragen. In Den Haag is dat allerminst gebleken. In het voorloopig verslag van den Haagschen gemeenteraad over de begroeting voor 1934. nierken eerüge leden op, in wier woorden ik den Vrijheidsbond meen te herkennen, dat de sociaaldemocraten gebleken zijn niet betrouwbaar te zijn ten aanzien van gezonde gemeeiitefinanciën. Met den meesten nadruk voegen die leden daaraan toe, dat dit vernietigend oordeel niet geldt voor den heer Drees, den onlangs afgetreden wethouder van financiën. De nadruk, die op deze bewering wordt gelegd, moet blijkbaar vergoeden, wat er aan logica en argumentatie aan .ontbreekt. Immers de heer Drees heeft als wethouder van financiën steeds de medewerking gehad van zijn fractie. Er heeft in de practijk geen onderscheid bestaan tusschen het financieel beleid van de socialistische wethouders en dat van de socialistische fractie. Het rapport van de herzieningscommissie vestigt den indruk, dat men in de toekomst voor een ge zonde democratie op de S.D.A.P. zal kunnen rekenen. Dat is een heugelijk feit. Omdat een gezonde democratie in Nederland heel wat beter te verwezenlijken valt met de medewerking van de S.D.A.P., dan met de S.D.A.P. in oppositie. A. C. JOSEPHUS JITTA.