Historisch Archief 1877-1940
I*:
De Groene Amsterdammer vah 18 .November 1033
Wonderkinderen
Constant van Wessetn
Marie Louise Hartchal, een vroege
begaafdheid
Nieuwsgierigheid is een menschelijke eigenschap.
En het heimelijk verlangen naar het wonderbaar
lijke ook- .Deze beide eigenschappen gecombineerd
garandeeren het succes der wonderkinderen, in
casu de muzikale. Liefst moet het een beetje grie
zelig wezen van onmogelijkheid", van het
phenomenale. Daarom is het niet te boud beweerd, dat
de belangstelling voor wonderkinderen feitelijk op
het zelfde niveau staat als voor den goochelaar, al
weet men bij dezen laatste vooruit, dat het maar
goochelen is. Want komt men tenslotte niet voor
het zelfde, wanneer men vol spanning komt luiste
ren hoe een kind het werk van een groot componist,
door de vertolkingen van groote meesters ons be
kend,, zal .uitvoeren? Want het kan toch eigenlijk
niet en h«t gebeurt toch: hoe gebeurt dat dan?
Nu zjjn er verschillende soorten van wonder
kinderen: de .kinderen, wier ver ontwikkelde muzi
kaliteit een vroege begaafdheid is en de kinderen,
wier ver ontwikkelde muzikaliteit een vroegrijpe
begaafdheid is, feitelijk dus een abnormaliteit, een
tegennatuurlijkheid. Deze laatste zijn de soort, die
ons de griezelsensaties van het onmogelijke, dat
-mogelijk wordt, geeft. Dit worden de groote
sensationeele verschijningen, die vroeg bloeien en
vroeg verbloeid zijn of zich tot de wereldberoemde
virtuozen ontwikkelen, van wie men in de muziek
geschiedenissen leest, en wier dispositie een aan
geboren, overgeërfde of door dressuur verkregen
lichamelijke geschiktheid is geweest. Vooral in vroe
gere tjjden, toen sensatie op muzikaal gebied meer
nog dan tegenwoordig een middel tot geldmakerij
was, werden de muzikale wonderkinderen om de
eer- of geldzucht ,der ouders door een strenge,
schier meedoogenlooze dressuur (want wat was dit
laten oefenen van -kinderen dag en nacht, haast
zonder eenige kinderlijke ontspanning, anders?)
voor het podium afgericht -en meestal totaal ver
knoeid voor iets anders "dan het leeg sensationeele
der virtuositeit.
Er bestaat echter ook een ander soort wonder
kinderen, dat feitelijk geen wonderkinderen is,
DEN HAA6
AMSTERDAM
ROTTERDAM
XNDER
ZONEN
maar een vroege begaafdheid, een
soort voorlijkheid, die overigens
geheel natuurlijk tot ontwikke
ling komt en óók alle
eigena^iappen van een natuurlijke ontwik
keling behoudt, in de eerste plaate,
dat zij de vroegrijpheid, den
doodschen ernst der ouwelijkheid, mist.
Een dergelijk geval is dat met
de twaalfjarige Fransch-Belgische
pianiste Marie Louise Marichal, die
verleden week op een
Caeciliaconcert hier optrad en waarbij ook
op sympathieke wijze al het
ongezond-sensationeele was geweerd (ik
meen, dat zelfs op de concertaan
kondigingen de leeftijd niet of ten
minste niet opvallend was < naar
voren gebracht).
Wij beleefden er het genoegen
aan van een vroegtijdig ontloken
fraaie bloem. Wij hoorden, ondanks
het feit, dat er muziek van een
meester als Felix Mendelssohn
(diens concert in g kl. t.) ge
speeld werd, in de eerste plaats
een kind spelen, dat het beste gaf
wat kinderen ons kunnen geven:
levensvreugde, vreugde aan het
spelen van muziek, zonder die on
verwerkt aangeleerde wijsheden,
die dan uitsluitend naaperfjen der
ouderen blijven.
De kleine pianiste, die zelfs op
het podium niets van haar natuur
lijkheid inboette, had in ieder
geval een zeer goeden en
verstandigen leermeester gehad, die vooral
er op bedacht bleek de
gunstigeomstandigheid van eer vroeg aan
wezige begaafdheid niet doer een
africhten op het sensationeele in
den groei reeds te bederven en er
niet meer van te willen eischen
dan binnen het bereik van een
kind ligt. Het eenige sensationeele
lag m het laten optreden zelf. Maar
men verzoende zich er spoedig mee,
nu het aanleiding werd tot zpoveel
genoegen en waardeering van wat deze 12-jarige ons
liet hooren aan kinderlijke friechheid, levendige
vaart en ook nog kinderlijke onvolkomenheden,
zooals onvoldoende kracht der vingers, een struike
len over de eigen vaart in stoutmoedig uitgevoerd
snel passagewerk, .een te schallend pedaal-gebruik
(een echte liefhebberij van kinderen !). Maar daar
naast de onmiskenbare aanwezigheid van een groot
muzikaal talent, dat zich weet uit te leven in de ver
tolking der muziek, een rustige liefde voor d
muziek zelf, die aan dit spel aijn innigheid en vaak
schoonen. vorm. gaf; wat vooral aan den dag trad
in het fraaie, gebonden zingen der tonen in het
melodieuse ahdante tusschen de beide hoofddeelen.
Men hoort nu eenmaal aan sommige onmiskenbare,
schijnbaar kleine dingen, zooals den aanslag, den
juisten duur der tonen, de duidelijke teekening
van een frase, de dynamiek van een passage, de
ware muzikaliteit van een speler meer nog dan aan
de expressieve kracht van zijn spel die bij Marie
Louise Marichal overigens nog (en begrijpelijk) te
gering was. Maar wat deze reeds bereikte was geheel
op natuurlijke wijze gevormd, waarom dit spel ons
dan ook zoo in hooge mate verheugend en weldadig
aandeed en deze natuurlijkheid eerlijk gezegd, bij
zulk een jong kind meer op een wonder" liet
lijken dan de verbluffende en ongehoorde
virtuozentoeren op een zelfden leeftijd, die al te zeer de
gewelddadige dressuur der ouderen laat ver
moeden.
Marie Louise Marichal is geen Menuhin de
zulken zijn schaarsch maar een kind met een
buitengewoon gelukkige muzikale begaafdheid, in
den aanvang van een bloei, welke, bij een verstan
dige en vooral rnenschkundige leiding, de belofte
inhoudt, dat zij eens tot een der verheugendste
pianisten zal uitgroeien, die wij ons op het podium
wenschen kunnen.
Mogen de Goden over haar waken en ook het
publiek, dat het haar niet met een al te fanatiek
applaus dankt voor het genot van zulk spel en de
menschelijke zwakheden, die ook een kind aange
boren zijn, spaart.
Minister Van Schaik's Sinterklaas
Minister Van Schalk heeft een 'ontwerp tot
afschaffing van het cadeaustelsel in uitzicht gesteld
Wie een put graaft voor een ander valt er zelf in
Nieuwe uitgaven
Achter de schermen der Internationale Financiën
door Dr. Paul Einzig, vertaling Dr. J. G. Schoup.
D. van Sijn <fc Zonen, Rotterdam.
Hitler, hervormer of misdadiger? door Dr. W.
Bottema C.Az. N .V. Uitgevers Mij. Adr. Vlacq",
Amsterdam 1933.
De Gritenij Dantumadiel, fen Dr. J. Botke.
De Fryske Bibleteek, Nu. XXV. Utjown:
Fa. J. Kamminga, Dokkum, 1932.
Wat een Kantoorbediende moet weten, door
J. J. Stark. Practijk Bibliotheek No. 7. Uitg.
N.V. Maandblad Succes, Den Haag. l
Goed en Kwaad I. Dr. B. A. E. vanBenthem O.P.
J. J. Romen. & Zonen, Roermond-Maeseyck. -^
De Cid, buitengewoon vrij bewerkt naar
Cornëille door J. G. L. Nolst Trénité, 3de drukj
Haarlem, H. D. Tjeenk Willink & Zoon N.V. +j
Abrégéde l'Histoire de la Littérature framjaise
avec une anthologie door Dr. J. B. Besangon en
W. Struik. J. B. Wolters St. Anme-Groningen-!
La Haye-Batavia.
De Uitbreker, spel in n bedrijf, vrij naar het
.Engelsch van Ella Adkins door Charivarius^
Een Verrassing aan het eind, vrij naar het
Engelsch van Ella Adkins, door Oharivarius. Haarlem,
H. D. Tjeenk Willink & Zoon N.V. :