Historisch Archief 1877-1940
*$
s?*Ticj*1
Boomen in den
winter
Dr. Jac. P. Thijsse
Het komt altijd nog als een verrassing, dat de
boomen opeens bladerloos staan. Weken achtereen
hebben wij het loover zien verkleuren, zien
neerdwarrelen in het bosch, zien weggebezemd worden
van de straten en een eenvoudig rekensommetje
, moest wel de overtuiging geven, dat binnen korten
tijd het laatste blad zou vallen. Maar nu, in den
helderen vriezenden morgenstond is het toch iets
nieuws en onverwachts dat er meer licht is dan
anders en dat de boomen een ander figuur maken
tegen de klare lucht. Het wordt weer lekker
winter !
De boomen komen nu nader bij ons, vertoonen
ons hun persoonlijkheid met grooter vertrouwen.
De ontbladerde tak met zijn knoppen geeft een
duidelijk beeld van de verrichtingen en vooruit;
zichten van den boom. Aan eiken tak is gemakkelijk
de plek te vinden, waar de groei voor het nieuwe
jaar is begonnen, 't Is een ringvormige ruwheid,
gevormd door de litteekens, door de kno pschubben
achtergelaten toen zij afvielen. Ik heb erjop onze
foto een kruisje bij gezet. Onze esschentak hèft
dus in het afgeloopen jaar een verlengstuk ge
maakt van twaalf centim eter lang, met een flinken
eindknop en vier paar dikke zijknoppen, boven
dien nog twee of misschien drie paar kleine
zijknopjes in het gebied van de jaargrens.
Eén zijknop van het vorig jaar heeft een
zijtakje geproduceerd, de andere is blijven
slapen, dat doen knoppen dikwijls.
Onder eiken zijknop zien we het litteeken
van het afgevallen blad, een aardig
schildvormig figuur met een donkere
stippelteekening er in, de breukvlakjes van de
vaatbundelstrengen, waardoor in den zomer het
transport geschiedde van ruw en toebereid
voedsel vice versa naar het blad. Deze
litteekens zijn voor de verschillende boom
soorten zeer verschillend in grootte, vorm
De Groene Amsterdammer van 18 November 1933
en teekening en uitermate karakteristiek. Ieder
kent natuurlijk het groote hoefijzervormige litteeken
aan de kastanje, dat van de els is halfcirkelvormig
en ook heel mooi. Els en eik zijn weer heel anders.
In het algemeen zijn die litteekens het mooist
bij de boomen met dikke twijgen en groote bla
deren, zooals de hemelboomen, sumacs en aratta's
uit onze parken. ...
Welk een verscheidenheid ook in kleur en struc
tuur van de schors der jonge twijgen, een kleur,
die zich trouwens in den loop van den winter nog
belangrijk kan wijzigen; denk maar eens aan beuk.
berk, linde en els. Doch hoe de kleur ook zij, al
tijd vertoont die schors heel eigenaardige puk
keltjes en spikkeltjes, die ook alweer typisch zijn
voor elke soort van boom of heester en evengoed
als van de blad-litteekens kunt ge daarvan een
fraaie en onderhoudende teekeningenverzameling
aanleggen. Bij onzen esch vallen ze niet zoo heel
duidelijk in het oog, maar ge, herinnert u waar
schijnlijk wel de hooge pukkels op de dikke
vliertakken en trouwens bij den kastanje zie je ze ook
dadelijk. Zeer duidelijk komen ze te voorschijn bij
onze gewone inlandsche vogelkers en bij de oudere
takken van elzen en berken, ook bij de aheelen.
Misschien vergeet ik er nog, die alweer mooier
zijn, die moet ge zelf maar probeeren te vinden.
Nu hebben we nog geen woord gezegd over de
knoppen zelve. Die zijn bij onzen esch heel mooi
van vorm, eng gesloten in hun schubben, die
donkergroen zijn, bij zwart af. Maar de knoppen
van iedere boomsoort zijn het bekijtan
overwaard, zoowel de kolossale van den kastanje als
de bijna onmerkbare aan de boerenjasmijn, de
lange spitse van de beuk, de karakteristiek scheeve
van de linde, de gesteelde van. den els enz. enz.
In iedere knop zit de bebladerde twijg besloten,
die het volgend voorjaar zal uitgroeien, dikwijls
nog met bloesem er bij en ook weer de teere
groeipunten voor verdere ontwikkeling in volgende
jaren. Dat heele geval is den langen winter door
onderhevig aan krakende vorst en verdrogende
oostenwinden of felle westerstormen. Daarom
lijkt het ons zeer doelmatig dat die teere loot om
sloten is door een afdoend hulsel van
knopschubhen, dikwijls nog versterkt door haren,
gommen en vernis. We hebben dat van jongsaf
allemaal bewonderd aan den kastanjeknop een
van de weinige
kinderkèns in
penbaard.
verb ijste
en een
op per
kun
sche
natuui dingen, die den
de school worden
geoMaar nu is het al weer
rend, dat veel boomen
menigte struiken het weer
best zonder die bescherming
nen stellen zooals de
Kaukasivleugelnoot, de vlier, de kam
perfoelie en ook de wilde rozen.
Daal" moet nog heel wat gestu
deerd en geëxperimenteerd worden
eer deze verwondering overgaat in
wat wij kennis [noemen. De bewon
dering zal er niet minder op worden.
Boekverkooping
Een takje
aan een esch
op 23, 24, 27, 28 November a.s.
te houden door A. J. v. lluffel's
Antiquariaat, Trans 13,
UtrechtWerken afkomstig uit de bibliotheken van
Dr. ,T. W. Jenny Weyerman; Dr. cheiri.
E. A. K.; een verzameling geïllustreerde
werken afkomstig van een Buitenplaats in
de provincie Utrecht e. a. Kijkdagen 20 en
22 November van 10-üuur.
Smaak is
verschillend ....
De een prefereert effen
wit, een ander gekleurde
randen, een derde geheel
gekleurd, MAAR ALLEN
ZIJN HET EENS, dat de
kwaliteit moet zijn
PYRAMID
ZAKDOEKEN
FABRIKAAT TOOTAU
CED. HANDCUSM.
OP EIKEN ZAKDOEK
Nieuwe uitgaven
Moderne Vrouwenkruistocht, door A. E.
TalensEbbens. Uitgave N.V. Uitg. Mij. AE. E. Kluwer,
Deventer.
Dit boek toont aan, hoe de huidige crisis in
mensch en samenleving uit beider historisehen
ontwikkelingsgang noodzakelijk is ontstaan en
hoe zij langs evolutionnairen weg tot prinoipieele
oplossing kan worden gebracht.
Een geschiedenis der Joden, vertaling uit het
Duitsch door Dr. J. L. Snethlage. Van Loghum
Slaterus' Uitg. Mij. N.V. Arnhem. 1933.
Grondslagen en Problemen der nieuwe kuituur
in S ow f et- Rusland. Henr. Koland Holst-v. d.
Schalk. N.V. Em. Querido's Uitg. Mij. Amster
dam.
De Harmonie der dingen, drie studies over
doeloorzaken en doelmatigheid in de natuur door
Dr. E. D. Baumann. A. W. Sijthoff's Uitg. Mij.
N.V., Leiden. 1933.
Dit zijn geneeskundige, historische en wijsgeerige
overpeinzingen, welke in deze studiën over
doeloorzaken en doelmatigheid hebben samengewerkt
tot een ander resultaat dan in uitsluitend wijs
geerige verhandelingen over dit probleem pleegt
te worden bereikt.
Koord-Brat>antscli Sagenboek door J. B. W.
Sinninghe. Uitgeversbedrij f Eigen Volk".
Scheveningen. Dit hoek bevat Mythologische sagen,
Duivelssag.cn, Legenden of Christelijke sagenj Histo
rische sagen en sprookjes.
Der Ha/en von Vlissingen, seine Stelhmg und
Entwicklungsaussichten im internationalen
Verkehr, door Dr. Erich A. Kautz. Verlag von Gustav
Fischer, Jena.
Dit boek is uitgegeven door het bekende Institut
für Weltwirtschaft und Seeverkehr te Kiel. Het
is het eerste groote wetenschappelijke werk, dat
over de haven van Vlissingen is geschreven,
strikt wetenschappelijk en objectief 'in eene sfeer,
die propaganda of tendenz uitsluit. H;t bestaat
uit twee deelen.
Koninkl. Bloemkweekerij Wilhelmina,"
Charles van Ginneken & Zoon, Zundert, N.B. .
Het van ouds gunstig bekende adres voor
Dennen, ter bebosscbing (uitsluitend inheemsch zaad)
Exotische Dennen- en Sparrensoorten,
Bosch- en Haagplantsoen,
Boomen en Heesters.
Catalogi op aanvraag gratis en franco
Tel. interc. No. 1. Telegram-Adres: Wilhelmina, Zundert