? TT, * b r Bt' L "31 jf" i'" De Groene Amsterdammer van 25 November 1933 <4o. 2947 ' Speciale autowegen J. M. A. Kroes Lid van het bestuur der IVecl. Ver. voor Auto-Snelwegen , Historie en toekomst Het] dezen zomer in het Kon. Instituut van In genieurs te 's-Gravenhage gehouden congres der Nederlandsche Vereeniging voor Auto-Snelwegen, (N.E.V.A.S.),' heeft het vraagstuk der speciale ? autowegen, dat de vorige Begeeringen ondanks jarenlange actie dezer vereeniging niet tot een op lossing hebhen willen brengen, in het brandpunt v*n.de openbare meening geplaatst. De nieuwe Begeering heeft te dezen opzichte nog,geen stelling.genomen. Vermoedelijk is zij het terrein aan het verkennen, doch als de voorteekenen ons,niet .bedriegen, dan mogen wij,van haar ' een sympathieke houding te dezer zake verwachten. De propaganda voor speciale autowegen hier te 'lande heeft tot nu toe een merkwaardig verloop gehad. Zij dateert reeds van elf jaren her. Immers, in 1922 gaf de heer S. ten Bokkel Huinink een door hem ontworpen en door zijn ingenieurs verder uitgewerkt plan tot aanleg van een autoweg op beton-viaduct van Amsterdam langs Schiphol, Aalsmeer; Leiden-Oost, Voorschoten, Stompwijk (met een zijtak naar Den Haag) Zoetermeer-Zegwaard naar Rotterdam aan de openbaarheid prijs. De inkomsten zouden worden verkregen uit een eigen dienst van ruim 100 luxe autobussen voor 60 a 80 personen, door een geregelden dag- en nachtdienst tusschen de drie groote centra. De aangevraagde concessie werd evenwel gewei gerd wegens bezwaren van de Nederlandsche Spoor wegen, en zoo tuimelde dit plan van de baan. Waterstaat en de Spoorwegen waanden, het kind dood, maar het bleek slechts bewusteloos te zijn. Na eenigen tijd hief het zich weer_pp en het her stelde met meer levenskracht dan het ooit tevoren had bezeten. * * t In October 1927 werd het herstelde kind, dat inmiddels broertjes en zusjes o.a. in Italiëen Duitschland had gekregen, in een eveneens in het Kon. Instituut van Ingenieurs gehouden bijeen komst enthousiast begroet en terzelfder ure kreeg het kind een verzorgster aan wie de naam N.E.V. A.S. werd toegedacht. Groote mannen uit de nieu were verkeerswereld namen als vertegenwoordigers van K.N.A.C., A.N.W.B., B.B.N. enz. aan die ver zorging in het N.E.V.A.S. bestuur deel en enkelen hunner kregen, in diverse kwaliteit, zitting in de geheim-werkende Bijkscommissie van overleg voor de wegenverbetering. Wat er in die commissie is bekokstoofd is nim mer volkomen bekend geworden, maar wel weten we, dat in Nederland de speciale autowegen zijn uitgebleven. Op zekeren dag, even voor St. Nicolaas in 1930, kwam een meerderheid van het toen malige N.E.V.A.S.-bestuur met een verrassing. Die meerderheid, toevallig de combinatie van de vertegenwoordigers van de groote verkeersbonden, wilde N.E.V.A.S. een organisatorischen zelfmoord als verzorgster doen plegen, onder het mom, dat de gedachte der speciale autowegen nu voldoende tot de autoriteiten was doorgedrongen ! Na den dood van de verzorgster zou het inmiddels acht jarige kind ter beschikking van de Begeering wor den gesteld. Het snoode zelfmoord-plan is evenwel mislukt. Er was een statutaire meerderheid van minstens 2/3 op een ledenvergadering noodig, welke verga dering op 3 December 1930 werd bijeengeroepen. Toen de bestuursmeerderheid geen enkelen waar borg bleek te kunnen verschaffen, dat er werkelijk ? speciale autowegen zouden worden aangelegd, en dat de Begeering de zorg voor het jonge kind zou overnemen, stemde de ledenvergadering het zelf moordplan radicaal af, zoodat de toenmalige be stuursmeerderheid een welverdiende nederlaag leed. De verliezende partij ging spoedig heen en N.E. V.A.S., met nieuwe en onafhankelijke bestuurs krachten aangevuld, hervatte haar zorg voor den specialen autoweg. Dat die zorg dringend noodig was, is uit de ervaring sindsdien wel gebleken, want de vorige minister van Waterstaat heeft al het mogelijke gedaan om deze zaak den kop in te druk ken. Ook na d« verschijning in Mei 1931 van de brochure ,,Vrij baan voor de toekomst" van ir. A. A. Mussert, die daarin scherpe critiek op het Bijkswégënplan 1932 leverde en een warm pleidooi hield voor speciale autowegen (al vergat hij den initiatiefnemer Ten Bokkel Huinink te noemen) bleef minister Beymer'met zijn staf voor den spe cialen autoweg Oost-Indisch doof. Wie daarvan bewijzen wil hebben, leze het ver slag van het N.E.V.A.S.-congres bijv. in de N.B.C. van 18* Juli Avondblad en 19 Juli Ochtendblad er op na. Om tal van redenen is de urgentie van spe ciale autowegen op dat congres opnieuw aange toond, ook zijn de eischen waaraan speciale auto wegen o.i. behooren te voldoen, in de diverse dag bladverslagen duidelijk vermeld. Van allerlei zijden hebben wij, ook uit rechtsche en linksche politieke kringen o.a. van de Arbei derspers ? blijken van sympathie en aansporingen tot mér propaganda ontvangen. Dit stemt ons tot groote voldoening. Doch er is meer, dat ons tot vreugde stemt. Kort na de N.E.V.A.S.-vergadering heeft de nieuwe minister van Waterstaat geantwoord op de vragen in tweede instantie van het TweedeKamerlid dr. van der Waerden betreffende den ontworpen Bijksweg Amsterdam-Den Haag. Minister Beymer had zich, in weerwil van ernstige waarschuwingen in parlement en pers (vooral óók van de zijde van N.E.V.A.S.) vastgeklemd aan het traject over Sassenheim, dat van daar af tot Den Haag 40% van de totale lengte uitmaakt en voor werkelijk snelverkeer onbruikbaar is. Bij het be treffende onteigeningsontwerp zou minister Bey mer de Kamer, op verzoek van vele leden, in de gelegenheid hebben willen stellen, een keuze te doen tusschen het traject over Sassenheim en het (door N.E.V.A.S. geprefereerde) traject beoosten Leiden, aansluitende op den nieuwen weg naar Botterdam. Maar op 19 Mei j.L, enkele dagen voor zijn heengaan, trok minister Beymer, formeel daartoe gemachtigd, het onteigeningsontwerp in. De keuze scheen op het departement ten gunste Van Sassenheim het traject vol boomen en zij wegen te zijn beslist. Toen de heer van der Waerden 13 Juni d.a.v. zijn vragen daarover tot Waterstaat richtte, was minister Beymer reeds door minister Kal f f vervangen. De nieuwe bewinds man plaatste 27 Juni zijn handteekening onder een blijkbaar door het departement opgesteld antwoord, waarin het ,,niet waarschijnlijk" werd geacht, dat het de bedoeling zou zijn geweest, een keuze tus schen het voorgenomen werk en een andere oplos sing op den voorgrond te stellen". En voorts dat sinds de wijziging van de onteigeningswet, vervat in art. 51 der wegenwet, in werking is getreden, medewerking van den wetgever om onteigening ten behoeve van den aanleg van wegen mogelijk te maken, niet weer is vereischt. Allemaal goed en wel. Maar de toegezegde keuze tusschen de twee tracé's kon hierdoor niet in den doofpot worden gestopt. Zoodat de heer Van der Waerden enkele dagen na 27 Juni nieuwe vragen tot den nieuwen bewinds man richtte. Na het N.E.V.A.S.-congres kwam het verheu gende antwoord van minister Kalff, dat met den aanleg van de werken niet Kal worden begonnen voordat bij de behandeling van de begrooting over dien wegenaanleg voor het jaar 1934 gelegenheid zal heb ben bestaan, deze aangelegenheid opnieuw te be spreken. Die gelegenheid is er dus nu. Wij brengen gaarne een woord van hulde aan minister Kalff voor dit van grooten onafhankelijkheidszin (tegenover de doordrijver» ran het on bruikbare traject Sassenheim-Den Haag) getui gende antwoord. Geen mensch met eenig doorzicht twijfelt nu nog aan de overwinning van het traject linea-recta door maagdelijk gebied van Amsterdam langs Aalsmeer en beoosten Leiden, met een verbinding van beoosten Voorburg over den nieuwen Delftscheu weg naar Botterdam. De verbinding Amsterdam-Botterdam zal dan, oostelijk buiten Den Haag langs, op zeer logische wijze zijn verkregen, tot voordeel van beide groote commercieele en industrieele centra, terwijl de via Bodegraven geprojecteerde tweede Rijksweg Am sterdam-Botterdam dan achterwege kan blijven, hetgeen vele milhoenen zal besparen. Voorts kan aanmerkelijk worden bezuinigd door den nieuwen weg uitsluitend voor het autoverkeer in te richten en toegankelijk te stellen. Ten aan zien van Botterdam-De'ft-Hoornbrug is dit helaas niet meer te herstellen maar ten aanzien vaa het nieuwe traject van laatstgenoemd punt tot Amsterdam is die mogelijkheid nog ten volle aan wezig. Wij hopen van harte, dat Begeering en Par lement van die mogelijkheid gebruik zullen maken in het belang van de veiligheid en van de schatkist. Wat de veiligheid aangaat: jaarlijks verliest het Nederlandsche volk 500 van zijn zonen en dochteren door den gewelddadigen dood van het wegver keer, terwijl jaarlijks minstens 2500 menschen meer of minder deerlijk door de wapens van den yerkeersduivel worden gewond. De oorzaak ligt voor een belangrijk deel in het mengen van snel- en lang zaam verkeer. Aanleg van nevenbanen voor lang zaam verkeer langs de nieuwe autowegen put de schatkist onnoodig uit, want dat langzame verkeer kan naar de bestaande oude wegen worden ver wezen. Het autoverkeer neemt met den dag toe; het aantal auto's in ons land is in de afgeloopen 25 jaar meer dan verdubbeld. Thans bedraagt het 175.000 Over 5 jaar zal het wellicht verdrievoudigd zijn, daar de toeneming der laatste maanden alweer veel sneller gaat dan wij de laatste (crisis)-jaren gewend waren. Nagenoeg iedereen, wiens tijd geld waard is, heeft behoefte aan auto-transport. Het is de taak van de Begeering, zoover vooruit te zien, dat zij zorgt, een doelmatig net van spe ciale autowegen in ons land, mede in aansluiting aan dergelijke verbindingen in de ons omringende landen, tijdig gereed te hebben. Millioenen kapitalen liggen op goede belegging te wachten, arbeidskrachten zijn er in overvloed en de materialen zijn goedkooper dan ooit. Wij hopen, dat in het kabinet-Colijn de noodige mannen aanwezig zijn om deze schoone taak voor de toekomst van Nederland op de meest efficiënte wijze tot een goed einde te brengen. ; <u u f 11.50 Abonnementsprijs van DE GROENE" per jaar: Nederland f 10. Indië(Zeepost) 10. (mail). . 13.50 Argentini Belgi Duitschland Egypte Frankrijk Griekenland Oostenrijk Spanje Tsjecho Slowakije Zuid-Afrika Denemarken Itali Noorwegen Zweden Engeland \ Zwitserland Amerika Australi Azi f 13.50