l ? I Perspectieven De vlucht van de P H O S T is een demonstratie ?van de verbeteringen, die te bereiken zijn, wanneer de Posterijen ertoe konden overgaan een afzonder lijken luchtpostdienst in te richten tusschen Am sterdam en Batavia. Met de huidige luchtmail verstrijken n,l. vier weken, vóór antwoord op een verzonden brief wordt terug ontvangen. Pander's Postjager is zoo snel, dat het toestel binnen veertien dagen kan terugkeeren. Immers, dank yjj de kruissnelheid van 300 km. per uur kan het toestel in 5 dagen van Amsterdam naar Batavia vliegen, in 4 dagen (het tijdsverschil bedraagt 7 uur tusschen beide steden) van Batavia naar Amsterdam. Bekent men bij deze 9 vliegdageu per rondreis nu nog drie behandeldagen voor de mail in Indiëen 2 voor Nederland, (waar immers verzending kan plaats hebben met de nachtpost treinen), dan zijn juist twee weken verstreken sinds bet toestel Schiphol verliet. * ' * .' f , ' . »_* .: . ?Ji r De tweede verbetering, die dePHOST wil demonstreeren, is de vermindering der kosten van den luchtpostdienst op Indië. In de Memorie van Antwoord op het Voorloopig Verslag van de Postbegrooting heeft Minister de Wilde medegedeeld, dat de Nederlandsche Administratie der Posterijen over de drie verstreken kwartalen van dit jaar op den luchtpostdienst bijna een millioen gulden heeft toegelegd, ongeacht de 150.000 gulden, die de Indische Administratie bijpast. Een rondvlucht van den huldigen dienst kost nl. rond 50.000 gulden, terwijl de opbrengst van het speciale luchtrecht op rond 23.000 gulden kan worden gestald. Een rondvlucht van den Postjager echter is begroot op rond 25.000 gulden. Eén kg. luchtpqst» brengt ongeveer 35 gulden op. Per rondreis heeft de Postjager dus slechts 750 kg., d.i. 'per «nkele reis 360 kg. post noodig om de kosten van de vlucht te dekken. Daar het gemiddelde kwantum luchtpost thans reeds 300 kg. per week bedraagt, zal er niet veel aan ontbreken of een dienst met toestellen van het type Postjager zou rendabel zijn. Verbetering van de postale prestatie en ver mindering van het drukkende deficit zijn dus de twee voordeelen, die Pander's Postjager op zijn vlucht naar Indiëdemonstreeren wil. Nu kunnen deze verbeteringen alleen bereikt worden dopr splitsing van post en passagiers. Het leit, dat de Indische Post voor de eerste rnaal in haar historie een vervoermiddel gevonden heeft, dat de post sneller dan de passagiers en met slechts weinig kosten meer dan haar opbrengst is, over den weg van 14.000 km. tusschen Amsterdam en Batavia kan vervoeren, zal niet nalaten van invloed te zijn op de verdere ontwikkeling van den luchtdienst op Indië. Deze suprematie over het verkeer met passagiers maakt de luchtpost onafhankelijk van elk ander vervoer en zal haar dus op den duur zelfstandig maken. Daaraan is niet te ont komen. De historische vervoerseconomie kent daar verscheidene voorbeelden van. Zoo zijn immers de petroleummaatschappijen overgegaan teo het bouwen van een speciale olievloot, zoodra zooveel olie zóó geregeld moest worden vervoerd, dat een zelfstandige dienst financieel mogelijk werd. || Wie dus zegt, dat de Postjager splitsing brengt tusschen post en passagiers is in zoo verre juist, dat, deze splitsing wel geaccentueerd wordt door het toestel, dat thans een studie vlucht naar Indi maakt, maar in wezen toch de consequentie is van den eigen aard der postale verkeersbehoefte feusschen beide deelen van het Rijk en de mogelijkF. Spittel heden die de luchtvaart biedt. Als de post in staat is «en eigen, beteren dienst in te richten, wordt dit voor haar.een economische plicht. Daarbij komt, dat een rondgang van veertien dagen met toestellen; van het huidige type Post jager nog niet het laatste woord is in deze zaak. De verkeersbehoefte van de wekelijksche corres pondenten in Indiëen hier is eerst ten volle gedekt, wanneer er een dienst zou worden onderhouden, waarbij binnen n ;week antwoord op een ver zonden brief wordt teruggebracht. Om deze prestatie te behalen z&l tyet niet alleen noodzakelijk zijn de snelheid van dei toestellen nog verder op te voeren, maar tevens langere trajecten per dag af te leggen. Dat stelt nog andere eischen aan het toestel en vooral aan de navigatie; maar als men ziet hoe snel de luchtvaart zich de laatste jaren heeft ontwikkeld, dan behoeft er niet aan getwijfeld te worden of de technijek zal ook die prestaties leveren. ? \ * ' * : ;* Zoo gunstig de situatjie van de post wordt na de scheiding, zoo ongunstig zal zij zijn voor het vervoer van passagiers. De techniek is er nl. nog niet in geslaagd een toestel te construeeren, waar mede passagiers rendabel kunnen worden vervoerd. Een passagiersdienst is uit den aard der zaak min der snel dan een speciale postdienst. Daardoor zijn de kapitaalkosent aanzienlijk hooger. De renta biliteit van het passagiersvervoer door de lucht zal dus gezocht moeten worden in een tegengestelde richting als bij den luchtpostdienst. De variabele kosten zullen moeten beperkt worden. Het gebruik van zg. ruwolie (gasolie) belooft een der middelen te worden, waarmede die vermindering kan worden bereikt. Maar evenals bij alle andere vervoer middelen /.al ook de ,.Masscnhaftigkeit" van de vliegmachine voor passagiers opgevoerd moeten worden. Voor een dienst op Indiëkomt dan de groote vraat? aan de orde of er tusschen Amsterdam en Batavia voldoende passagiersverkeer plaats vindt om een passajjiersdienst met ,,Massetihaftige" vliegmacbines mogelijk te maken. Het zwaarte punt van den huldigen vliegdienst voor passagiers ligt, zooals bekend, in Engelsch-Indië, waai- de overige verkeersmiddelen nog slechts gebrekkig zijn ontwikkeld en dus groot-e behoefte bestaat aan snelle vervoergelegenheid. De Engelschen zijn echter bezig hun eigen vliegdienst te ver beteren en de lijn te verlengen, zoodat er met zekerheid op moet worden gerekend, dat onze dien'st niet zonder scherpe concurrentie blijven zal. Blijft er dan tusschen Amsterdam en Batavia voldoende verkeer bestaan voor de vliegmachine? Het Rijk, noch de groote Indische firma's hebben er immers belang bij of hun uitvarende en repatrieerende ambtenaren een paar weken eerder over zijn. Verlofgangers zullen zelfs voorkeur blijven geven aan de reis per schip, ter wille van het recreatieve element in een zeereis. Wel zullen er zakenmenschen zijn, die de hoogere kosten aan een luchtreis verbonden, zullen willen dragen, als zij sneller over zijn. Maar zal dat contingent groot genoeg zijn om de massenhaftige" vlieg machine te vullen? Het ziet er niet naar uit. Volle lading wacht die groote vliegmachines eerst, wanneer zij zich begeven op de heirwegen van; het verkeer, die onmiskenbaar de Oceanen overspannen. Rentabiliteit van passagiersvervoer zal niet alleen gezocht moeten worden in het omlaagbrengen der variabele kosten maar ook in uit breiding van het net, totdat het de geheele wereld omspant. De luchtlijn naar Indiëwordt dan een onderdeel van de groote lijn, die thans reeds' be varen wordt door de samenwerkende Nederlandsche scheepvaartmaatschappijen: Nederland-Indi -Australie-Afrika-Zuid Amerika-Noord Amerika-Nederland: round the world. Dat oceaanverkeer nog slechts een kwestie van een paar jaar is, daaraan twijfelt wel niemand meer, nu de Amerikanen zoo ver gevorderd zijn, dat de vliegbooten voor dat verkeer begin volgend jaar reeds zullen proetvliegen. Nederland neemt een positie in de wereld in, die het in staat stelt actief deel te nemen aan dat wereldverkeer over de Oceanen. Bovendien biedt de Indische lijn een uitstekende gelegenheid tot proeven, /ooals de K.N.l.L.M.-nu reeds drie dagen op de bootreis bespaart, door naar Aledan te vliegen, zoo zou kunnen begonnen worden rnet een dienst Amsterdam?Cairo op de booten der beide Scheepvaartmaatschappijen. Vervolgens zou den dan de vliegbooten kunnen worden gecon strueerd, die de zeeschepen hoe langer hoe verder kunnen nagaan, totdat men in staat zou zijn het geheele traject af te leggen. Dan is de ontwikkeling van de vliegboot over den Oceaan de laatste stap.