De kelder van een modern ketelhuis -» i. waar is, van het beeld dat we zien op de hoogtepunten van de beschre ven baan. Maar dat het beeld, dat we nu waarnemen eenzijdig is, overdreven en verteekend, al nemen wij misschien op dit oogenblik een grooter horizon waar, zien we verder om ons heen, dan weer in jaren mogelijk zal zijn. Het is ongehoord dat er een overvloed is, terwijl millioenen te kort komen en dat, als die overvloed verder stijgt, er nog hongerende millioenen bij zullen komen. Er mankeert heel wat, er hapert te veel aan productie en arbeid. Maar die met n pennestreek, autoritair en nationaal, te organiseeren, zal zeer zeker een gruwelijke vergissing" blijken te zijn, Aan den anderen kant: er moet ingegrepen worden. Dit mag niet niet meer voorkomen. En de eenige weg om verdere rampen te verhinderen, zal blijken te zijn een codificeering van den arbeid, waarbij het vrijheidsprincipe zoo weinig mogelijk wordt aangetast. De gebeurtenissen zijn reëel, maar de hartstochten die zij ontketenen, doen ons de dingen op dit oogenblik anders zien dan ze zijn en verleiden ons theorieën en stelsels te proclameeren, die/ geen stand kunnen houden. Wat des te gevaarlijker is, als men weigert zich er rekenschap van te geven, dat voor een groot deel die theorieën, en ik bedoel hier de fascistische theo rieën, moeten dienen om instinctieve passies als heerschzucht en agressiviteit te bemantelen. Dat doen zij dan ook maar karig. Zullen wij door de doodelijke sikkel worden neergemaaid? Neen. Wij want wij Hollanders zijn nuchter genoeg komen er wel weer boven op. Het kan zijn dat anderen ons iets voor zijn. Misschien tijdelijk vóór. Maar en nu laten wij dat afgrijselijke verhaal van den slinger voorgoed los er zijn teekenen dat Engeland, dat land dat excessen schuwt, overdrijving haat en nauwelijks revo luties gekend heeft, het keerpunt van de crisis al voorbij is. En Ameri ka ? Meer dan wij hier kunnen beseffen, is daar de smak verpletterend geweest. Maar ook de opzet van den herbouw is daar het grootst en het meest reëel. Het duidelijkst aangepast aan de feiten, zooals zij zijn, en vrij van hartstocht en zoogenaamde principe's. Het kan zijn, dat daar een aanvang gemaakt wordt met de beteugeling van de machine, van de productie. Het kan zijn, dat Franklin D. Roosevelt met al zijn verschillende code's een charter van den arbeid schept dat de wereld bevrijdt uit den chaos van gisteren. Het kan zijn en het moet gebeuren. Niet door principes-berijdende extremisten of schorgeschreeuwde beethoofden maar door mannen (wij hebben ze wellicht ook, in prof. Goudriaan en prof. Veraart), die maar een hél klein vonkje genie hebben, evenwel genoeg om het wisselend patroon te herkennen in den loop der gebeurtenissen. AMSTERDAM KALVERSTRAAT 178 FRAAIE KERSTGESCHENKEN VAN BLIJVENDE WAARDE