Historisch Archief 1877-1940
Mensch en machine
19
16 December 1933
».
*;
de werkende bevolking van het land in bewuste en actieve bouwers van de
klasselooze socialistische maatschappij. Reeds zijn er voorteekenen, dat
het ophanden XV11 de partij-congres dit nog eens extra zal onderstreepen.
In dien zin beroemde Stalin in het voorjaar van 1932 zijn partij
erop, dat zij het Eerste Vijfjaarsplan vervuld had en de grondslagen
gelegd voor de uitvoering van het tweede: het land veranderd in
?een industrieel land, waaruit de kapitalistische elementen verdrongen
waren, terwijl hét-front van de socialistische bedrijfsvormen verbreed
?was'endéoeconomische basis was gelegd voor de vernietiging van de
klassen, , voor den opbouw van de socialistische maatschappij; een
industrie geschapen, die niet slechts in staat was het bedrijfsleven in
.zijn geïieel opnieuw uit te rusten en te reorganiseeren, maar ook het
transportwezen, ook den landbouw, op den grondslag van het
socialisme; de kleine en verbrokkelde landbouw op het spoor van
het collectieve groote bedrijf gebracht, waardoor de oeconomische
basis'van het socialisme in het dorp verzekerd is en de mogelijkheid
van herstel van het kapitalisme in de Sowjetunie vernietigd. In het
rapport van de Staatsplancommissie omtrent de uitvoering van het
Eerste Vijfjaarsplan wordt geconstateerd: De overwinning van het
Vijfjaarsplan heeft ontegenzeggelijk de historische juistheid bewezen
van de leeringen van Marx en Lenin ten aanzien van den weg tot
?de emancipatie van de uitgebuite en verdrukte massa van de macht
van het kapitaal en ten aanzien van den opbouw van een nieuw
«n hooger sociaal stelsel: het socialisme".
, Menigeen ziet in deze en dergelijke uitlatingen gedwongen fraaiigheid,
frazes, waarachter de Sowjetmacht de vorming van een oeconomisch
machtsapparaat verbergt, als waarover iedere andere
staatkundig?oecqnomische eenheid te beschikken heeft; tevens verbergt, dat zij
voor de vorming van het machtsapparaat geleidelijk aan haar socia
listische idealen prijsgegeven heeft. Wij voor ons wagen ons niet aan
<le voorspelling, dat de Sowjetmacht er definitief in slagen zal het
socialisme op te bouwen, maar dit staat voor ons vast: haar heele
planpolitiek wordt door den opbouw van het socialisme als eenig
doel beheerscht, als eenig doel, tenzij het voorbehoud gemaakt moet
worden van de eischen van landsverdediging. En het is de
overheersching van het doel van opbouw van het socialisme, welke tot de
meest in het,oog vallende afwijking van het eerste Vijfjaarsplan heeft
genoopt: de bespoediging van de collectivisatie van den landbouw.
Zoolang we leven in een land van boerenkleinbedrijf," aldus
Lenin, ,,is er voor het kapitalisme in Rusland een steviger basis
dan voor het communisme". Daarmee was de weg naar de 'collecti
visatie gewezen. Slechts in het geval, dat het gelukt den boeren
inderdaad de voordeelen aan te toonen van een gemeenschappelijke.
collectieve, kameraadschappelijke arteljsgewijze*) bewerking van
den grond, slechts als het gelukt den boer te helpen door het
kameraadschappelijke ar tel j bedrij f, slechts dan zal de arbeidersklasse; die de
macht in handen houdt, den boer werkelijk haar gelijk aantoonen
en zal zij werkelijk de vele miljoenen van de boerenmassa duurzaam
en echt op haar kant halen" (Lenin). Toch spreekt op het eind van
1928 Stalin nog eerst heel achteraan van een rede over het
graanvraagstuk over de kolchozy, sowchozy en de contractatie. Men
mag deze dingen niet alleen beschouwen als een middel ter versterking
van onze hulpbronnen in de richting van het marktgraan. Zij vormen
tevens een nieuwen vorm van samenwerking van de arbeidersklasse
met de groote massa van de boeren". Op dat oogenblik beliep het
bezaaide oppervlak in den socialistischen sector van het landbouw
bedrijf nog eerst 2.3 miljoen H.A., of ongeveer 2 pCt. van het totale
bezaaide oppervlak, terwijl collectieve en staatslandbouwbedrijven
tezamen slechts 4.5 pCt. van de aan de markt komende landbouw
producten en 7.5 pCt. van alle marktgraan leverden. Het toen aan
de orde zijnde Vijfjaarsplan behelsde, dat het bezaaide oppervlak
in den socialistischen sector zich van 2.3 miljoen H.A. zou uitbreiden
tot 27 miljoen H.A., zoodat in 1933 het bezaaide oppervlak in den
socialistischen sector 18 pCt. van het totaal zou bedragen, hetwelk
17 pCt. van de brutoproductie van den landbouw, 20 pCt. van de
graanproductie en 43 pCt. van het op de markt komende graan zou
opleveren. Dit zou beteekenen, dat 6 miljoen boerenbedrijven, met
een gezamenlijke bevolking van ongeveer 20 miljoen zielen, van het
individualistische stelsel naar de collectieve productie zouden over
gaan. In werkelijkheid waren op het eind van 1932 reeds 14.7 miljoen
boerenbedrijven in 210.000 collectieve bedrijven vereenigd; tezamen
met de staatslandbouwbedrijven leverden zij 84.2 pCt. van het aan
de markt komende graan. Maar: de kapitaalsinvesteering in den
socialistischen sector van het landbouwbedrijf heeft in deze zelfde
periode de aanvankelijke plancijfers slechts" anderhalf maal over
troffen: inplaats van 7.2 miljard roebel 10.8 miljard. In deze
disproportie tusschen uitbreiding en consolidatie ligt het bewijs,
dat we wilden leveren: de politiek gaat boven het plan. Indien
het uitgangspunt van de versnelde collectivisatie gelegen heeft
in hetgeen de industrialisatie van het land mogelijk en noodzakelijk
Sluisbouw