De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1934 6 januari pagina 1

6 januari 1934 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

'?'"WW ir il' i.i':,...m-li..-. . .'ir ,^\ -.f* . ?+*a.': l *??- y\ : '.! «K ?J»*'. ! H'to^i H*:." ) tj.' H.M H l .i.' . . "i" 4. . , i ',"?:' .t S? f' ?? *r .r i-v ? *?i"|ïi r - |. .fi-if - ? ,,. ?r". 'H 5 t H, ?...? ?I.L. ."..- ? ' ??*,! ,-yi-, mffl "..?l* .'?::? -A!'; ?ï-tH |WW«18W^^*W^ "' ?:-j'*";:^« ' V."..' , ^'J^i:^; -t:.";-i-^i-pV*)!.!!;,.:,.-... ... ,.-j.-.v .'?%, :'. ?? . J . ' M. '? i ::,i.?V. ?"!' j "".iVtC'^^ '''j"'""' ''""^ ? ' ' ' ' ''"-" *'':''V ' "? l -r1.,^':,- ; ,,.t ! ?T'iBiffu'Bff"" i'1*" r ["'?'? ;Jjj i " " "'"^ ?. ? ^ . ' n'hP. ^ i ? i ? r ? "' '?. ' ?«?;? ' ?/ ' :' ' -> t ' ' . ?? : : i v ?; . ,. V - ? : ;..!,. ,ï V »:?. > Wekblad voor Nederlan *C«?? - -v ^ * *#. >i*i'|it»i^' "^cr^ >T «*' «rij- -g,:,. 1-f.Jf r f-- -i *? ll....1r. ?ider hoofdredactie van A. C. Josephus Jitta ilcdactcuren: L. J. Jo<aan, F. O. Scheltema en M. Kami. Secretaris der redactie: C. F. v. Dan Keizenfracbt 355, Auterdam C ? Tel. (tijdelijk) 80872 - Oem. Giro 0. 1000 - Post 72880 Opgericht ia 1877 No. 29S3 Zaterdag 6 Januari 1934 '.ff.'^'fj'j'i'.'j j ;i C 1'. .*'"' w"^ ? n IX.n ? ? * wereldvrede en econonischen bloei m*--,. ;??:. Ir. Eduard Bencsj Minlst* v. Buit. K ^ .j'iiii.L.1 .V t f; Verbond van >onau-staten. Be drainatieche ontwikkeling m de betrek kingen tusschen Oostenrijk en litschland» te zamen met den strijd tegen het lUerianisme ia Oostenrijk heeft het Centraal-Eurteesche vraagati*| in het voorste gelid van de Eiu^eesche kwestteö geplaatst* Verschillende oplos&gen van dit bleein worden geopperd. Daar iie Anschluss, g van Oostenrijk bij jitler's Derde Mjk; daar ia het tweed^lah, dat de schijnt te he.bben van eeite kringen in ïe landen van Europa, oi^en nieuw en ostenrijk-Hongarije te sein ïabsbnrgsche monarchi een derde van een oplossing tussen de vijf zes Donaustaten. De eerste twe« voorstellen souden, volgens mgu inzicht, leiden td internatio nale verwikkelingen en ernstige onrusf het derde l^iedt de eenige logische oplossing. , Wat staat ons dan te doen in deu hjidigen toe Naaj ïH^jn meening is d« peaaraan iedereen thans vee, aandacht r een onderdeel van het ï>eesche vraagstuk, dat op zijn beurt d uitmaakt van het Europeesche probleem in Het ïs oorspronkelijk een kwestie van «elf, van zijn buren en van Europa. ' geheel* Oostenrijk * * * f' ? .H ' >;?* tf-ï *^W* mijn opinie is de oplossing van Ie Donau*te vinden in de schepping vaneen ecogroepeering, die een eind zm maken 4e economische ontbinding van CentraalEuropa, Zij zou de belangrijkheid hebber^van een groote macht, gebaseerd?op economisch* onder\ linge afhankelijkheid en samenwerking tn poli tieke l^evrediging van geheel Centraal Ewopa. 'Laat mij dit uitvoeriger verklaren. De Kleine Entente ? Tsjecho Slowakije, Roemenië en Joego Slavië ? heeft reeds haar gemeensahappelijke politieke wet. We z|jn nu bezig haar ecx>öömische wet uit te werken* Ik geloof, dat ?een natuurlijke onderlinge afhankelijkheid van ; «cófaomisch belang zal leiden tot economische «fcn^iiwerking met Hongarije. Mtieke kwesties tnpeten voor het oogenblik ter igde worden ge laten. Feitelgk beteekent het een politieken wapen«tibtand* De volgende stap zou de economische «ameawerking met Oostenrijk a|jn. Zon dit leiden tot definitieve politieke bevredi ging? Ik geloof zeker, dat dat het geval zal zijn. Maar dit is een kwestie voor de toekomst. Het eerste deel moet zijn economische ^menwerking) ter berevkwiff van voorspoed en vrede* Het is langs deze lijnen, dat ik de oplossing voorfcie vaafde Oostenrijksche kwestie, als * deel van de oplossing van de algemeene CentiaaJ-Europeesche kwestie. Een, systeem van natuurlijke economische «aownwerking zou aldus wédei? opgebouwd worden, «a, niet 200'n wederopbouw, die de economische \gezondheid van*het Centraal-Europeesche gebied zou IprsteUen, zou de vereffening van politieke geschillen ge^n moeilijke zaak fegn. Elke nationale eenheid, deel uitmakend van dit groote CentraalEuropeesche systeem, zou inhouden haar nationale individualiteit en haar volledige politieke onaf 4* In Tsjecho-Slowakije hankelijkheid. Geen bestaande internationale over eenkomsten zouden worden opgeheven. Niets kan gedaan worden ten gunste voor een nationale eenheid ten koste van een ander. Zoo'n oplossing van de Centraal-Europeesche kwestie zou de grootste waarborg zijn voor vrede en vooruitgang, zoowel voor de Centraal-Euro peesche Staten zelf, als voor geheel Europa. Door uitschakeling van de tegenwoordige econo mische uiteenvalling, zou geen van de kleine staten van het Centraal-Europeesche gebied onder pand kunnen worden ia het spel van politieke eerzucht van Groote Machten daarbuiten. Divide et impera zou geschrapt worden van de diploma tieke wijze van uitdrukken van Centraal-Buropa* De eene staat zou niet uitgespeeld kunnen worden tegen een anderen ten behoeve van het materieele en politieke voordeel van een derden staat. Niet alleen zouden de politieke betrekkingen op een nieuwen voet van vertrouwen» maar even eens, op economisch gebied, zouden gemakkelijker regelingen te vinden zijn voor alle geïnteresseerde en haadeldrijvende betrekkingen tusschen de Cen traal-Europeesche statest en de Groote Machten daarbuiten. Het plan zou' al deze landen ia staat stellen zoowel voor hemzelf te leven als met hun grootere buren daarbuiten. De kiem van deze gedachte is in de nieuwe verordening van een Kleine Entente. De kleine ETntente is een constructief element, dat een con structieve bijdrage vormt tot het probleem van Europa's toekomst. Men maakt soms toespelingen op de verschil lende ?Benesj-plannen". Tot op 't oogenblik is er, voor zoover het mij persoonlijk betreft, altijd slechts één ?Benesj-plan" geweest* Ik dacht langs deze lijnen reeds in 1919, toen de vredesverdragen in wording waren. Ik denk nog langs deze lijnen, en ik heb het menigmaal openlijk verklaard in ons parlement en op internationale conferenties. En ik zal het in de toekomst eveneens doen. Er blijft slechts één ?Benesj-plan".... altijd hetzelfde.... aangepast aan de omstandigheden, ontwikkelin gen en den voortgang der gebeurtenissen. De tijd nadert snel, dat een krachtige en zorgvuldig af gewogen toepassing van dit plan zou kunnen passen in de belangen van Centraal-Buropa en van Europa als geheel. Indien het agrarische probleem eenmaal sys tematisch is behandeld op het wereldniveau, zou zqn oplossing op gewestelijk niveau ? in Centraalea Zuid-Oost-Europa bijvoorbeeld ? niet veel moeilijkheden opleveren. Voorafgaande pogingen om het Donau-agrarische vraagstuk op te lossen op een gewestelijke basis zijn mislukt, omdat het wijdere of wereldaspect van dit probleem niet eerst in aanmerking was genomen. Er zijn heden ten dage twee machten aan het werk in Europa. De eene werkt in de richting van expansie en van politiek, rassen- en economisch imperialisme* De andere werkt in de richting van politiek-economisch-cultureele samenwerking- De eerste is een poging om in een nieuwen vorm die vóór-oorlogsche opvattingen over regeeringsvorm, Ons toSofoonnurnmor lm tijdens do storing 8O872 Inhoud: i. Dr. Ed, Benesj, Voor wereldvrede en economischen bloei. 2, H. B. v. d. Eist Jr., Socialistische successen in Zwitserland. 3. L. J, Jordaan, Frankrij k-Duitschland. 4. Paul Brofiiberg, Over een vaas. Melis Stoke, Stad zonder telefoon, teekeningen Harmsen van Beek. 5. B, van Vlijmen, Amsterdam/Batavia, J. W. F. Werumeus Buning, Spreektaal. 6. Dr, C. R/van Paassen, Jacob Wassermann. 7, Dr, P. van Olst, De zonneconstante. 9. L. J, Jordaan, Een documentaire van liefde. lo-ïi. U. F, M, Dellaert, Amsterdam's lucht* haven. 12. A» Plasschaert, Schilderkunst. Paul Auerbach, Boekverkoopingen. 13. Mn H. Scholte, De Gysbreght. 15. C. A. Klaasse, Gouden Ponden. 16. Charivaria. O. v. T., Boekbespreking. 17- C. H, van Beukering, De landing van de Pelikaan. J. J. den Outer, Radioverbinding met de Pelikaan. 18-19, Henriette van Eyk, Geschiedenis van Emir Kasha Khany teekeningen J\ F. Doeve. 20, Uit het kladschrift van Jantje. Alida Zevenboom, Croquante croquetjes. Omslag: (II) Letterraadsel .? (III) Spelproblemen. Viooltj Voortr«ff«l|k chocolad» In d vorm voo Een RIN6ER5 Lef op den l die tot den Grooten Oorlog leidden» te gieten. De laatste is een poging om te herbouwen datgene wat in het vóór-oorlogsche Europa goed was op essentieele basis van het Nieuwe Europa. Het is volgens deze opvatting van het Nieuwe Europa en daarbij dit Nieuwe Europa als een fundament beschouwend, dat het plan, dat ik hier uitgestippeld heb, moet stand houden. Elke poging om gewelddadig grenzen te herzien zal leiden tot oorlog, chaos en anarchie. Maar het onzichtbaar maken van grenzen door middel van een nieuwe opvatting van geweste lijke en algemeene internationale politiek-economische betrekkingen, zal vrede, weder-opbouw, en een nieuw tijdperk van voorspoed in Europa en in de wereld brengen. Europa heeft groote reser ves aan politieke, economische en cultureele ener gie. Het is aan Europa zelf om deze energie te organiseeren en haar ten dienste te stellen van den wederopbouw* Dit is een ideaal* Maar het is een uitvoerbaar ideaal* En ik geloof zeer ernstig, dat het plan, dat ik hier uitgewerkt heb, een uit voerbare, rendabele en voor verwezenlijking vat* bare eerste stap is naar den wederopbouw van een nieuw Europa. \

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl