Historisch Archief 1877-1940
De geschiedenis van Emir Kasha Khan
**.
Dit is de geschiedenis van een spin,
die soms dacht, dat ie een mammoeth
was.
De spin heette Dirk van Dalen, en
de
manam'oeth-die-ie-soms-dacht-datie-was heette Emir Kasha Khan.
Dirk van. Dalen was 73, en woonde
met rheumatiek onder een gebersten
tegel van, den badkamervloer, maar
de mammoeth Emir Kasha Khan
woonde ergens anders, ver weg van
de badkamer en de vastrechtgas
geiser, op een hoogen bergtop, in een
paleis van rotsblokken en suiker
klontjes.
Ja, zie je", zei de spin tegen een
mager 1000-pootje, dat 't jongste
kind was van de 1000-pootenfamilie
xiit den. luchtkoker, ze denken, dat
ik altijd maar een spin blijf, enkel en
alleen, omdat mijn vader en moeder
spin waren. Een bespottelijke ver
onderstelling ! Ik spuug op ze."
Hoe doet u dat?" vroeg het
1000pootje nieuwsgierig.
? Overdrachtelijk", zei de spin. In
werkelijkheid doe ik niets. Ik ben het
grootste dier van de schepping en
veel te voornaam voor de realiteit."
Het 1000-pootje keek peiazend
voor zich uit en beet op een van zijn.
nageltjes (het 333ste van links).
Er is geen. toekomst meer voor
?een middelmatigen 1000-poot" zei ie
verdrietig. Ze vragen voor alles
meesters in de rechten. Ik heb voor
liftjongen gestudeerd, maar alle liften
zitten, vol met meesters in de rech
ten. ... Ik denk wel eens....", en
toen zei ie, dat ie dacht, dat ie beter
«en, zebra had kunnen zijn, want
als zebra kun je je aan een circus
verbinden."
En," zei de spin, in het ergste
geval verbindt het circus zich aan de
zebra. Een doorsnee zebra eet per
dag meer dan alle 1000-pooten uit de
luchtkoker samen in hun heele leven."
Ik beu zebra !" zei de 1000-poot.
De spin knikte tevreden. Dat
heb ik al lang gezien", zei ie. Maar
ik heb het niet willen zeggen, omdat
ik weet, dat sommige dieren zoo
gauw aanstoot nemen aan sommige
dingen. Ik zag 't aan de strepen.
Zebra's hebben witte en zwarte stre
pen. Die heb jij óók. Alleen heb je
overal zwarte strepen, ook op de
plaats waar de andere zebra's witte
hebben. Pak je koffertje. We gaan
van Zaterdag tot Zondag naar mijn
paleis."
Een mooi paleis?" vroeg de
1000poot.
Een prachtig paleis", antwoordde
?de spin. Heelemaal van rotsblokken
?en suikerklontjes."
Het 1000-pootje werd er zenuw
achtig van. Maar meneer van Dalen",
zei ie, hoe denkt u dat allemaal te
regelen? Dit is de badkamer van een
?damesflat. Ik ken de flatdame; ze
is 53, en ze heeft nog nooit iets goed
gevonden. Ze heeft een
linnenagentuur en een spaarbankboekje, en ze
cal er zich vast en zeker tegen
ver?zetten als we hier willen weg gaan,
?want we hooren bij den inventaris en
vertegenwoordigen een zekere waar
de".
De waarde van het doodtrappen"
zei de spin.
Juist" zei de 1000-poot. M'n
grootvader heeft er een boek over
geschreven; daarom weet ik het."
Je weet meer dan goed voor je is"
zei de spin. Vroeg rijp, vroeg rot.
Maar enfin, dat is mijn zaak niet.
Wat ik zeggen wou is dit:....", en
toen legde hij alles uit met geduld
en wijsheid, want hij was een erg
verstandige spin, en had al zooveel
?aeegemaakt in, zijn lange leven.
De flatdame heeft er niets mee
te maken" zei ie. We doen wat we
Henriette van Eyk
. Doeve
De flatdame van $6 zeept zich in
willen. Iederén kan doen wat ie wil.
als ie 't maar góéd doet. Ik kan
tooveren. . . . Want als ik driemaal
om de badmat loop en recht in de zon
kijk, dan zie ik niets meer; de geiser
niet, en 't bad niet; dan is mijn
rheumatiek weg. en dan is Dirk van
Dalen weg. . . . Dan loopt de
mammoeth Emir Kasha Khan over
eindelooze vlakten, en is vrij !"
De spin rekte zich uit. Hij kraakte
van ouderdom.
Pak je koffertje," zei ie. ..Ik houd
het hier niet langer uit."
Een duif in het klimop langs het
raam wenkte zijn verloofde, en toen
keek ie naar binnen in de badkamer
en zei: ..Verbeelding is erger dan de
'derdedaagsche koorts," maar hij wist
zélf eigenlijk niet eens wat de derde
daagsche koorts was. En de ver
loofde van de duif keek óók naar
binnen, en ze zei: ,,Als twee zich
hetzelfde verbeelden is 't geen ver
beelding meer, maar werkelijkheid."
en ze glimlachte achter haar poot en
vloog weg.
..Drie maal om de badmat...."
mompelde het 1000-pootje: toen pakte
ie een paar suikerkorrels in een pa
piertje, nam wat pantoffels en een
taridborstel, deed alles in een
citybagje met een gat, en was klaar.
De spin nam niets mee dan een
parasol en een portefeuille. De parasol
was groen met rose bloemetjes, en in
de portefeuille zat 't geld.
Ik zal je Zacharias noemen" zei
de spin tegen de 1000-poot. ,,De
zebra Zacharias. En zoolang er geen
derden bij zijn hoef je mij niet altijd
met m'n volle titel aan te spreken;
Khan is voldoende."
Ze gingen op weg in de rommelige
badkamer. Ze passeerden de groote,
zwarte pantoffels van de flatdame, en
een paar kousen, en de waschmand,
en een ketel kokend water.
Mijn paleis heeft dezelfde kleur als
de lucht" zei de oude spin.
En hoe zit het dan met die suiker
klontjes?" vroeg de 1000-poot stil
staand .
O," zei de spin, ,.die zitten van
binnen. Anders zouden ze toch al lang
gesmolten zijn in de zon. Eerst gaan
we door een. woestijn, en dan over zee
naar een eiland met bergen. Daar is 't.
De bergen zijn van zilver, en de zon
schijnt er altijd, óók 's nachts."
De vastrechtgasgeiser rochelde
ongeloovig. In den luchtkoker hadden
vader en moeder 1000-poot een
vreeselijke woordenwisseling over iets ergs.
Maar Khan en Zacharias hoorden
niets, ze liepen statig over de vochtige
vloer naar een andere wereld.
Toen kwam. de badmat.
Hij was van gummi; iemand had er
BADMAT" op gezet in zwarte letters,
wat overdreven was en onnoodig, want
iedereen kon zien, dat het een badmat
was.
Ze liepen en liepen, maar 't was of
de badkamer met ze méliep; de
nikkelen kraan van de waschtafeL
lachte ze uit, en 't bad leek een zelf
voldane massa van wit porselein. De
grijze en blauwe tegels onder hun
pootjes waren, koud en nattig, overal
om ze heen; grijs en blauw en koud en
naar.
Waar is nou de woestijn:'" vroeg
Zacharias.
Die komt" zei Khan. ..Een woes
tijn is een, heel iets. moet je denken.
En m'n paleis staat midden in de roode
geraniums.... Dat gaat allemaal maar
niet zoo inéns."
Toen viel de zon door het matglazen
tuimelraam omlaag, en bleef als een
lichtende vlek aan den koperen
douchering hangen.
Khan en Zacharias keken; de zon
had nog nooit aan den douchering
gehangen. En terwijl ze naar de zon
keken, leek de badkamer te verdwijnen;
de geiser, de waschtafel en alles....
De lucht werd felblauw, en ze meenden
te loopen over een. wijde vlakte met
struiken en palmen.
Zie je nou wel? Zie je nou wel?"
fluisterde Khan verrukt voor zich
heen....
Het werd stikkend warm. De groene
struiken verschroeiden, de palmen
veranderden in grijs-bruine cactussen,
en de cactussen schrompelden weg
tot naalden, die ritselend voortwoeien
over het gloeiend heete zand.
Nu zijn we in de woestijn," zei Khan.
Dat is niet waar" zei Zacharias.
.,We loopen over de gummimat."
Maar hij had dadelijk ergen spijt, want
Khan werd woedend, en sloeg naar 'm
met een langen, mageren poot.
Nou goed" zei ie dus gauw. Maar
laten we dan een kameel nemen. Ik
heb blaren onder mijn hiel."
Je krijgt luxueuse neigingen"
zei Khan. Maar ik heb óók blaien,
en dus nemen we een kameel", en
ze zochten overal, maar er stond
nergens een kameel in de woestijn.
De-boel is niet goed geregeld"
zei Zacharias hinkend, maa- Khan
zei, dat 't eigenlijk maar góéd was
ze.o, want dat 't eenvoudig gén.
gezicht zou zijn geweest, e n
mammoeth en een zebra, die rijden op den
rug van een kameel, 't Zou onwaar
dig zijn" zei ie. En de kameel zou
inzakken. Ik ben de koning
deiwildernis. Noblesse oblige ! Ik lach
om m'n blaren."
Ik lach óók" zei Zacharias moe
dig, en toen zag hij het handdoeken
rekje, en zei: Daar staat een hand
doekenrekje", en Khan werd weer
boos en. zei: Kijk beter", en toen
keek Zacharias beter, en 't hand
doekenrekje werd een nevelig fata
morgana, een huis met zuilen en hooge,
witte muren, die schenen te trillen in
de warme lucht.
Khan en Zacharias liepen verder.
Het was allemaal nog erg vreemd. Ze
hadden knikkende knieën, van de
opwinding, en Zacharias struikelde
aldoor over een paar van z'n voeten.
Het werd alsmaar warmer. De
woestijn zag wit van hitte, en siste
droog als een schroeiende omelet.
Ik vind zoo'n woestijn wel mooi",
zei Khan blazend. Maar de tem
peratuur is er te hoog. ..."
..De kachel staat roodgloeiend"
had Zacharias willen zeggen, maar
hij zei 't niet. omdat ie wist, dat er
geen roodgloeiende kachels in een
woestijn kunnen staan, en dus zweette
hij alleen maar een beetje harder,
en zei: Pardon" om te laten zien
hoe 'n goeie opvoeding ie had gehad.
We moeten eerst recht uit, en
dan links af" zei Khan. Ik wou, dat
ik die portefeuille had thuis gelaten.
Je neemt altijd te veel mee."
Kunt u 'm niet verliezen?" vroeg
Zacharias. Dan, bent u 'm kwijt.
Dat scheelt heel wat." Maar Khan
zei, dat ie die portefeuille nog nooit
verloren had, omdat er geld in zat,
en familiepapieren, en een. portretje
van z'n vrouw.
Rechts van den weg, in het volle
zonlicht, stond het voetbad. Maar
het voetbad was niet meer het vó
tbad, het was een enorme steenmassa,
een grauwe sfinx met afgebrokkelden
neus, en geheimzinnige staaroogen.
Geleund tegen de sfinx zat een dikke,
gele dame in een jurk van.
palmbladeren. Ze droeg een zonnebril en
bekeek haar teenen.
Dat is de woestijndame" zei Khan
eerbiedig.
Het is de gummispons, die uit
het netje is gevallen," fluisterde
Zacharias zachtjes, maar Khan zei:
Hoe kun je een dame verwanten
met een gummispons ! De warmte is
je in het hoofd geslagen. Die zon lijkt
ook wel gek vandaag ! Hier heb je
een. palm om onder te zitten".
Dank u" zei Zacharias, je kunt
beter zitten dan staan."