De Groene Amsterdammer van 3 Februari 1934 N o. 2966 Amateurs v. professionals ASTORIA Mr. M. Kann (Het diplomatieke spel belast Dultscbland weer met de verantwoordelijkheid. Eenige weken geleden schreven wij naar aanlei ding van het ontwapeningsvraagstuk het volgende: Ernstige lieden plegen, juist als zij overtuigd, zijn, dat een ramp dreigt, waarlijk niets achterwege te laten om te trachten die ramp te verhoeden. Zelfs als zij de ramp voor onafwendbaar houden. In dit geval kan dat lukken, wanneer Duitschland den weg naar Genève terugvindt. Dat is echter een heel onzekere eventualiteit. En het heeft geen nut om voor struisvogel te spelen en zijn oogen te sluiten voor het gevaar dat er ontstaat, op het oogenblik dat Hitler niet bereid blijkt den weg van het verstand te betreden. Wij zijn nu tenminste zóó ver, dat we kunnen zeggen: struisvogelpolitiek is een ieder nu ook gebleken nutteloozer te zijn dan ooit. Het blijkt nu tenminste dat er ook werkelijk gevaar dreigt. Dit zal sommige lieden wellicht ontnuchteren maai' deze staat van nuchterheid is in ieder geval beter dan de waan van een fools' paradise". De laatste week van de afgeloopen maand heeft van de Duitsche buitenlandsche politiek tweeërlei aan het licht gebracht: I. Hitler is niet bereid de aanvallen op Oosten rijk te staken. II. Hitler heeft de ,,ontwapenings"-besprekingeii met Frankrijk in het zand laten loopen, met een duidelijke toespeling op mogelijke hervatting na bemiddelingsvoorstellen die Engeland wellicht zou willen doen. De bemiddeling kwam ook prompt en. bleek reed» sinds een week of vier kant en klaar bekokstoofd tusschen Engeland en Italië, met als basis, veilig heidswaarborgen voor Frankrijk en een eisch tot terugkeer van Duitschland naar Genève. Bij het conflict niet Oostenrijk staat d<; toe schouwer verstomd stil. Wat is dit voor strijd 'i Wat zijn dit voor spelers"? Aan Duitsche zijde ontbreekt iedere logica tenzij die van een perfiditeit die zich nauwelijks meer van uitvluchten wil bedienen. Ho, ho, niet zoo hard van stapel loopen, zegt ge ? Laten wij den toestand dan eens analyseeren en, bij alles wat onduidelijk is en duister, den ter verantwoording geroepene het voordeel geven van de twijfelachtigheid van het geval. The benefit of the doubt. Hitler heeft in zijn Rijksdagrede en in zijn antwoordnota aan Weenen duidelijk laten weten, dat hij zich niet om Dolffuss en den goeden raad van den Italiaanschen minister Suvich zal be kommeren en de onaantastbaarheid van Oos tenrijk verder zal eerbiedigen, wie er sie auffafist. Doorzichtiger sophisterij, die door moet gaan voor internationale politiek, werd zelden gehoord. Hitler doet het voorkomen alsof het de natuurlijkste zaak van de wereld is dat Duitschers op reis gaan naar een ander land, daar mee doen aan verboden propaganda en. politieken strijd, i-ondloopen met vlaggetjes en liefst permissie krijgen van de politie vuurwapens, gas- en stink bommen en dergelijk kinderspeelgoed naar harte lust te hanteeren. Dollfuss heeft anders heel duidelijk gezegd waar het op staat en Hitler laten weten dat hij bij den Volkenbond zou aankloppen, wanneer hij geen bevredigend antwoord kreeg. Meer nog; vreezende dat hij geen bevredigend antwoord zou krijgen, of nog hopende, het op die manier wel te zullen krijgen, stelde Dollfuss de andere mogendheden van zijn stappen op de hoogte. Toen dook in de Duitsche pers het bericht op dat Sir John Simon aan Dollfuss had laten weten dat hij toch maar liever niet te Genève in beroep moest gaan, of althans, dat het niet waar was, dat Sir John had aangeraden om dat maar wél te doen.... Een Duitsch démenti heeft een singulier karakter. Een goed verstaander komt gewoonlijk er uit te weten (ensoms daaruit eerder dan uit andere bron) dat het in tien grond toch zoo is. Kn. wel is waar niet Sir John Simon, maar Lord -privy seal Kden, de Volkenbondsman in het Britsche kabinet, heeft dan ook officieel laten weten, dat Engeland Dollfuss allerminst een beroep op Genève afraadde. Het is heel duidelijk: Hitler heeft Dollfuss ge negeerd en niets verzuimd om Italië, Frankrijk en Engeland voor het hoofd te stooten. Speciaal eerst Italië, door het in den wind slaan van Suvich' raad, toen Engeland. Aan den anderen kant heeft Hitler, een paar dagen tevoren. Engeland als 't ware gesoebat om toch alsjeblieft te bemiddelen nu de ontwapenings besprekingen met Frankrijk in een dood spoor waren geloopen, ondertusscheu betuigende dat hij o, zoo pacifistisch van aard was. Dit is niet duidelijk. Aan den eenen kant Enge land voor het hoofd stooten, aan den anderen kant daar om bemiddeling aankloppen. . . . dat is in consequent. Tenzij men overgaat tot de opvatting dat het, in waarheid, om die Engelsche bemiddeling heelemaal niet te doen was, en de Nazi-regeering, die in werkelijkheid allerminst vredelievend is, dat alleen maar gezegd wilde hebben om voor later zoo'n beetje gedekt te zijn en bevrijd van den smaad de ontwapeningskwestie absoluut in het honderd gestuurd te hebben. Zeker dat zou kloppen maar bewezen is het allerminst. En, voor vandaag, hebben we immers besloten den lastpost te laten profiteeren van de benefit of the doubt? Ook een andere verklaring is namelijk mogelijk, en wel deze, dat het hier gaat om een strijd tusschen amateurs en professionals in de politiek, die nu eenmaal elkanders taal niet spreken. Het kan best zijn dat deze strijd naar twee fronten, van Hitler, geen boosaardig opzet is, maar dat hij daar door zijn eigen politiek, ik zou haast /.eggen tegen wil en dank, in is meegesleurd en dat hij nu niet meer terug kan. Het ..aanzien" van de riazi-beweging gedoogt niet voor Dollfuss in Oosten rijk het veld te ruimen en het onafwendbare, gevolg daarvan is oen conflict, althans een totaal verlies aan prestige, tegenover de We-stersche mogend heden. Hier toont de volkstribuun de zaak niet overzien te hebben en uit het oog te hebben verloren dat de methoden van terreur, teutonenverheerlijkiug en eigen lof, die hem in Duitschland de overwinning bezorgden, nog niet noodzakelijker wijs leiden tot succes tegenover het buitenland. In dit verband zijn de felle vermaningen inte ressant, die iemand die allesbehalve een amateur is op het terrein der buitenlandsche politiek als Mussolini. richtte tot. . . . Japan. Scherpe otïicieele afkeuringen van agressieve politiek, opzienba rende krantenartikelen waarin rassenwaan be lachelijk en gevaarlijk genoemd werd en waarin een politiek van eigenrichting op internationaal gebied en aanvechting van verdragen als hét ern stigste gevaar voor den wereldvrede werd godonuneieerd. Dat zou Japan gelden, werkelijk Japan. waarmee Italiëgeen enkele belangengemeenschap onder-houdt en geen enkel conflict heeft? Och kom ! Het is soms beter een scherpe formuleering tot een ander te richten (die werkelijk wel bij ge legenheid dien schoen mag aanpassen óók) maar dan als het ware geheel bij toeval de persoon aan te kijken, die men bedoelt. Wedden, dat Mussolini. toen hij de pen greep om een hoofdartikel voor zijn oud lijfblad te schrijven, wel degelijk den blik gericht had op Berlijn? Geen bruiiihemd zon behoeven toe te geven dat de veeg uit de; pan voor hem bedoeld was, en toch de pil kunnen slikken. Hier was een professional aan liet woord. Intusschen is het ontwapeningsvraagstuk, of liever de bewapeniiigsreglementeering, in een nieuw stadium gekomen, fin ook hier blijkt hoe volleerd de professionals zijn, die nu al maanden en maanden aan het werk zijn om dit varkentje. het bewapeningsvarkentje, te wassehen. liet is natuurlijk mogelijk dat zelfs een. zeer weinig radicale reglementeering nog mislukt. Maar wanPETIICO IONESCU, de Roemeensche wonderviolist, met zijn ensemble Overweldigend succes neer die mislukt, dan zal het niet de fout zijn van . de Westersehe Mogendheden. Ook hier geldt weer dat zelfs de grootste scepticus niets onbeproefd mag laten, wanneer het er om gaat later te kunnen zeggen: ik heb alles gedaan orn een ramp te ver hoeden. Engeland en Italië, Sir John Simon en Mussolini. hebben gedaan ,.alsof hun neus bloedde" en, zich grondvestende op Hitler's herhaalde vredesbetuigingen, hebben zij net gedaan alsof zij de gewel dige tactloosheid van. den dictator in de Oostenrijksche kwestie ditmaal niet, of nauwelijks, be merkten -?maar ondertusschen drommels duide lijk laten blijken hoe ze over de zaak dachten. Verder lieten ze die voorloopig rusten om de ontwapeningskwestie aan te vatten nu de FrauschDuitsche besprekingen waren vastgeloopen. Het bleek, dat zij het al eenige weken eens waren over Wat er moest gebeuren als de besprekingen van Hitler met Frankrijk, zooals zij blijkbaar verwachtten, geen resultaat opleverden. Te Pavijs hooft in dien tijd een volledige, verande ring plaats gevonden van het tableau de la troupe. Of dat ook een verandering in politiek zal beteekenen, staat natuurlijk te bezien. Wel is, door persoonlijke tegenstelling met Daladier, de oude: volkenbondsi'ot Paul-Boticour verdwenen, en zal Daladier zich mi zelf met de leiding der buiten landsche zaken belasten, van wien men. zegt dat hij minder intransigent en vasthoudend aan de letter der verdragen, is dan Paul-Boncour, maar de aanwezigheid in het nieuwe kabinet van kolonel Fabry als minister van Oorlog, van huis uit een conservatief, is er borg voor dat, hoe bereid men ook zijn mag tot nieuwe en verdergaande be sprekingen, over de Franschc veiligheid niet gediscussieerd kan worden. Met het vooropgezette doel die Fransche. behoef te aan internationaal gewaarborgde- veiligheid mi ook te bevredigen uitteraard zet een Britsoh initiatief hiertoe meer zoden, aan den dijk dan een J'Yanseh voorstel ---- zijn de para.llcl-voorstellen van Sir John Simon en Mussolini in zee gegaan. Keu tweede praesumptie is Duitschlarid's terugkeer naar (Jeiiève, niet alleen naar de ontwapenings conferentie, maar ook naar de-n Volkenbond. Kn een wederom innemen van zijn zetel in dort V<ilkeribonds-raad. De verdere matei-ieele iiihonii van de- voorstellen. zal den lezer wel uit de krant bekend zijn. Het komt inderdaad neer op een beperking tot verdedigingscontingenteii en verdeeligingsbewapenirig met een behoorlijke internationale controle, al zijn practisch aan Duitschland groote concessies gedaan. Op het eerste gezicht lijken de voorstellen in hun gehoed voor Frankrijk niet. onaannemelijk. Wat l litler er van zal '/.eggen, ligt 'm den schoot der (iodeu. . . . En of zelfs een verwezenlijking van dr nieuwste voorstellen, een weder beginnen en een slagen van de conferentie tol reglementee'nng der wapenen een stap in de; richting van Wereldvrede zal zijn of dat de schijnbare rust. geschapen door een formeele codificatie, terwijl vlakbij een waanzinnig nationalisme oplaait, juist nieuwe en verschrikke lijke gevaren in zich bergt, wie zal het zoggen ? KUNSTZAAL VAN LIER ROKIN 126 ~ AMSTERDAM DOORLOOPEND TENTOONGESTELD KUNSTWERKEN VAN J O N G' E HOLLANDSCHE EN BUITENL. MEESTERS