DE GROENE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland Onder hoofdredactie van A. C Josephus Jitta Redacteuren: L. J. Jordaan,F. G. Scheltema en M. Kann. Secretaris der redactie: C. F. v. Dam Keizersgracht 3S5, Amsterdam C. - Telefoon 37964 - Postgiro 72880 - Gem. Giro G. 1000 Opgericht in 1877 No. 2963 Zaterdag 17 Maart 1934 Kruis en hakenkruis Mr. F. Heemskerk Kardinaal Faulhaber" s houding Wie zou 10 jaar geleden gezegd hebben, dat in liet geciviliseerde, gecompliceerde en ietwat deca dente Europa begrippen als Jood, Christen, Germaan en Ariër zulk een allesbeheerschende beteekenis zouden krijgen, dat er op het publieke lorum zou moeten worden gestreden over de -waarde of onwaarde van het Oude Testament, over de houding van den Christen tegenover den Jood, over positief heidensche ideeën en beslist christelijke beginselen? Vanwaar thans deze ommekeer? Is ons wereld deel plotseling totaal van geestelijke structuur veranderd, zoodat de lauwheid en onkunde van velen hebben, plaats gemaakt vóór warme belang stelling voor dergelijke primordiale vragen en tegenstellingen? Een duidelijk antwoord hierop -wordt nog steeds gegeven door de bij velen grootere belangstelling voor bioscoop en voetbalterrein. Neen, niet omdat Europa zooveel geestelijker is gaan denken, zijn die alles beheerschende problemen aan de orde gekomen. Daarvan is een andere ontwikkeling oorzaak. Na den wereldoorlog moest Europa wel hoorende doof en ziende blind zijn geweest om niet te ver staan, dat de lessen uit het verleden moesten worden behartigd, dat, hoeveel moeite en zelfoverwinning het zou kosten, in ieder geval het kwaad: oorlog" moest worden uitgebannen. Het aureool om het begrip oorlog was totaal verdwenen en had plaats gemaakt voor een diepen afschuw. Humanistisch gesproken was de oorlog gebleken een verschrikkelijk misdrijf te zijn. Geloovig ge sproken had de oorlog zich laten kennen als a outrance doorgevoerde zonde tegenover God, die echter den mensch in al zijn ellende kon brengen tot de ontdekking van zijn innerlijkste roerselen. Maar het oorlog aan den oorlog" is geen gemakkelijke strijd, hetgeen spoedig zou blijken. Men meende, en dat is een algemeen Europeesche fout geweest, dat men dien strijd kon voeren zonder de daad op het woord te laten volgen, dat men pacifist kon zijn, met een tot de tanden gewapend leger als reserve, en daardoor kreeg de oorlogsgeest weer een schoone kans. In het land, dat merkwaardig genoeg, innerlijk het minst pacifistisch, doch uiterlijk (zij het onder dwang) het meest ontwapend was, kon nu onder den sclujn Van streving naar gehjkheid van be wapening weer gepropageerd worden de verderfe lijke gedachte, dat de eene natie zich tegenover de andere alleen kan handhaven met geweld. Maar om dat te kunnen doen, moest men zich losmaken van de, ook in eigen land. werkende tendenzen om de lessen uit het verleden te trekken, om het vertrouwen tusschen de natiën te her stellen, m.a.w. om innerlijk zoowel als uiterlijk te ontwapenen. Die losmaking moest volkomen zijn, principieel, alles en allen omvattende. Welnu, dan diende ook totaal gebroken te worden met de nog steeds van grooten invloed zijnde geboden: Hebt uw naaste lief als uzelve" en Hebt uwe vijanden Kef, Kegent ze, die u vervloeken, doet wel dengenen, die u haten en bidt voor degenen, die u geweld doen en die u vervolgen". Maar zoo gemakkelijk gaat dit niet. Twintig eeuwen Christendom laten zich maar niet in een of eenige jaren ongedaan maken. Dan moeten, onder den schijn van toch nog wel God en den naaste te willen dienen, de knellendste banden alvast worden doorgesneden. Dan moet de religie iri ieder geval al haar invloed prijsgeven aan den staat. Daartoe moeten allerlei religieuze eeuwige waarden, die toch al niet de sympathie hebben van de groote massa, afgesneden worden en daarvoor in de plaats komen eigen gemaakte, staatlich" beleden waarheden, zooals die van de voortreffelijkheid van het eigen ras en ,,Volkstum". Dat men daarbij in strijd komt met wetenschap en religie beide hindert niet, als maar de feitelijke verhoudingen zoodanig zijn, 'dat men te allen tijde zijn wil kan opleggen aan een ieder, die blijk geeft anders te denken en zich niet onderwerpt. Zeer velen onderwerpen zich immers aanstonds, uit angst voor het verlies van eigen existentie. Het handjevol, dat zich verzet, zal vroeg of laat tot onderwerping worden gedwongen en in ieder geval is dat geen oppositie, waarmede ernstig rekening behoeft te worden gehouden. Niemand kan ons thans meer hinderen. Wij zijn oppermachtig en wij hebben de natie gered uit het diepe verval. waarin zij verzonken was en wij zullen voortgaan haar te redden en wij zullen nu bepalen hoe het verder gaan moet. Met een variant: ,.Wir Deutschen fürchten nichts, auch nicht Gott in der Welt". Tot het handjevol, dat zich verzet, behoort nu ook de Roomsch-Katholieke kerk. Dit is een merkwaardig ding, want velen, waaronder ook de Protestanten, zien deze kerk nog altijd als niet alleen kerk", maar ook als een machtige organisatie, die ondanks de schokkendste gebeur tenissen gedurende eeuwen haar niet geringen invloed in de wereld heeft weten te behouden. Inhoud: 8. 9 1012. 16. 17Mr. F. Heemskerk, Kruis en hakenkruis. B. van Vlijmen, Kardinaal Faulhaber. L. J. Jordaan, Spelling-versobering. Melis Stoke, Verdachte verhuizing, teekeningen Hartnsen van Heek. Mr. F. Coenen, Actuecle symboliek. K. van Ravenbeek, Het roode Engeland. B. van Vlijmen, De conferentie van drie te Rome. Constant van \\'essem, Muziek. Spreekzaal. A. Plasschaert, Schilderkunst. Otto van Tussenbroek, Toegepaste kunst. E. Winkel, Mode van 1934. n. G. Simons, Kunst in New York. Mr. H. Scholte, Dramatische kroniek. L, J. Jordaan, Bioscopy. C. A. Klaasse, F.con. politiek der V.S. Albert Heiman, De vahcne Graalberg op. Kdouard de Ncve, Mannequin, teekeningen J. I'. Doeve. Uil het kladschrift van Jantje. Alida /Cevcnboom, Croquante Croquetjes. Letterraadsel. H. Kngcl. Radionverzickt. Omslag: Spelprob/nneii. Viooltjes Voortreffelijke chocolade in den vorm van viooltjes. Een specialiteit. RINGER5 Let op den naam f Maar ook zij is thans in Duitschland gedwongen tot het verlaten van haar hoogheidsstandpunt en tot het voeren van een zuiver geestelijken strijd voor de grondbeginselen van het christelijk geloof. Het is van groot belang, dat ieder in ons land, die niet wenscht te behooren tot degenen, die ook geheel en al zouden worden meegesleept, indien de Duitsche vloedgolf ons land zou binnendringen, van den strijd tusschen Kome en Berlijn kennis neemt, en dat niet alleen uit krantenberichten, hoe belangrijk ook. doch door lezing van hetgeen midden in den strijd gesproken en geschreven is. Een voortreffelijk boekje van de hand van Kardinaal Faulhaber, getiteld ...ludentum, Christentum, Germanentum" (prijs f 1.20) bevat de vijf predicatiën, die deze op 3, 10, 17, 21 en 31 December 1933 gehouden heeft in de Sint Michaelskerk te München. De toeloop was zoo groot, dat verschillende naastbijgelegen kerken per radio op de Sint Michaëlskerk moesten worden aan gesloten. (Slot op pag. 2)