Historisch Archief 1877-1940
N o. 2963
De Groene Amsterdammer van 17 Maart 1934
Het roode
Engeland
K. van Ravenbeek
conferentie van drie te Rome
Teekening B. van Vlijmen
De Londensche verkiezingen
De kleur van het Vereenigde Koninkrijk op
mijn jongens-atlas was, ik herinner het mij goed,
een aangenaam rood. Zoo tusschen bloed en
bessensap in. Of de heer Bos daarmee een bedoeling
heeft gehad, weet ik niet. Zoo ja, dan is het onder
de huidige verhoudingen in Europa wel dienstig
om na te gaan of bij de volgende oplaag in zijn
inkt meer bloed of een hooger percentage bessensap
moet worden verwerkt. Het begrip democratisch
Engeland" is nog steeds geen zegswijze zonder
meer. Engeland is nog altijd de wonderlijke moeder,
die haar tweeling democratie en conservatisme
gelijkelijk vertroetelt. Die om in de kinderkamer
te blijven het geheim kent, de kinderen mal
kander te laten opvoeden, tranen drogen, neuzen
poetsen. De minderheid in het Parlement heeft
als eerste taak opbouwende critiek". De aristo
craat als eerste plicht te remmen. De arbeider is
natuurlijk" rood, maar dient voor alles een kundig
vakman te zijn. Kortom, ieder moet meewerken
aan het gemeenebest", dat hier niet tot ver
drukking der afzonderlijke persoonlijkheid dient.
Nu is het gevolg hiervan een kweeken van de
perfecte middelmaat, die gruwelijk kan prikkelen.
In een soort zenuwsloopenden schuifelgang, die
eiken sprong als een dolle waaghalzerij doet schijnen,
beweegt zich deze politieke Werdegang". De
fabel van de schildpad en den haas is vast van
Anglo-Saksische herkomst. Een der merkwaardigste
voorbeelden is de z.g. Hungermarch. 3000
Werkloozen beginnen midden Januari naar Londen
samen te trekken. Meest communisten en inde
pendent labour (linksche vleugel der soc. dem.).
Het vorig jaar waren ze dreigend en muitend;
steenen naar de politie, knuppelslagen en schichtige
paarden..Er volgt echter geen verbod; rustig en
netjes een volgend keer overdoen ! En dit jaar
was het model". De krant van Beaverbrook houdt
zelfs een enquête over het doel der betooging. Het
antwoord is in hoofdzaak: bewijzen dat wij werk
loozen een recht op lotsverbetering hebben; bewij zen
dat wij een ontzettenden hekel aan MacDonald en
zijn salonsocialisten hebben." Kan het magerder:'
Het laatste bewijs was volkomen overbodig na
de tragedie van Seaham Harbour. De premier,
allen waarschuwingen van politieke vrienden en
kat-uit-den-boom kijkende conservatieven ten
spijt, heeft zijn beleid eenige maanden terug voor
zijn kiezers in Seaham Harbour verdedigd. Hij is
daar zóó bar ontvangen met gejoel, gefluit en
interrupties, dat zijn oratie van 90 minuten een
treurspel werd. Het was een droevig einde van
een volksleider, wiens leven van 1800 tot 1931
in de hoogste en eenvoudigste functies in dienst
van de arbeiderspartij was gesteld.
De Engelsche pers heeft het geval zooveel doenlijk
verdoezeld, maar mij schijnt het, dat de premier zijn
rol bij het volk heeft uitgespeeld. Wie heeft deze
rol overgenomen? Helaas is als gewoonlijk het
linksche front weinig hecht. Sir Stafford Cripps,
een zeer schrandere Labourman, ziet in dat de
partij verversching van ideaal noodig heeft en
bepleit als program de nationalisatie van banken.
sleutelbedrijven en grootgrondbezit. De nions
roepen vol afgrijzen verkapt fascisme". Maxton,
de pathetieke leider der meest linksche vleugel.
is vrijwel communist, een beweging die als ..dis
tinctief" geen aantrekkingskracht voor do massa
in Engeland heeft. Wel bestaat er een groote
beweging naar uiterst links onder de jongere
intellectueelen. Hun invloed is theoretisch.
al hebben zij in een weekblad als de New
Stateman and Nation" een uitstekend en zeer
Een lichte borsteling
der tanden met IVOROL is reeds voldoende
om den leelijken tandaans'ag te verwijderen.
Een speciaal polijstbestanddeel veel zachter
dan het glazuur geeft dit prachtig resultaat.
DOLLFUSS
MUSSOLINI
OÖMBÖS
De trotsche vader!
belangrijk orgaan. De arbeider zelf heeft hier
mede weinig te maken, de oude bonzen zijn
nog zeer sterk. Als de coöperatieve
verbruiksorganisaties een stormloop willen beginnen voor
toekomstige inschrijvingen op rijks- en
gemeentecontracten, moet dit verloochend worden, daar
o theoretische zuiverheid deze contracten
niet waarachtig coöperatief zullen zijn. Dit alles
klinkt verre van vlot en onstuimig.
Toch zijn er cijfers, die een richting aaritoonen.
Algemeene verkiezingen 1931 Regeering Oppositie
16.000.900 7.000.000
30 tusschentijdsche verkiezingen.
l cijfers in 1931 (alg. verk.) 728 OOJ 3-10.000
II 1931-1934 477.000 341.000
Labour gewonnen zetels 4
verloren ., geen.
Het meest sprekende" cijfer toont de
uitslagder zoo juist gehouden verkiezing voor den
Londensche Gemeenteraad. Hier won Labour 35
zetels en behaalde een meerderheid van 14 zetels
(<>9) over de rechtsche partij (55). De liberals
verloren al hun zetels ((i) en zijn dus ter ziele.
Men moet echter de volgende factoren niet onder
schatten. Allereerst hebben slechts 33 pCt.
deikiezers gestemd, en voorts kregen de Hechtscheri"
den brallenden Beaverbrook als pers-kampioen;
de weifelende kiezer kreeg een versterkt gevoel
van door den hond of de kat te worden gebeten en
bleef thuis. Dit alles neemt niet weg dat Labour
een nuttig succes behaalde. Er werd dan ook direct
medegedeeld, dat men versnelde sociale maat
regelen, doch geen revolutionnair bewind, van hen
kon verwachten. Hetgeen begrijpelijk is, daar een
heftig linksch bewind aan de stembus bij de
volgende parlementsverkiezing geen goed KOU doen.
Meri kan dus zeker van een beweging, maai'
nogniet van een verschuiving spreken.
Wat zal nu de verdere ontwikkeling zijn? liet
gaat in Engeland ongetwijfeld beter, dus zal de
prikkel tot oppositie minder heftig zijn. Daar
tegenover staat dat de politiek van ,.we will
muddie through" bij het jongere element geen
genade kan vinden, daar zij weten dat dit geen
der oorzaken van den huldigen toestand opruimt. De
ijzeren voorraad" werkloozeri blijft, zoolang het
probleem mensch-machine niet wetenschappelijk
bij den kop wordt gevat, terwijl men in Engeland
maar al te. graag het sentiment laat betuilen tot
de bessensap het roode bloed overwint. De
buiterilandsche situatie kon misschien een verdere aan
leiding tot links-oriëntatie zijn. Het fascisme heeft
hier. schijnt mij. een even slechten reuk als do
kranten van Kothermere. Of liet tot grootere
activiteit, zal prikkelen, is echter nauwelijks
aan te nonion. Do schildpad, in liet rustig besef
van zijn ----- dosgewerischt - isolement zal eerder
onder het schild kruipen dan zich tot neushoorn
opblazen. Maar daartegenover staat, dat. du wereld
ook zeker kari zijn. dat Kngland's grondkleur op
de wereld-hemden-markt wellicht niet vermiljoen
zal worden, maar dat het ook zeker niet een
zwart, bruin of ander symbolisch gevangenispak
tct alleen-zaligmakende modo zal proelameeren.
Laat de wereld.dus geen ingrijpen in forschen
stijl verwachten, Kiigland zal meer de rol van
vlucht heuvel dan verkeersagent blijven spelen.
Op den langen duur zal haar invloed echter be
langrijk blijven, daar zij steeds tot een geleidelijke
weerspiegeling van het gemeenschapsprobleem over
de wereld geraakt, waai' anderen nog heftig aan
hot ploeteren zijn. (iomoen-nuttige middelmaat,
irritant als spreuken aan den muur. maaj' even
onweerlegbaar. Het blijft dus bij bessensap.